Την πιλοτική εφαρμογή του Διεθνούς Απολυτηρίου (International Baccalaureate – IB) τον Σεπτέμβριο του 2026, σε μικρό αριθμό Προτύπων Λυκείων σχεδιάζει το υπουργείο Παιδείας. Σκοπός είναι το διετές πρόγραμμα να συνδυαστεί με την εφαρμογή του εθνικού απολυτηρίου, το οποίο το υπουργείο διαβεβαιώνει ότι τα έχει θεσμοθετηθεί και θα εφαρμόζεται σε όλα τα Λύκεια το 2028.
Πρόκειται για διετές πρόγραμμα στα αγγλικά και απευθύνεται σε μαθητές της Β’ και της Γ’ Λυκείου που επιδιώκουν να σπουδάσουν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, ενώ οι κάτοχοί του θα έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν και μία θέση στα μη κρατικά ΑΕΙ, χωρίς να δώσουν Πανελλαδικές Εξετάσεις και χωρίς την προϋπόθεση να πιάσουν την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής των ελληνικών ΑΕΙ.
Με ανάρτησή του στο Facebook ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης αποκάλυψε ότι συναντήθηκε με τον Γενικό Διευθυντή του IΒ Olli-Pekka Heinonen και στελέχη του οργανισμού στη Γενεύη για την εισαγωγή του Διεθνούς Απολυτηρίου σε δημόσια σχολεία της χώρας μας. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο κ. Πιερρακάκης, το πρόγραμμα θα ξεκινήσει πιλοτικά τον Σεπτέμβριο του 2026 σε πέντε Πρότυπα Λύκεια της χώρας, με στόχο να επεκταθεί και στα 21 Πρότυπα Λύκεια που λειτουργούν στην Ελλάδα.
«Αναγνωρίζεται από πανεπιστήμια και ακαδημαϊκά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο»
Το Διεθνές Απολυτήριο, όπως αναφέρει ο κ. Πιερρακάκης, «είναι ένα απαιτητικό πρόγραμμα σπουδών που βοηθά τους μαθητές να αναπτύξουν κριτική σκέψη καθώς και δεξιότητες ανάλυσης και επίλυσης προβλημάτων. Αναγνωρίζεται από πανεπιστήμια και ακαδημαϊκά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο και εφαρμόζεται σε περίπου 6.000 σχολεία σε 150 χώρες. Από αυτά τα μισά σχεδόν είναι δημόσια. Η πρώτη εισήγηση εισαγωγής του στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα έγινε στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Τρεις δεκαετίες αργότερα, η εισήγηση αυτή θα γίνει πραγματικότητα».
Τη στήριξή του στο πρόγραμμα εξέφρασε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κάνοντας λόγο, μεταξύ άλλων, για «μια πιο συμπεριληπτική κοινωνία ίσων ευκαιριών».
Τα μαθήματα, οι εξετάσεις και η βαθμολογία
Το πρόγραμμα του Διεθνούς Απολυτηρίου θα είναι προαιρετικό και θα εφαρμοστεί παράλληλα με το ισχύον σύστημα των Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων που καταλήγει στις Πανελλαδικές Εξετάσεις εισαγωγής στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της τριτοβάθμιας. Όσοι μαθητές και μαθήτριες το επιλέξουν θα πρέπει να γνωρίζουν καλά αγγλικά, το ίδιο και οι διδάσκοντες σε αυτό φυσικά.
Το διετές πρόγραμμα του IB απευθύνεται σε μαθητές και μαθήτριες της Β’ και Γ’ Λυκείου. Ο βασικός κορμός του προγράμματος περιλαμβάνει προφορική παρουσίαση και μια εργασία 1.600 λέξεων που σχετίζονται με τη Θεωρία της Γνώσης, μια εκτενή πραγματεία 4.000 λέξεων (Extended essay) και τη συμμετοχή των μαθητών σε προγράμματα δημιουργικότητας, δραστηριότητας και υπηρεσίας (CAS projects).
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης έξι ομάδες μαθημάτων:
- Γλωσσικές Σπουδές και Λογοτεχνία
- Εκμάθηση Ξένης Γλώσσας
- Ανθρωπιστικές Επιστήμες
- Φυσικές Επιστήμες και Επιστήμη των Η/Υ
- Μαθηματικά
- Τέχνες
Οι μαθητές επιλέγουν συνολικά έξι μαθήματα: ένα μάθημα από καθεμία από τις πέντε πρώτες ομάδες και ακόμη ένα μάθημα που μπορεί να είναι από οποιαδήποτε ομάδα. Τρία ή τέσσερα μαθήματα πρέπει να είναι HL (high level) και τα υπολειπόμενα να είναι SL (standard level).
Pexels / Photo by Andy Barbour
Αφού, λοιπόν, οι μαθητές έχουν παρακολουθήσει τα μαθήματα για δύο έτη, στην Γ’ Λυκείου περνούν από εξετάσεις, τα θέματα των οποίων διαχειρίζεται κεντρικά ο Οργανισμός του Διεθνούς Απολυτηρίου (International Baccalaureate Organisation – IBO) που είναι επιφορτισμένος και με τη βαθμολόγηση των γραπτών.
