Η χειραψία της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και το προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ κατά την επίτευξη μιας προκαταρκτικής συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ ήταν αρκετή για να προκαλέσει ένα κύμα ανακούφισης στις αγορές το πρωί της Δευτέρας 28/7.
Οι όροι τις συμφωνίας δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστοί στο σύνολο τους και πολλά είναι τα σημεία που θα πρέπει να αποσαφηνιστούν για να μπορέσουν οι αναλυτές να κρίνουν, αν ήταν ένα πραγματικά καλό ή έστω δίκαιο deal και για τις δύο πλευρές.
Μέχρι στιγμής, αυτό που φαίνεται να κέρδισε η ΕΕ είναι «χρόνο» και το ότι απέφυγε τα «χειρότερα», όπως οι δασμοί ύψους 30% από 1η Αυγούστου, οι οποίοι θα… ενεργοποιούσαν τα αντίμετρα και μια σοβαρή κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου.
Η ικανοποίηση για το deal προκύπτει από την σύγκριση με τις απειλές του Τραμπ για δασμούς 30%+ και όχι με τον μέσο όρο του 1,47%, που εφαρμοζόταν προηγουμένως στα ευρωπαϊκά αγαθά που εισάγονταν στις ΗΠΑ.
Την άποψη ότι «η συμφωνία με τις ΗΠΑ επιτυγχάνει βεβαιότητα σε αβέβαιους καιρούς», δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε δηλώσεις της λίγο μετά τη συνάντησή της με τον Ντόναλντ Τραμπ και τονίζει την ουσία του deal.
«Τέλος» στην αβεβαιότητα ή στάση αναμονής
Η πρώτη αντίδραση των αγορών απέδειξε πως η αβεβαιότητα είναι ο χειρότερος εχθρός τους.
Παρά τις συγκρατημένες αντιδράσεις των αναλυτών σχετικά με το πόσο επιτυχημένο είναι το deal για την ΕΕ, οι ευρωπαϊκές αγορές σκαρφάλωσαν σε υψηλό τετραμήνου, ενώ θετική ήταν η πρώτη αντίδραση και στην εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά.
«Η επιβολή δασμών 15% στα περισσότερα προϊόντα κρίθηκε πως ήταν κατά κάποιο τρόπο ικανοποιητική» και οι αγορές αντέδρασαν θετικά σε αυτό δηλώνει στο CNN Greece ο Νίκος Χρυσοχοϊδης, Διευθύνων Σύμβουλος της Χρυσοχοΐδης Χρηματιστηριακή.
Ωστόσο, επισήμανε πως δεν είχαμε το επιθυμητό αποτέλεσμα στο σκέλος αλουμινίου και χάλυβα.
«Η ΕΕ πήρε μια συμφωνία με φάση τις δυνατότητες της και δεν είχε δυνατότητες για κάτι καλύτερο» τόνισε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας πως πρέπει ακόμα να περιμένουμε να αποσαφηνιστούν αρκετά σημεία.
«Για παράδειγμα είναι ακόμα είναι θολό το τοπίο ως προς τον χρονισμό. Μέχρι πότε θα ισχύουν οι νέοι όροι» κατέληξε.
Σύμφωνα με τους αναλυτές διεθνώς, η αόριστη συμφωνία υποδηλώνει ότι η ανακοίνωση της Κυριακής είναι απίθανο να είναι η τελευταία λέξη.
Ενώ κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο ενός νέου γύρου απειλών για επιπλέον δασμούς από τον Τραμπ, αν αποφασίσει ότι μπορεί να «κερδίσει» περισσότερα.
Οι όροι της συμφωνίας
Η συμφωνία προβλέπει έναν «ενιαίο δασμολογικό συντελεστή 15%» για τη συντριπτική πλειοψηφία των εξαγωγών της ΕΕ, ο οποίος ισχύει στους περισσότερους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων και των ημιαγωγών. Υπενθυμίζεται πως αυτή τη στιγμή βρίσκονται ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας επιβαρύνεται με δασμούς ύχους 27,5%.
Παράλληλα, συμφωνήθηκαν μηδενικοί δασμοί σε μια σειρά στρατηγικών προϊόντων: σε όλα τα αεροσκάφη και τα εξαρτήματά τους, σε ορισμένα χημικά, σε ημιαγωγούς, σε ορισμένα γεωργικά προϊόντα, σε φυσικούς πόρους και κρίσιμες πρώτες ύλες.
Παραμένουν οι ανεξάρτητοι δασμοί στον χάλυβα και το αλουμίνιο, ωστόσο η Φον ντερ Λάιεν σημείωσε πως οι αυτοί δασμοί θα μειωθούν και θα τεθεί σε εφαρμογή ένα σύστημα ποσοστώσεων, σε δεύτερο χρόνο.
