Μετά από μια περίοδο που η Αμερική αποτύπωνε τις συνθήκες μιας χώρας με έντονη και μεθοδευμένη εσωστρέφεια, απομακρυνόμενη από τον διεθνή της ρόλο, έχοντας απομακρυνθεί από τις παραδοσιακές ευρωατλαντικές σχέσεις, η επικράτηση των Δημοκρατικών και του Τζο Μπάϊντεν, έχει δημιουργήσει νέες προσδοκίες για μια απτή, ολική επαναφορά της Ουάσιγκτον στις διεθνείς σχέσεις. Επαναφορά εστιάζοντας σε μια αξιόπιστη άσκηση πολιτικής τόσο στο επίπεδο εταιρικών-συμμαχικών σχέσεων, που για 10ετίες υπήρξαν αλληλένδετες, σε πολιτικό, οικονομικό, αμυντικό και στρατιωτικό πεδίο.
Οι σημερινές παγκόσμιες προκλήσεις, που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από μεμονωμένες εθνικές πολιτικές, οριοθετούν το πως μπορούν να απαντήσουν η ΕΕ, οι ΗΠΑ, οι ευρωατλαντικοί θεσμοί. Ιδιαίτερα κρίσιμο στοιχείο, από την στιγμή που στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, της Βορείου Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και του Περσικού, έως τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες στην περιοχή του Καυκάσου, υπάρχει μια κλιμακούμενη ένταση, που απαιτεί αξιοπιστία. Την ίδια στιγμή που κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ Ρωσίας-Ουκρανίας, με σύννεφα πολέμου να συσσωρεύονται στην περιοχή, θυμίζοντας εποχές Ψυχρού Πολέμου, με μια εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, να οδηγήσει σε γενικότερη κλιμάκωση.
Και αυτή η περιοχή επηρεάζεται από τις καθόλου υπεύθυνες στάσεις τρίτων χωρών που έχουν εμπλοκή στην Συριακή και στην Λιβυκή κρίση. Τουρκία και Ρωσία, με την τουρκική πολιτική να επιδεικνύει συμπεριφορές αμφισβήτησης κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδος και της Κύπρου, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για την ειρήνη, την σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή.
Η Αμερικανική Διοίκηση έχει μπροστά της κρίσιμες αποφάσεις, που συνιστούν αναγκαιότητες, όπως το να αποκατασταθούν θεσμικά αντίβαρα στην δημοκρατική τάξη, να επαναφέρει τον διάλογο με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, να προσδιορίσει την διεθνή εμπορική συνεργασία. Συνεργασία που η Προεδρία Τράμπ επηρέασε αρνητικά με την άσκηση της πολιτικής της τόσο έναντι χωρών όπως η Κίνα, αλλά και έναντι εταίρων χωρών από την ΕΕ.
Επτά και πλέον δεκαετίες μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Προεδρία Μπάϊντεν καλείται να προωθήσει την παγκόσμια συνεργασία, σε μια ευρεία ατζέντα θεμάτων, από την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την κλιματική αλλαγή, τις μεταναστευτικές ροές, αλλά και την ενίσχυση της θεσμικής δημοκρατίας, απέναντι σε μορφές αυταρχικών και λαϊκιστικών εξουσιών.
Ένα μείζον ερώτημα για την νέα αμερικανική Προεδρία, είναι κατά πόσον έγκαιρα μπορεί να διαμορφώσει μια δυναμική, εξωστρεφή εξωτερική πολιτική, στο μεσοδιάστημα αυτής της διετίας, εντός της οποίας θα διεξαχθούν οι κρίσιμες εκλογές για το Κογκρέσο.
Και σε αυτήν την ατζέντα θεμάτων, η Αμερική πρέπει να επανακάμψει δυναμικά και υπεύθυνα ως προς τις σχέσεις της με την ΕΕ, από την στιγμή που ο μεταπολεμικός κόσμος βασίστηκε στους ευρωατλαντικούς θεσμούς, η επιρροή των οποίων ήταν καθοριστική στην εξέλιξη του διεθνούς περιβάλλοντος.
Σε μια περίοδο γενικευμένης ρευστότητας στο διεθνές περιβάλλον, γεωπολιτικών αλλαγών και ανακατατάξεων, διαμορφώνονται νέα σύμφωνα, στρατιωτικού και εμπορικού προσανατολισμού, όπως αυτό της QUAD, με την στρατηγική συμμετοχή της Αμερικής, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας, της Ινδίας, ως αντίβαρο στην αυξανόμενη επέκταση της Κίνας. Την ίδια στιγμή το δημοκρατικό περιβάλλον δέχεται τις πιέσεις αυταρχικών ηγεσιών, από την Λευκορωσία έως τα Βαλκάνια και την Λατινική Αμερική, από αμφιλεγόμενα καθεστώτα όπως του Λουκασένκο, με τις κοινωνίες να απαιτούν πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές.
Από την εποχή του φαινομένου Τράμπ μέχρι την διακυβέρνηση από ηγέτες αμφιλεγόμενης δημοκρατικής αναφοράς, σε χώρες του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού στην Ανατολική Ευρώπη, ο άκρατος εθνικολαϊκισμός, αλλά και η άνοδος ακροδεξιών σχημάτων, έχει διαμορφώσει ένα απειλητικό μίγμα. Στον παγκόσμιο χώρο, κυρίως στην Ευρώπη, χρειαζόμαστε ένα νέο δημοκρατικό περιβάλλον, διεύρυνσης των αξιών και των αρχών της δημοκρατίας, για να δοθούν απαντήσεις για τις σημερινές και αυριανές προκλήσεις των ανοικτών κοινωνιών, τις νέες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές ιεραρχήσεις.