“Το Κράτος δεν μπορεί” ήταν η φράση που άκουγες στα 80’s και κυρίως στα 90’s από τους διάφορους συστημικούς αναλυτές της Πολιτικής και της Οικονομίας.
Ακόμη πιο συχνή ήταν η φράση:
“Το Κράτος δεν μπορεί να κάνει τον…επιχειρηματία” (και ευτυχώς θα λέγαμε εμείς),”οπότε πρέπει να ιδιωτικοποιηθεί η τάδε επιχείρηση” και μετά ξεκινούσε η λίστα με τις ιδιωτικοποιήσεις που έπρεπε να κάνει το κράτος προκειμένου “να αναπτυχθούμε”.
Τριάντα χρόνια μετά και ενώ έχουμε πάθει δισκοκήλη από το βάρος της…ανάπτυξης,φτάνουμε με τη νιοστή θεομηνία να αποκλείονται χιλιάδες πολίτες με τα αυτοκίνητα τους στον πιο ακριβό (ιδιωτικών συμφερόντων) αυτοκινητόδρομο της χώρας,την Αττική Οδό και να πέφτει για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες η πρόταση για εθνικοποίηση εταιριών,στην προκειμένη περίπτωση του ίδιου του δρόμου!
Το δημόσιο να πάρει πίσω την “Αττική Οδό”!
Δεν το ακούσαμε από κάποιον του ΚΚΕ αυτό ή κανένα φασίστα κρατιστή.Ούτε βέβαια και από παλαιοπασόκους ή τίποτα Συριζαίους.
Το ακούσαμε από χείλη νεοδημοκρατικά,φιλελεύθερα. Χείλη πολιτικών και δημοσιογράφων με πολύ συγκεκριμένη ταυτότητα,που καμία σχέση δεν έχει με τον κρατισμό.
Δημόσιο-Ιδιώτης
Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 στους κόλπους των φοιτητών υπήρχαν και εκείνοι που ζητούσαν επειγόντως “αλλαγές”.Φιλελεύθερες αλλαγές,με το ακλόνητο νεοελληνικό επιχείρημα:”Πρέπει να γίνουμε και εμείς σαν τους ξένους”.
Ήταν τότε ο άνεμος του (νεο)Φιλελευθερισμού που φυσούσε παντού,τόσο πολύ που πήρε και σήκωσε κυριολεκτικά ακόμη και τη Σοσιαλδημοκρατία σε ολόκληρο τον Ανεπτυγμένο Κόσμο.
Κλίντον,Μπλερ,Σρέντερ,αρχικά Αντρέας (της τελευταίας περιόδου του μετά το ’93) και στη συνέχεια Σημίτης έπαιξαν με όρους φιλελευθερισμού,παρότι τυπικά Σοσιαλδημοκράτες.
Βέβαια τα όσα έγιναν στη χώρα μας δύσκολα τα είδαν αλλού,γιατί ως γνωστόν εμείς είναι να μην ταυτιστούμε με κάτι,μετά του δίνουμε και καταλαβαίνει.Δεν έχουμε μέτρο.
Ας πούμε λοιπόν ότι πουθενά κανένα κράτος δεν ξεπούλησε τα πάντα,εκτός από εμάς.
Υποδομές,μεγάλες Εταιρίες Κοινής Ωφελείας, ο,τιδήποτε ανήκε στο Δημόσιο.
Μιλάμε,για παράδειγμα,για “ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ”,όταν ο δικός μας ΟΤΕ απλά πέρασε στον αντίστοιχο κρατικό ΟΤΕ της Γερμανίας.
Πάνω κάτω βέβαια το σύστημα είναι αυτό πια παντού.
Τα πάντα ανήκουν σε εταιρίες και ό,τι στο παρελθόν το παρείχε το κράτος στον πολίτη,τώρα η τάση είναι να το παρέχει ο ιδιώτης.Απλά αλλού κρατάει και το Δημόσιο κάτι με τον ιδιώτη απλά να παίρνει την άδεια να φτιάξει ό,τι θέλει παράλληλα με το κράτος.Όχι να του χαριστεί η υποδομή που έφτιαξε το Δημόσιο.Έχει διαφορά.
