Η ονομασία της μελιτζάνας προέρχεται από παραλλαγή της λατινικής της ονομασίας, melongena. Με αλλαγή του «g» σε «z» προέκυψε στα Ιταλικά η λέξη «melanzan» και στα Ελληνικά πέρασε ως «μελιτζάνα».
Μετά την ετυμολογική έρευνα, ακολουθεί και η… εργαστηριακή, σύμφωνα με την οποία το λαχανικό έχει ισχυρή αντιοξιδωτική δράση εξαιτίας της περιεκτικότητάς του σε ανθοκυανίνες (υπάρχουν στον φλοιό της μελιτζάνας), που προστατεύουν τα εγκεφαλικά κύτταρα από την οξειδωτική δράση των ελευθέρων ριζών.
Επίσης, έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, κάλιο, βιταμίνη C και βιταμίνη B-6. Πιο συγκεκριμένα, μια μερίδα της προσφέρει το 10% των αναγκών σε ίνες, 5% κάλιο, 3% βιταμίνη C, 5% Β-6, 1% σίδηρο και 2% μαγνήσιο.
Τέλος, όσο λιγότερο μαγειρεύεται η μελιτζάνα, τόσο περισσότερο διατηρεί τα θρεπτικά της συστατικά.
Τα βασικά χαρακτηριστικά
Η μελιτζάνα είναι πλούσια σε φλαβονοειδή, καθώς περιέχει 13 φαινολικές ενώσεις, οι οποίες είναι ωφέλιμες για την υγεία μας και έχουν αντιοξειδωτική δράση.
Είναι πλούσια σε μαγνήσιο και βιταμίνες, κάτι που της προσδίδει καρδιοπροστατευτικό ρόλο. Η υψηλή περιεκτικότητά της σε φυτικές ίνες, κάλιο και βιταμίνες βοηθά στην υγεία της καρδιάς.
Οι πολυφαινόλες που περιέχονται στην εξωτερική μωβ στοιβάδα της μελιτζάνας παρουσιάζουν σημαντικές αντικαρκινικές ιδιότητες, αφού εμποδίζουν την ανάπτυξη όγκων και την εξάπλωση καρκινικών κυττάρων.
Εργαστηριακές αναλύσεις των φαινολικών ενώσεων στη μελιτζάνα αποκαλύπτουν ότι το λαχανικό περιέχει σημαντικές ποσότητες χλωρογενικού οξέος, το οποίο χρησιμεύει ως αντιμικροβιακός, αντιικός και αντικαρκινικός παράγοντας.
Οι μελιτζάνες περιέχουν πολύ νερό (93%), κάτι που τις κάνει απαραίτητη τροφή κατά τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού, ενώ ωφελεί και στην καλή ουροποιητική λειτουργία. Εξαιρετικά ευεργετικό είναι και το νερό της μελιτζάνας (μετά το βρασμό της), το οποίο είναι πλούσιο σε φλαβονοειδή και χλωρογενικό οξύ, πολλοί όμως αγνοούν τις θεραπευτικές του ιδιότητες.
Ένα μέρος των ωφελειών του εξηγείται από τις διουρητικές και τις καθαριστικές ιδιότητες της μελιτζάνας, που συμβάλλουν στην αποβολή των άχρηστων ουσιών από το σώμα, προάγοντας την απώλεια βάρους.
Οι θεραπευτικές της ιδιότητες
- Συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης παχυσαρκίας, συνολικής θνησιμότητας, διαβήτη και καρδιακών παθήσεων.
- Η κατανάλωσή της βελτιώνει την επιδερμίδα και τα μαλλιά και αυξάνει την ενέργεια του οργανισμού.
- Εξαιτίας της μεγάλης περιεκτικότητάς της σε φλαβονοειδή, και κυρίως της ουσίας νασουνίνης, η κατανάλωσή της μειώνει τον κίνδυνο θνησιμότητας από
καρδιαγγειακή νόσο και της εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας. - Η αυξημένη πρόσληψη ανθοκυανινών (πολυφαινόλες στο δέρμα της μελιτζάνας) έχει συσχετιστεί με την σημαντικά χαμηλότερη πίεση, επειδή διευκολύνει
την ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο. Αποφεύγονται ψυχικές διαταραχές και βελτιώνεται η μνήμη. - Οι φυτικές ίνες που περιέχει, ανακουφίζουν τη δυσκοιλιότητα και εμποδίζουν τη δημιουργία αιμορροΐδων και κολίτιδας.
- Λόγω της περιεκτικότητάς της σε μέταλλα και βιταμίνες, η κατανάλωσή της βελτιώνει τη λειτουργία του ήπατος, του εντέρου και των νεφρών.
- Το χλωρογενικό οξύ που περιέχεται στη μελιτζάνα ευθύνεται για χαμηλά επίπεδα της LDL χοληστερόλης στο αίμα.
- Έχει λίγες θερμίδες, καθόλου λίπος και κατά τη διάρκεια της πέψης απορροφά το λίπος άλλων τροφών, βοηθώντας έτσι στην απώλεια βάρους.
Αξίζει λοιπόν να βάλουμε στη διατροφή μας αυτό το μοναδικό λαχανικό. Αν και συγγενεύει στενά με την πατάτα και αναπτύσσεται παρόμοια με την ντομάτα, περιέχει την υψηλότερη συγκέντρωση νασουνίνης, ασβεστίου και καλίου, κερδίζοντας επάξια τον τίτλο της «βασίλισσας των λαχανικών».
