Καθώς οι εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Καναδά αυξάνονται, ένα μικροσκοπικό νησί, γεμάτο puffins, έχει γίνει σύμβολο μιας μεγαλύτερης διαμάχης σχετικά με το πού τελειώνει η μία χώρα και πού αρχίζει η άλλη.
Ο λόγος για το Machias Seal Island, μια μικρή, απομακρυσμένη νησίδα στον Βόρειο Ατλαντικό, κοντά στα σύνορα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά. Είναι περίπου 8 εκτάρια (20 στρέμματα) και βρίσκεται στον κόλπο Fundy, ανατολικά του Μέιν (ΗΠΑ) και νοτιοδυτικά της Νέας Βρουνσβίκης (Καναδάς).
Μια διαμάχη 200 ετών για την κυριαρχία
Το νησί είναι αντικείμενο εδαφικής διαμάχης μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά εδώ και πάνω από 200 χρόνια. Και οι δύο χώρες το διεκδικούν, αλλά ο Καναδάς το διαχειρίζεται de facto, διατηρώντας έναν φάρο και μια μικρή ομάδα φρουρών εκεί.
Ο Καναδάς ισχυρίζεται ότι το νησί περιλαμβάνεται στη συνθήκη του Παρισιού (1783), η οποία όριζε τα σύνορα μετά την Αμερικανική Επανάσταση.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν ότι το νησί ανήκει στην πολιτεία Μέιν, καθώς βρίσκεται στη γεωγραφική προέκταση των νησιών της πολιτείας.
Το νησί στον χάρτη / Φωτογραφία: wikipedia
Ο φάρος του νησιού Machias Seal Island περιτριγυρισμένος από βλάστηση / Φωτογραφία: Shutterstock
Κατά τη διάρκεια του αγγλοαμερικανικού πολέμου το 1812, η Μεγάλη Βρετανία (νυν Καναδάς) και οι ΗΠΑ διεκδίκησαν τόσο το νησί όσο και τα γύρω ύδατα.
Αν και το νησί είναι πολύ μικρό και απομακρυσμένο για να κατοικηθεί μόνιμα, η στρατηγική του θέση στη μέση ενός πολύτιμου ναυτικού περάσματος, κοντά στο Grand Manan Island, το καθιστούσε σημαντικό. Καμία από τις δύο χώρες δεν ήθελε να το παραχωρήσει.
Η διαμάχη δεν έχει επιλυθεί επίσημα, και το νησί παραμένει μία από τις λίγες αμφισβητούμενες περιοχές μεταξύ των δύο χωρών.
Από τον φάρο του 1832 στη σύγχρονη «γκρίζα ζώνη»
Το 1832, η Βρετανία έχτισε έναν φάρο στο νησί για να επιβεβαιώσει φυσικά την κυριαρχία της. Από τότε, Καναδοί φαροφύλακες έχουν ζήσει εκεί, διατηρώντας το φως αναμμένο για να προειδοποιούν τους ναυτικούς για τη βραχώδη ακτή και προστατεύοντας το νησί από φυσικούς και ανθρώπινους κινδύνους.
Σήμερα, το νησί παραμένει αυστηρά ελεγχόμενο, με μόνο δύο τουριστικά πλοία – ένα από το Maine (ΗΠΑ) και ένα από το New Brunswick (Καναδάς) – να επιτρέπεται να δένουν στην προβλήτα κάθε μέρα. Καθώς κάθε σκάφος μεταφέρει μόνο 15 επιβάτες, με τις θέσεις να εξαντλούνται γρήγορα. Συνήθως, μέχρι τις αρχές Απριλίου, τα εισιτήρια έχουν ήδη πωληθεί για ολόκληρη τη σεζόν παρατήρησης πουλιών, η οποία διαρκεί από Ιούνιο έως την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου.
Οικοσύστημα και τουρισμός
Το Machias Seal Island είναι σημαντικό καταφύγιο πουλιών, φιλοξενώντας μεγάλους πληθυσμούς θαλασσοπουλιών, όπως puffins, γλαρόνια και κορμοράνους.