Άλλο να έρθει δηλαδή ο ιδιώτης και να φτιάξει τρένο στην Κρήτη που δεν υπάρχει και άλλο να του χαριστεί η εταιρία μαζί με τους σταθμούς και τις υποδομές και το κράτος απλά να μείνει εκτός.Εμείς σαν χώρα ακολουθήσαμε το δεύτερο μοντέλο,το αποικιοκρατικό.
Κράτος ή Πολυεθνική;
Μια ακόμη λεπτομέρεια που πρέπει να διευκρινιστεί είναι ότι όταν λέμε “ιδιώτης” προφανώς και δεν εννοούμε τον μπαρμπα-Μήτσο ή τον Κωστάκη της κυρά Μαρίκας.Γιατί θυμάμαι κάτι γαλάζια αγόρια να πλακώνονται κάποτε στο καφέ του Πανεπιστημίου γιατί η κυβέρνηση του (πατέρα) Μητσοτάκη δεν είχε καταφέρει να ιδιωτικοποιήσει τον ΟΤΕ.Τελικά ήρθε ο Αντρέας και τον ξεπούλησε αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα.Το ερώτημα είναι γιατί τόση πρεμούρα να πουληθεί μια εταιρία που τους παρείχε μια υπηρεσία με ελάχιστα χρήματα.Ο πατέρας τους θα τον αγόραζε ή κάποιος συγγενής τους;
Είναι που στο βάθος του μυαλού του κάθε αγνού φιλελεύθερου το ξεπούλημα της κρατικής περιουσίας είναι μια ευκαιρία για τον ίδιο προκειμένου να γίνει…ζάμπλουτος.
Στην πραγματικότητα βέβαια κατά 99,9999% θα παραμένει φτωχός και μετά τις ιδιωτικοποιήσεις. Συγκεκριμένα ακόμη πιο φτωχός γιατί η υπηρεσία που το κράτος θα του την παρείχε για ένα ευρώ,με τον ιδιώτη θα την πληρώσει περισσότερο.
Ενώ παράλληλα οι μισθοί που θα δώσει ο ιδιώτης θα είναι πολύ πιο χαμηλοί από τους αντίστοιχους που θα έδινε το κράτος,μειώνοντας έτσι το χρήμα που θα γυρίζει στην αγορά και που ενδεχομένως να μπορούσε και οι ίδιος ο φιλελεύθερος να μαζέψει κάνοντας μια κάποια άλλη δουλειά.
Το βλέπουμε εξάλλου αυτό σήμερα παντού.Με τα πάντα σχεδόν ιδιωτικοποιημένα η μισθωτή εργασία έχει ανέβει ή έχει πέσει σε σχέση με την αντίστοιχη μιας 30ετίας πίσω;
Θεομηνίες και ανυπαρξία Κράτους
Βλέπεις φαινόμενα που εκδηλώνονται με τα ίδια πάντα αποτελέσματα,όχι σε μία αλλά σε όλες τις σύγχρονες χώρες.
Από τον τυφώνα “Κατρίνα” του 2005 στη Νέα Ορλεάνη των ΗΠΑ,μέχρι τις πλημμύρες στη Μάνδρα,τις φονικές φωτιές σε Ηλεία και Μάτι και όλες τις άλλες φυσικές καταστροφές που έχουν χτυπήσει τη χώρα μας αλλά και τις ξένες -ανεπτυγμένες κατά τ’άλλα- χώρες,άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους αλλά τα κράτη δεν μπορούν να κάνουν και πολλά πράγματα.
Και πώς να κάνουν δηλαδή;Αφού στην ουσία τους βασικούς τομείς της οικονομίας τους έχουν ιδιωτικοποιήσει,δεν έχουν ούτε πόρους αλλά
ούτε και ανάλογες αρμοδιότητες (βλ.Αττική Οδός).
Την ίδια στιγμή που εσύ διαβάζεις στην Ιστορία ότι η εντελώς κατεστραμμένη Ευρώπη μετά τον Πόλεμο χτίστηκε από την αρχή,σε ελάχιστο χρόνο,με κρατικό χρήμα και μεγάλες δημόσιες επενδύσεις και δεν μπορείς παρά να ελπίζεις ότι η φιλελεύθερη παρένθεση στην οποία ζούμε, κάποια στιγμή θα κλείσει.