Η ΕΕ συμφώνησε να αγοράσει πετρέλαιο, φυσικό αέριο, καύσιμο για πυρηνικά όπλα και ημιαγωγούς αξίας 750 δισ. τα επόμενα τρία χρόνια, επενδύοντας παράλληλα 600 δισ. στην αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού από τις ΗΠΑ.
Η συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ προβλέπει διαχωρισμό για την Ιρλανδία, με τους εμπόρους της βόρειας Ιρλανδίας να μπορούν να πουλήσουν με δασμούς 10% -με βάση την ισχύουσα εμπορική συμφωνία με τη Βρετανία.
Ποιος κερδίζει τελικά από το deal
Οι Αμερικανοί πολίτες θα είναι αυτοί που θα πληρώνουν περισσότερα για αυτοκίνητα, τρόφιμα, είδη πολυτελείας και καταναλωτικά αγαθά από εδώ και πέρα, καθώς είναι σχεδόν δεδομένο πως οι επιχειρήσεις θα μετακυλήσουν την επιβάρυνση από τους δασμούς.
Ο πληθωριστικός αντίκτυπος στην οικονομία ενδεχομένος να μεταφραστεί σε μεγαλύτερες οικονομικές απειλές για τις ΗΠΑ.
Υπάρχει επίσης μια σημαντική γεωπολιτική πτυχή στην εμπορική συμφωνία της ΕΕ, καθώς οι Ευρωπαίοι δεσμεύτηκαν να αγοράσουν ενέργεια αξίας 880 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ. Αυτό θα μπορούσε να κάνει τους συμμάχους της Αμερικής στο ΝΑΤΟ λιγότερο ευάλωτους στις πιέσεις της Ρωσίας σε μια εποχή που η Δυτική συμμαχία αντιτίθεται στην εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία.
«Έχουμε ακόμα πάρα πολύ ρωσικό LNG (υγρό φυσικό αέριο) που έρχεται από την πίσω πόρτα ξανά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και κάποια ρωσικά αέρια και πετρέλαια που βρίσκονται ακόμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα οποία δεν θέλουμε πλέον», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Ανεπηρέστα» αναμένεται να μείνουν ορισμένα αγαθά, όπως τα εξαρτήματα αεροσκαφών και ορισμένα χημικά, ενώ τα αυτοκίνητα θα δουν τους δασμούς να μειώνονται στο 15%. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης διατάξεις για την αγορά ενέργειας από τις ΗΠΑ από την ΕΕ και την αύξηση των επενδύσεών της στη χώρα.
Οι αμερικανικές αμυντικές εταιρείες είναι πιθανό να αναδειχθούν κερδισμένες από τη συμφωνία, μετά τη δήλωση του Προέδρου Τραμπ ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επενδύσει 600 δισεκατομμύρια δολάρια στις Ηνωμένες Πολιτείες επιπλέον των υφιστάμενων επενδύσεων και θα αγοράσει «τεράστιες ποσότητες» στρατιωτικού εξοπλισμού.
Ο Χόλγκερ Σμίντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg, προειδοποίησε ότι ενώ η «αβάσταχτη αβεβαιότητα» έχει τελειώσει, η ζημιά για την Ευρώπη είναι πιο εμπροσθοβαρής σε σύγκριση με τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στις ΗΠΑ.
«Η συμφωνία είναι ασύμμετρη. Οι ΗΠΑ τη γλιτώνουν με μια σημαντική αύξηση των δασμών τους στις εισαγωγές από την ΕΕ και έχουν εξασφαλίσει επιπλέον περαιτέρω παραχωρήσεις από την ΕΕ. Με την προφανή νοοτροπία μηδενικού αθροίσματος που διαθέτει, ο Τραμπ μπορεί να το ισχυριστεί αυτό ως «νίκη» για αυτόν», είπε.
Ωστόσο, η Birch του Economist Intelligence Unit επεσήμανε ότι ούτε οι ΗΠΑ πήραν όλα όσα ίσως ήθελαν από τη συμφωνία.
«Οι ΗΠΑ δεν σημείωσαν καμία πρόοδο σε πολλά ζητήματα που στην πρόσφατη ιστορία ήταν κρίσιμα για την εμπορική τους προσέγγιση προς την ΕΕ. Έτσι, τα γεωργικά πρότυπα, το πρότυπο ρύθμισης της τεχνολογικής βιομηχανίας που έχει αποτελέσει μεγάλο πρόβλημα, δεν υπήρξε καμία πραγματική αναφορά σε αυτά τα πρότυπα», εξήγησε η Birch, αναγνωρίζοντας ότι η συμφωνία δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
