Γύρω στη 1 μονάδα παραπάνω πρωτογενές πλεόνασμα, θα δείξουν τα στοιχεία Eurostat – ΕΛΣΤΑΤ για το 2024, διευκολύνοντας τους σχεδιασμούς του οικονομικού επιτελείου για τις μειώσεις φόρων του 2026.
Όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, το ότι το… κοντέρ της περασμένης χρονιάς θα γράψει 3,5% αντί 2,5%, δεν επηρεάζει τον “κόφτη” της αύξησης των πρωτογενών δαπανών κατά 3,6% τη φετινή χρονιά, με την επισήμανση ότι έχει εξαντληθεί, πλέον, ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος του 2025 μετά τις έξτρα παρεμβάσεις, όπως το επίδομα στους ένστολους.
Ωστόσο, η ποιότητα των δημοσιονομικών στοιχείων, που οδήγησαν στο περσινό υπερπλεόνασμα, χαρακτηρίζεται ως “διαβατήριο” για να περάσουν από την κρησάρα των Ευρωπαίων οι σχεδιαζόμενες φοροελαφρύνσεις για την επόμενη χρονιά.
Δεν είναι μυστικό ότι οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες, για να ανάψουν πράσινο φως σε κάθε πλάνο μόνιμων φοροελαφρύνσεων, ζητούν στοιχεία που να δείχνουν ότι τα δημοσιονομικά αντίβαρα έχουν μόνιμο θετικό αντίκτυπο στον Προϋπολογισμό και δεν είναι “μια κι έξω”. Αυτό ήταν και το αντικείμενο των διαβουλεύσεων το περασμένο καλοκαίρι, όταν το οικονομικό επιτελείο παρουσίασε τα στοιχεία για τα έσοδα από τη φοροδιαφυγή, που τελικά έφτασαν τα 2 δισ ευρώ, προκειμένου η Κομισιόν να αποδεχθεί τη μεγαλύτερη αύξηση των πρωτογενών δαπανών από το 2025 και μετά.
Πώς «κλειδώνουν» οι νέες ελαφρύνσεις
Αυτήν τη φορά, στις επικείμενες συζητήσεις με τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες τις επόμενες ημέρες, θα παρουσιαστούν τα αναλυτικά και ποιοτικά στοιχεία των εσόδων, που τελικά οδήγησαν το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5%. Κι αυτά τα στοιχεία ουσιαστικά “κλειδώνουν” το σχεδιασμό των ελαφρύνσεων, καθώς επιβεβαιώνουν ή και ενισχύουν το μακροοικονομικό σενάριο του Μεσοπρόθεσμου, αίροντας κάθε πιθανή επιφύλαξη εκ μέρους των Ευρωπαίων.
Όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, μεγάλο μέρος αυτού του υπερπλεονάσματος, που υπολογίζεται γύρω στα 500 εκ ευρώ, δεν οφείλεται στην υπεραπόδοση έμμεσων φόρων, όπως θα υπέθεταν πολλοί, αλλά στην αύξηση των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές. Με απλά λόγια, αποτυπώνεται και στον Προϋπολογισμό το όφελος από τη μείωση της ανεργίας και την αύξηση των μισθών. Όπως προκύπτει από την ετήσια έκθεση της ΕΡΓΑΝΗΣ, ο μέσος όρος των μικτών μηνιαίων αποδοχών του 2024 ήταν αυξημένος κατά 11,64% σε σχέση με το 2023.
Έχοντας αφοπλίσει εξαρχής τις όποιες επιφυλάξεις των Ευρωπαίων, το ζητούμενο είναι φυσικά ποια τα δημοσιονομικά περιθώρια για τις φοροελαφρύνσεις του 2026. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αν οι αποφάσεις “κλείδωναν” αύριο, το οικονομικό επιτελείο θα είχε περιθώριο παρεμβάσεων με κόστος 500 εκ ευρώ. Ωστόσο, οι εν εξελίξει διαβουλεύσεις για τις αμυντικές δαπάνες μπορεί να “απελευθερώσουν” ως και τον διπλάσιο δημοσιονομικό χώρο, δηλαδή να δώσουν περιθώρια παρεμβάσεων γύρω στο 1 δισ ευρώ.
Οι συζητήσεις για τις αμυντικές δαπάνες έχουν ακόμα δρόμο μπροστά τους. Μετά την πρώτη, προ ημερών, ζύμωση σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών, τη σκυτάλη θα πάρουν στις 20-21 Μαρτίου οι Ευρωπαίοι ηγέτες και στη συνέχεια ο “καυτός” φάκελος θα επιστρέψει στο EuroWorking Group και το Eurogroup για τις τεχνικές λεπτομέρειες. Υπολογίζεται ότι η τελική συμφωνία θα έχει κλείσει τον Μάιο- Ιούνιο, ανάβοντας πράσινο φως στις κυβερνήσεις και για τον δημοσιονομικό σχεδιασμό των επόμενων ετών.
Όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, σχολιάζοντας τα σενάρια που υπάρχουν (π.χ. για το αν η βάση υπολογισμού της αύξησης των αμυντικών δαπανών που θα εξαιρούνται θα είναι το 2021), σε κάθε περίπτωση για την Ελλάδα (που ήδη “ακουμπά” το νέο όριο των αμυντικών δαπανών στο 3% ΑΕΠ) μπορεί να δημιουργηθεί επιπλέον “χώρος” 500- 600 εκατ. Ευρώ, διευρύνοντας έτσι τα περιθώρια παρεμβάσεων στη φορολογία της μεσαίας τάξης.
Προτεραιότητα παραμένει η “ελάφρυνση” της φορολογικής κλίμακας, με την εισαγωγή νέων συντελεστών ή και κλιμακίων για εισοδήματα ως 30- 35 χιλιάδες ευρώ, το “ψαλίδισμα” των τεκμηρίων κατά τουλάχιστον 30%, η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
