Τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη το τραγικό ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου, με τους μετανάστες, περιέγραψε στην εκπομπή ΣΚΑΪ Τώρα και τη Φαίη Σφακιωτάκη, ο Εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού Σώματος, Πλωτάρχης Νικόλαος Αλεξίου.
Πότε και πως ενημερώθηκε το Λιμενικό Σώμα
Ειδικότερα, την Τρίτη 13 Ιουνίου, το Λιμενικό Σώμα ενημερώθηκε στις 11 το πρωί από το θάλαμο επιχειρήσεων της Ρώμης ότι έχουν λάβει πληροφορία για αλιευτικό σκάφος με μετανάστες στην ευρύτερη περιοχή. «Άμεσα ενεργοποιήθηκαν τα σχέδια. Ειδοποιήθηκαν παραπλέοντα πλοία, ούτως ώστε να μεταβούν προς την περιοχή αυτή προς ανεύρεση του σκάφους. Το εναέριο μέσο της Frontex το οποίο ήταν ήδη σε περιπολία προγραμματισμένη, εξετράπη της πορείας του για να πάει στην περιοχή. Ταυτοχρόνως δόθηκαν εντολές να απογειωθεί το ελικόπτερο του λιμενικού και να φύγει και το παράκτιο περιπολικό σκάφος του λιμενικού για την περιοχή και μεσημεριανές ώρες εντοπίστηκε από τα εναέρια μέσα. Στη συνέχεια, όταν πλέον είχαμε το ακριβές στίγμα, δόθηκε εντολή από το θάλαμο επιχειρήσεων στα παραπλέοντα να φτάσουν στο σημείο. Το πρώτο παραπλέων πλοίο που έφτασε, παρείχε τροφοεφόδια στο αλιευτικό στους μετανάστες κι εν συνεχεία εκείνοι αφού τα παρέλαβαν, δήλωσαν ότι δεν επιθυμούν καμία άλλη βοήθεια κι ότι θέλουν να συνεχίσουν την πορεία τους για Ιταλία. Προσέγγισε λίγο αργότερα δεύτερο φορτηγό πλοίο το οποίο επιχείρησε να τους παραδώσει τροφοεφόδια, τα οποία αρνήθηκαν να παραλάβουν.»
«Φώναζαν Italia, Italia»
Σύμφωνα με τον Εκπρόσωπο Τύπου του Λιμενικού Σώματος, μέχρι εκείνη την ώρα το πλοίο έπλεε κανονικά υπό καλές καιρικές συνθήκες. «Περί τις 23:00 έφτασε το πλωτό περιπολικό του Λιμενικού, το οποίο προσέγγισε το αλιευτικό και συνομίλησε με τους ανθρώπους που ήταν πάνω στο κατάστρωμα. Μιλήσανε με όλους τους τρόπους. Όπως και προηγουμένως είχαν γίνει κάποιες περιπολίες από τους ανθρώπους των φορτηγών πλοίων, αλλά και καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας είχαν γίνει επικοινωνίες από το θάλαμο επιχειρήσεων μέσω τηλεφώνου. Οι άνθρωποι αυτοί δήλωναν ότι δεν επιθυμούν καμία βοήθεια κι ότι ήθελαν να συνεχίσουν για Ιταλία . Φώναζαν συγκεκριμένα Italia, Italia. Δε θέλανε βοήθεια από το ελληνικό Λιμενικό. Παρ’όλα ταύτα, επειδή οι άνθρωποι οι δικοί μας μακροσκοπικά είχαν δει ότι ήταν φορτωμένο το πλοίο με τόσους ανθρώπους στο εξωτερικό του κατάστρωμα, αποφασίστηκε, ορθώς όπως φάνηκε από την εξέλιξη, να παραμείνουν σε παράταξη κοντά στο πλοίο αυτό και μάλιστα δόθηκε εντολή και από το θάλαμο επιχειρήσεων να παραμείνουν εκεί και τα παραπλέοντα.»
Γιατί επενέβη το Ελληνικό Λιμενικό σε διεθνή ύδατα
Όπως εξήγησε ο κ. Αλεξίου, η θάλασσα χωρίζεται σε περιοχές έρευνας και διάσωσης μεταξύ των παράκτιων κρατών. «Μιλάμε για μια περιοχή 47 ναυτικά μίλια ΝΔ της Πύλου. Είναι αρκετά μεγάλη η απόσταση. Έπλεε σε διεθνή ύδατα. Παρ’όλα ταύτα, σε περιστατικά έρευνας και διάσωσης επιλαμβάνεται η Ελλάδα στο συγκεκριμένο σημείο. Πιο δυτικά ξεκινάει το κομμάτι της Ιταλίας. Νοτίως είναι η Μάλτα.»
