Την προηγούμενη δεκαετία εκτός από τη σκληρή οικονομική κρίση είχαμε και μια βαθιά πολιτική κρίση με κύριο χαρακτηριστικό την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τα παραδοσιακά κόμματα και την απαξίωση συλλήβδην του πολιτικού κόσμου. Παράλληλα, και στη χώρα μας, όπως και αλλού νωρίτερα δημιουργήθηκαν νέες συλλογικότητες στα όρια της πολιτικής δράσης ή ορθότερα της πολιτικής πίεσης, φαινόμενο που συνοπτικά το ονομάζουμε «κοινωνία των πολιτών». Παρ’ όλα αυτά και σωστά κατά τη γνώμη μας, αντιπροσώπευση που ενυλώνει το άρθρο του συντάγματος για τη λαϊκή κυριαρχία, πραγματοποιείται μέσω των εκλογών στην οποία συμμετέχουν τα πολιτικά κόμματα. Αλλά πέρα από την εμπειρική ή τη φαντασιακή άποψή μας για τους πολιτικούς οργανισμούς που αποκαλούνται κόμματα, θα ήταν μάλλον δημιουργικό αν κατανοούσαμε και σε θεωρητικό επίπεδο την έννοια του κόμματος.
Στην Ελλάδα, δυστυχώς, οι θεωρητικοί των κομμάτων δεν είναι πολλοί, αλλά τουλάχιστον είναι καλοί. Δύο από τους σημαντικότερους ερευνητές των πολιτικών κομμάτων στη χώρα μας, ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Μιχάλης Σπουρδαλάκης συζήτησε με τον Κώστα Ελευθερίου, διδάσκοντα Πολιτικής και Ιστορικής Κοινωνιολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, με αφορμή το βιβλίο του τελευταίου «Το Πολιτικό Κόμμα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις τους Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών «ΕΝΑ». Την εκδήλωση-συζήτηση με θέμα «Κόμματα και Δημοκρατία σε καιρό κρίσης» συνδιοργάνωσε ο ιστότοπος Ρωγμές και το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ, το προηγούμενο Σάββατο στην Αίθουσα Ναπολέων Σουκατζίδης του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου.
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες αναλύσεις αφορούσε στο τι εννοούμε σήμερα «κόμματα μαζών» και όπως προέκυψε από τη συζήτηση ποια μπορεί να είναι η σχέση τους με την άμεση δημοκρατία. Επίσης, η τοποθέτηση της έννοιας του κόμματος στο διεθνές της πλαίσιο, έκανε περισσότερο κατανοητή και την ιστορική τους πορεία. Αξίζει, ωστόσο, να κρατήσουμε κάτι που δεν είναι καθόλου αυτονόητο στο ευρύ κοινό. Ότι η αρχή της κρίσης των κομμάτων, ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1970, δηλαδή, αμέσως μετά την μεταπολίτευση κάτι που στο συλλογικό υποσυνείδητο δεν είναι καθόλου έτσι, ακριβώς γιατί δεν έχουμε ενσκήψει περισσότερο στη μελέτη του κομματικού φαινομένου.
Πέρα από τη σημαντική παρουσία του κόσμου, η εκδήλωση πέτυχε το σκοπό της γιατί όλοι οι παρευρισκόμενοι παρακολουθώντας τον διάλογο των δύο επιστημόνων αναστοχαστήκαμε πάνω στη γνώση που έχουμε για τα κόμματα. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από τις πολλές ερωτήσεις που έγιναν από το κοινό σε μια ανοικτή συζήτηση που διήρκεσε περισσότερο από το διάλογο των κκ. Σπουρδαλάκη και Ελευθερίου, χωρίς να μείνει τίποτε αναπάντητο. Και αν μπορούμε να μιλήσουμε για ένα βασικό συμπέρασμα αυτό είναι σίγουρα η αναγκαιότητα της επανασύνδεσης του κόμματος με την κοινωνία, ειδικά σε ό,τι αφορά στα ελληνικά πράγματα.