Μετά και την απόφαση του Αρείου Πάγου για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο, που έκλεισε και την τελευταία πόρτα δικαστικής δικαίωσης, διογκώνεται ο προβληµατισµός σχετικά µε το τι θα γίνει µε τους χιλιάδες δανειολήπτες που δεν µπορούν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους.
Ας δούµε ποιες δυνατότητες έχει σήµερα ένας δανειολήπτης.
- Ο εν ισχύ νόµος Κατσέλη ευνοεί µόνον όσους δεν έχουν ακίνητη περιουσία, καθώς δεν προστατεύεται πλέον η κύρια κατοικία µέσω των συγκεκριµένων ρυθµίσεων.
- Ο νόµος 4605/2019 προστατεύει την κύρια και µόνο κατοικία υπό αυστηρές προϋποθέσεις, που οδηγούν στον αποκλεισµό πολλών δανειοληπτών. Εντούτοις, υπάρχουν οφειλέτες που µπορούν να κάνουν αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρµα που αναµένεται να λειτουργήσει από 30/4/2019.
Σε αυτούς ανήκουν δανειολήπτες µε στεγαστικό δάνειο χαµηλότερο από 130.000 ευρώ, συµπεριλαµβανόµενων των τόκων µε ακίνητο αξίας κάτω των 250.000 ευρώ και εισόδηµα άγαµου 12.500 ευρώ ετησίως και 21.000 ευρώ για ένα ζευγάρι µε προσαύξηση 5.000 ευρώ για κάθε παιδί.
Φυσικά προβλέπονται και άλλες προϋποθέσεις, όπως εάν το δάνειο ξεπερνά τα 20.000 ευρώ, η αξία της περιουσίας του συζύγου να µην ξεπερνά τα 80.000 ευρώ, να µην υπάρχουν καταθέσεις άνω των 15.000 ευρώ και να µην υπάρχει απορριπτική απόφαση του νόµου Κατσέλη λόγω δόλου.
Παράδειγμα
Δανειολήπτη που µπορεί να υπαχθεί στην προστασία µέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρµας είναι το εξής.
Οικογένεια µε δύο παιδιά, όπου ο πατέρας εργάζεται µε µηνιαίο µισθό 1.500 ευρώ, η µητέρα είναι άνεργη ή έχει πολύ χαµηλό εισόδηµα. ∆ιαθέτουν κύρια κατοικία αξίας κάτω των 250.000 ευρώ, δάνειο χαµηλότερο των 130.000 ευρώ και είτε δεν έχουν δεύτερο ακίνητο είτε η σύζυγος έχει ακίνητο αξίας µικρότερης των 80.000 ευρώ. Επίσης, οι τραπεζικές καταθέσεις δεν υπερβαίνουν τα 15.000 ευρώ, ενώ δεν υφίσταται απορριπτική απόφαση του Ειρηνοδικείου λόγω δόλου. Στην περίπτωση αυτή θα κριθούν επιλέξιµοι από την πλατφόρµα. Προστατεύονται, δηλαδή, δανειολήπτες µε χαµηλό και πολύ προσεκτικό δανεισµό, µε µοναδική κατοικία και βασικό οικογενειακό εισόδηµα. Οσοι έχουν αυτό το προφίλ, συστήνεται να υποβάλουν αίτηση.
Οι υπόλοιποι δανειολήπτες µε πολλά δάνεια και σε ελβετικό φράγκο, µε υψηλότερο σχετικά εισόδηµα και µε απορρίψεις από τον νόµο Κατσέλη ποιες εναλλακτικές διαθέτουν; Για τη συγκεκριµένη κατηγορία µονόδροµος είναι οι ρυθµίσεις και η τραπεζική διαµεσολάβηση. Και αυτό δεδοµένου ότι οι τράπεζες κάνουν ρυθµίσεις που κατά περίπτωση είναι συµφέρουσες και περιλαµβάνουν διαγραφή τόκων ή και κεφαλαίου ή µεθόδους όπως split and freeze, δηλαδή διαµοιρασµό του δανείου σε δύο µέρη µε «πάγωµα» και µελλοντική ενδεχόµενη διαγραφή του δεύτερου µέρους του δανείου.
Ο ασφαλέστερος πλέον, τρόπος εξωδικαστικής ρύθµισης είναι η τραπεζική διαµεσολάβηση µε την υποχρεωτική συµµετοχή διαπιστευµένου διαµεσολαβητή και δικηγόρων των µερών. Μια διαδικασία που εφαρµόζεται από µία εκ των τεσσάρων συστηµικών τραπεζών, εδώ και ένα έτος, µε πληθώρα θετικών αποτελεσµάτων.