Οι εξετάσεις γίνονται δυο φορές τον χρόνο, Μάιο και Νοέμβριο, σε ημερομηνία που είναι κοινή για όλους τους υποψηφίους.
Οι μαθητές βαθμολογούνται για το κάθε μάθημα από το 1 που είναι η χαμηλότερη βαθμολογία έως το 7 που είναι το άριστα. Η βάση είναι το 24 και το άριστα το 45. Για την εισαγωγή των υποψηφίων στα πανεπιστήμια του εξωτερικού το όριο διαφέρει αναλόγως. Για παράδειγμα, η πλειονότητα των Βρετανικών ιδρυμάτων θέτει ως βάση εισαγωγής το 30-38, ενώ στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια η βάση είναι 32-38.
Στα πανεπιστημιακά ιδρύματα των ΗΠΑ δεν υπάρχει ελάχιστη βαθμολογία εισαγωγής, αλλά για να εισαχθεί κάποιος σε ένα από τα πανεπιστήμια της Ivy League, θα πρέπει να έχει εξασφαλίσει τουλάχιστον βαθμολογία 36 στο διεθνές απολυτήριο.
Η ιστορία του προγράμματος
Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται προσπάθεια να εφαρμοστεί το Διεθνές Απολυτήριο στην Ελλάδα. Το 1995, με τον νόμο Ν.2327/1995, επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ και υπουργίας Γιώργου Παπανδρέου, εισήχθη για πρώτη φορά το IB στην ελληνική νομοθεσία. Το πρόγραμμα υιοθετήθηκε από ορισμένα ιδιωτικά σχολεία αλλά δεν εφαρμόστηκε στα δημόσια Λύκεια.
Μάλιστα, το κύρος του Διεθνούς Απολυτηρίου δέχθηκε πλήγμα το 2009, όταν και υπήρξαν καταγγελίες για διαρροή θεμάτων. Το κύκλωμα, στο οποίο εμπλέκονταν εκπαιδευτικοί, γονείς μαθητών και μαθητές, αποκαλύφθηκε όταν μαθητής πιάστηκε με τα θέματα στην τσάντα του πριν ακόμη ανακοινωθούν στους εξεταζόμενους.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας διέταξε ΕΔΕ που ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2009, το πόρισμα της οποίας διαβιβάστηκε στην Εισαγγελία Αθηνών τον Οκτώβριο του ίδιου έτους που άσκησε ποινική δίωξη κατά 21 ατόμων (δύο εκπαιδευτικοί και ένας ιδιώτης κατηγορήθηκαν για κακουργηματική παθητική δωροδοκία στον ιδιωτικό τομέα, 18 γονείς και μαθητές για ενεργητική δωροδοκία στον ιδιωτικό τομέα, ενώ ο εποπτεύων οργανισμός IBO αφαίρεσε την πιστοποίηση για τα προγράμματα IB από ένα ιδιωτικό σχολείο.
Χωρίς δίδακτρα
Τα προγράμματα IB παρακολουθούν περισσότεροι από 1.400.000 μαθητές σε 158 χώρες σε περισσότερα από 5.300 σχολεία, δημόσια ή ιδιωτικά. Τα σχολεία θα πρέπει να έχουν πάρει έγκριση από τον Οργανισμό και υποβάλλονται σε αξιολόγηση κάθε πέντε χρόνια.
Pexels/Emily Ranquist
Στην Ελλάδα προσφέρονται τα τρία πρώτα εκπαιδευτικά προγράμματα του IB σε 19 ιδιωτικά σχολεία, με τα 16 από αυτά να παρέχουν το IB Diploma Programme. Οι προϋποθέσεις εισαγωγής σε προγράμματα ΙΒ, όπως και οι υποτροφίες, ορίζονται από το εκάστοτε σχολείο. Στην Ελλάδα, τα δίδακτρα κυμαίνονται από 7.000 έως και περίπου 15.000 ευρώ, ανάλογα με το σχολείο.
Το κόστος μπορεί να αυξηθεί καθώς ενδέχεται να υπάρχουν πρόσθετες χρεώσεις για βιβλία και δραστηριότητες στο πλαίσιο του προγράμματος, ενώ οι υποψήφιοι είναι σύνηθες να κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα ή να παρακολουθούν φροντιστηριακά μαθήματα προκειμένου να προετοιμαστούν για τις εξετάσεις.
Βεβαίως, υπάρχει πάντα η δυνατότητα να διεκδικήσει κάποιος υποτροφία.
Ο κατάλογος των Προτύπων Λυκείων όπου θα εφαρμοστεί πιλοτικά το πρόγραμμα του Διεθνούς Απολυτηρίου δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη, αλλά σκοπός του υπουργείου Παιδείας είναι το IB να καθιερωθεί στη δημόσια παιδεία και να αποσυνδεθεί από την υποχρέωση καταβολής διδάκτρων.