Η αποβίβαση στο νησί είναι δύσκολη, λόγω των στενών και βραχωδών ακτών. Ο κακός καιρός μπορεί εύκολα να ακυρώσει μια εκδρομή. Ωστόσο, αν η θάλασσα είναι ήρεμη, οι τυχεροί ταξιδιώτες μπορεί να δουν φώκιες να λιάζονται στα βράχια κατά τη διάρκεια της δίωρης διαδρομής από το Maine (ή της 1,5 ώρας από το Grand Manan). Κάποιες φορές, ακόμη και φάλαινες κάνουν την εμφάνισή τους.
Πουλιά puffins σε μεγάλο βράχο στο νησί Machias Seal / Φωτογραφία: Shutterstock
Μόλις φτάσουν στο νησί, οι επισκέπτες πρέπει να παραμείνουν σε ξύλινες διαδρομές, ώστε να μην πατήσουν κατά λάθος πάνω σε φωλιές φρατέρκουλων (puffins). Τα δειλά πουλιά, που μοιάζουν με μικροσκοπικούς πιγκουίνους με έντονα πορτοκαλί ράμφη, προτιμούν να αποφεύγουν τους ανθρώπους. Έτσι, οι τουρίστες παρακολουθούν τα πουλιά από ξύλινα παρατηρητήρια (blinds), όπου μπορούν να τα δουν χωρίς να τα ενοχλήσουν.
Τον Μάιο, χιλιάδες puffins συρρέουν στο νησί, όπου σκάβουν φωλιές και γεννούν τα αυγά τους. Αφού εκκολαφθούν, οι γονείς εναλλάσσονται στη φροντίδα των νεοσσών, πηγαίνοντας στη θάλασσα για να τους φέρουν τροφή. Η διαδικασία αυτή, που διαρκεί έως τον Αύγουστο, προσελκύει παρατηρητές πουλιών, επιστήμονες και φωτογράφους άγριας ζωής από όλο τον κόσμο.
Η «γκρίζα ζώνη» των αστακών
Η περιοχή γύρω από το νησί είναι επίσης γνωστή για τα πλούσια αλιευτικά νερά, ειδικά για τον αστακό, γεγονός που προκαλεί εντάσεις μεταξύ των ψαράδων των δύο χωρών.
Συγκεκριμένα, η αλιευτική περιοχή γύρω από το Machias Seal Island είναι γνωστή ως «γκρίζα ζώνη», καθώς ούτε ο Καναδάς ούτε οι ΗΠΑ θέλουν να εγκαταλείψουν τα δικαιώματά τους στη θάλασσα.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, η τιμή του αστακού έχει σχεδόν τριπλασιαστεί. Οι αλιείς μπορούν πλέον να πουλήσουν την ψαριά τους σε τιμή περίπου 4 καναδικά δολάρια (3 λίρες) ανά λίβρα στη χονδρική αγορά. Σε μια καλή ημέρα, ένα αλιευτικό σκάφος μπορεί να κερδίσει χιλιάδες δολάρια.
Παρόλο που η κυριαρχία του νησιού είναι ακόμη αντικείμενο διαφωνίας, οι αλιείς έχουν βρει μια άτυπη εκεχειρία – προς το παρόν, επιτρέποντας την αλιεία και από τις δύο πλευρές χωρίς σοβαρά επεισόδια. Αυτή η άτυπη συμφωνία βασίζεται στην αμοιβαία κατανόηση και σεβασμό, αποφεύγοντας τις προκλήσεις και διατηρώντας την ειρήνη στην περιοχή.
Καθώς οι τιμές των αστακών ανεβαίνουν και οι εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών αυξάνονται, το Machias Seal Island παραμένει ένα από τα πιο αμφισβητούμενα κομμάτια γης στη Βόρεια Αμερική. Πρόκειται για μια μοναδική περίπτωση διεθνούς συνοριακής αμφισβήτησης, με ενδιαφέρον τόσο από γεωπολιτική όσο και από οικολογική άποψη.
