Ορόσημο χαρακτηρίζονται οι εκλογές της 21ης Μαΐου. Η νίκη της Ν.Δ. είναι σαρωτική, αν ληφθούν υπόψη δύο βασικά στοιχεία, όπως τα ανέλυσε στην εκπομπή ΣΚΑΪ Τώρα και τη Φαίη Σφακιωτάκη, ο Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Παπαδάκης.
Πρώτον, ανατρέχοντας σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις στη μεταπολίτευση, το εκλογικό αποτέλεσμα λαμβάνει ιστορικές διαστάσεις, δεδομένου ότι με εξαίρεση τις πρώτες εκλογές της μεταπολίτευσης το 1974, είναι η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων, με το πρώτο να συγκεντρώνει διπλάσιο ποσοστό. Η Ν.Δ. επικράτησε στις 58 από τις 59 εκλογικές περιφέρειες της χώρας και κυριάρχησε σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Μάλιστα, σε επίπεδο Κρήτης, είναι η πρώτη φορά που η Ν.Δ. καταφέρνει να επικρατήσει και στους τέσσερις νομούς.
Ακόμη, είναι η δεύτερη φορά στην ιστορία της μεταπολίτευσης – με την πρώτη φορά να είναι στις εκλογές του 2000 – που το κόμμα που έχει κυβερνήσει ήδη επί μια τετραετία, αντί να μειώσει, αυξάνει τα ποσοστά του.
Η «μάχη» για το κέντρο, η ανάγκη για σταθερότητα και το φαινόμενο της κυμαινόμενης ψήφου
«Αυτής της τάξεως τα ορόσημα τείνουν να αναδιατάσσουν συνήθως το πολιτικό σκηνικό» σχολίασε ο κ. Παπαδάκης. «Φαίνεται ότι η Νέα Δημοκρατία και προσωπικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκροτούν όρους πολιτικής ηγεμονίας στο κέντρο. Εκτιμώ ότι, μεταξύ άλλων ζητημάτων που έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος, σε καιρούς αλλεπάλληλων διεθνών κρίσεων που εκβάλλουν σε διευρυμένη αβεβαιότητα, οι πολίτες φαίνεται, σε αυτήν τη φάση τουλάχιστον, να προκρίνουν τα εχέγγυα της σταθερότητας. Επίσης, έχει αναπτυχθεί το φαινόμενο της κυμαινόμενης ψήφου. Πρόκειται για διεθνή τάση, η οποία δημιουργεί ευκολία μετατόπισης του ψηφοφόρου στον κατεξοχήν αντίπαλο του κόμματος που είχε ψηφίσει την προηγούμενη φορά. Όλα αυτά διαφοροποιούν τους όρους της κοινωνικής αντιπροσώπευσης. Αλλά πάντα είναι κρίσιμο για μια Δημοκρατία να υπάρχει μια κυβέρνηση σταθερή, σε συνδυασμό με μια αντιπολίτευση ισχυρή.»
Ενισχυμένη αναλογική στο β’ γύρο
Η 25η Ιουνίου φαίνεται να είναι η επικρατέστερη ημερομηνία διεξαγωγής του β’ γύρου των εκλογών, λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι πολύ πιθανό τα κόμματα να μην εξαντλήσουν το περιθώριο των τριών ημερών έκαστο, στο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών.
Η νέα προεκλογική περίοδος για το β’ γύρο θα ξεκινήσει, αφότου σχηματιστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση, ορκιστούν τα μέλη της Βουλής κι εν συνεχεία διαλυθεί. Σε αυτήν την εκλογική αναμέτρηση θα ισχύσει ενισχυμένη αναλογική με κλιμακωτό μπόνους. Αυτό ενδεικτικά σημαίνει ότι το πρώτο κόμμα παίρνει μπόνους 20 εδρών, αν έχει ποσοστό 25% κι από κει και πέρα για κάθε μισή ποσοστιαία μονάδα, το πρώτο κόμμα λαμβάνει μπόνους ένα βουλευτή. Το μάξιμουμ της πρόβλεψης είναι μπόνους 50 εδρών κλιμακωτά στο πρώτο κόμμα κι αυτό επιτυγχάνεται αν λάβει 40%.
Πως επιτυγχάνεται η αυτοδυναμία
«Αν στις εκλογές στις 25 Ιουνίου έχουμε αποτελέσματα που προσιδιάζουν σ’αυτά της 21ης Μαΐου, θα έχουμε μία πολύ ισχυρή αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας. Η αυτοδυναμία πάντα εξαρτάται από το ποσοστό των κομμάτων που μένουν εκτός Βουλής. Είδαμε για παράδειγμα την Κυριακή ότι στην απλή αναλογική είχαμε μεγάλο ποσοστό κομμάτων εκτός Βουλής, δηλαδή 16%. Γι’ αυτό κι η Νέα Δημοκρατία πλησίασε πολύ την αυτοδυναμία σε απλή αναλογική. Δηλαδή, με το ποσοστό του περίπου 41% έφτασε τις 146 έδρες. Αυτοδυναμία θα είχαμε γύρω στο 45%, ίσως και κατά τι λιγότερο. Όσο μεγαλώνει το ποσοστό των κομμάτων που μένουν εκτός Βουλής, τόσο ευκολότερη είναι η αυτοδυναμία. Εδώ εκτιμώ ότι η Ν.Δ. θα χρειαστεί περίπου 37% – 38% στις καινούριες εκλογές, προκειμένου να επιτύχει την αυτοδυναμία» εξήγησε στον ΣΚΑΪ Κρήτης 92,1 ο Νίκος Παπαδάκης.
Με λίστα ο β’ γύρος
Στο β’ γύρο οι πολίτες θα ψηφίσουν κόμμα κι όχι βουλευτές. «Η ψηφοφορία γίνεται με λίστα, την οποία έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει ο αρχηγός του κάθε κόμματος, αλλά συνήθως τηρείται η σειρά με βάση τη σταυροδοσία. Συνταγματικά πρόκειται για νέες εκλογές κι όχι για β’ γύρο. Αν κυμανθούν τα πράγματα όπως στις 21 Μαΐου, εκτιμάται ότι οι έδρες της Νέας Δημοκρατίας θα αυξηθούν. Αν διατηρήσει το 40%, τότε θα πάρει μπόνους 50 εδρών» πρόσθεσε ο κ. Παπαδάκης.