Πως συνέβη το ναυάγιο
Ερωτηθείς πως φτάσαμε σε ένα πολύνεκρο ναυάγιο στις 2 τα ξημερώματα της Τετάρτης, ενώ το αλιευτικό σκάφος είχε εντοπιστεί κι υπήρχαν παραπλέοντα σκάφη σε κοντινή απόσταση, ο Εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού Σώματος απάντησε: «Ήμασταν εκεί σε ετοιμότητα εάν τυχόν υπήρχε κίνδυνος. Διότι για να επέμβεις σε ένα σκάφος το οποίο βρίσκεται σε διεθνή ύδατα, είτε θα πρέπει να σου το ζητήσει, όπως όμως σας προανέφερα δε ζήτησαν ποτέ συνδρομή, είτε θα πρέπει να είναι σε κατάσταση distress. Το συγκεκριμένο αλιευτικό μπορεί μεν να ήταν έμφορτο, οπότε να υπήρχε μια αβεβαιότητα, αλλά έπλεε κανονικά, όπως έπλεε κανονικά τόσες μέρες και οι καιρικές συνθήκες ήταν καλές. Οπότε δεν έπρεπε να επέμβουμε βιαίως για να το σταματήσουμε. Επιχειρησιακά δε, εάν επιχειρούσαμε οποιαδήποτε διαδικασία πρόσδεσης του πλοίου και ρυμούλκησής του, ενώ το σύνολο των ατόμων που επέβαιναν σε αυτό δήλωναν με κάθε τρόπο ότι δεν επιθυμούν συνδρομή κι έχεις 150-200 άντρες πάνω στο κατάστρωμα, θα προκαλούσαμε μια αναταραχή και μια μετακίνηση του κόσμου και αυτή η κίνηση, με την απώλεια του κέντρου βάρους θα οδηγούσε νωρίτερα σε ναυτικό ατύχημα λόγω της επέμβασής μας. Η βοήθεια ήταν δίπλα και παρέμεινε δίπλα, ούτως ώστε να μπορέσουμε να επέμβουμε σε περιστατικό έρευνας διάσωσης.»
Αυτή η αναταραχή που περιέγραψε ο κ. Αλεξίου συνέβη στη συνέχεια, όταν έπαψε να λειτουργεί η μηχανή του αλιευτικού κι εν τέλει το σκάφος ανετράπη. «Έχασε τη μηχανή του και μετά από λίγο ακινητοποιήθηκε. Το γεγονός αυτό προκάλεσε αναταραχή στους ανθρώπους. Μετακινήθηκαν κι άλλαξε το κέντρο βάρους και δυστυχώς ανετράπη. Μιλάμε για μια κατάσταση που εκτυλίχθηκε σε 10-15 λεπτά.» Δε φορούσε κανένας σωστικά μέσα. «Ακριβώς όμως για το λόγο ότι ήμασταν εκεί τόσο εμείς όσο και τα φορτηγά πλοία, σώθηκαν 104 άνθρωποι.» Σύμφωνα με τον πλωτάρχη, οι μαρτυρίες που έχουν ληφθεί κάνουν λόγο για έναν αριθμό επιβατών που κυμαίνεται από 300 έως 700, με τον πραγματικό αριθμό ίσως να μη μαθευτεί ποτέ.
«Κάποιοι διασωθέντες δεν ήταν σε θέση ούτε να μιλήσουν»
Η Τομεάρχης Σαμαρειτών Διασωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, Μαρίνα Σταμάτη, μιλώντας στον ΣΚΑΪ Κρήτης 92.1, σημείωσε πως όλοι οι διασωθέντες είναι άνδρες, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι επέβαιναν μόνο άνδρες. «Τα γυναικόπαιδα για να προφυλαχθούν ήταν κάτω στα αμπάρια. Στο κατάστρωμα, λόγω της έκθεσης στον ήλιο, στις υψηλές και χαμηλές θερμοκρασίες και στο νερό, ήταν μόνο άνδρες, με αποτέλεσμα να είναι και οι πρώτοι που διεσώθησαν. Αντιμετωπίσαμε περιστατικά εμπύρετα, με δυσουρικά ενοχλήματα κι αιματουρίες. Ταξίδευαν 6 μέρες περίπου κι ήταν αφυδατωμένοι. Ήταν σε πάρα πολύ χάλια κατάσταση. Κάποιοι δεν ήταν σε θέση ούτε να μιλήσουν. Οι περισσότεροι ήταν από τη Λιβύη.»
Σημειώνεται ότι το ναυάγιο έγινε στο βαθύτερο σημείο της Μεσογείου.
