Μόλις δύο 24ωρα πριν από την επιβολή του εμπάργκο στα ρωσικά πετρελαϊκά προϊόντα, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταβάλλουν ύστατες προσπάθειες για να καταλήξουν σε έναν συμβιβασμό για την επιβολή ενός ανωτάτου ορίου στις τιμές.
Όπως γράφει το Politico, επικαλούμενο διπλωματικές πηγές, οι συνομιλίες μεταξύ των πρεσβευτών της ΕΕ που επρόκειτο να επαναληφθούν χθες Πέμπτη έχουν πλέον αναβληθεί για σήμερα Παρασκευή.
Την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ότι – ως μέρος του συνασπισμού της G7 – η ΕΕ θα πρέπει να επιβάλει ανώτατο όριο τιμής στα 100 δολάρια ανά βαρέλι σε προϊόντα όπως το ντίζελ, που διαπραγματεύονται πάνω από την τιμή του αργού πετρελαίου, και 45 δολάρια για εκείνα που διαπραγματεύονται με έκπτωση σε σχέση με το αργό.
Ωστόσο, η Πολωνία και οι τρεις χώρες της Βαλτικής πιέζουν για χαμηλότερο πλαφόν και για μείωση του υφιστάμενου ανώτατου ορίου τιμής της G7 στο ρωσικό αργό πετρέλαιο από τα σημερινά 60 δολάρια το βαρέλι.
Το εξαγωγικό αργό πετρέλαιο Urals της Ρωσίας διαπραγματευόταν μεταξύ 46 και 52 δολαρίων το βαρέλι τον Ιανουάριο. Οι πιο επιθετικές χώρες της ΕΕ θέλουν να μειώσουν το ανώτατο όριο του αργού στα 40 δολ. με 50 δολ. ώστε να περιορίσουν τα έσοδα από ορυκτά καύσιμα που χρηματοδοτούν τον πόλεμο του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία. Το ντίζελ διαπραγματεύεται σήμερα σε περίπου 120 με 130 δολάρια το βαρέλι.
Το ευρωπαϊκό εμπάργκο
Υπενθυμίζεται ότι το ευρωπαϊκό εμπάργκο για τα ρωσικά πετρελαϊκά προϊόντα – αυτά από αργό πετρέλαιο, όπως το ντίζελ, η βενζίνη και τα καύσιμα αεριωθουμένων – τίθεται σε ισχύ αυτή την Κυριακή, 5 Φεβρουαρίου. Την ίδια ημέρα θα τεθεί σε ισχύ και το ανώτατο όριο τιμών της G7, έτσι ώστε οι δυτικές ναυτιλιακές και ασφαλιστικές εταιρείες να μπορούν να συνεχίσουν να διευκολύνουν τις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου που πωλούνται στο ίδιο επίπεδο ή κάτω από το ανώτατο όριο.
Η απαγόρευση της ΕΕ και τα ανώτατα όρια της G7 έχουν προγραμματιστεί να λειτουργήσουν παράλληλα, ώστε να περιορίσουν τα έσοδα της Ρωσίας, αποτρέποντας παράλληλα ένα μεγάλο σοκ στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας.
Κεκλεισμένων των θυρών
Σύμφωνα με το Politico, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει τώρα τις συζητήσεις κεκλεισμένων των θυρών, με σκοπό να υπάρξει τελικά συμφωνία στην επόμενη συνάντηση των πρεσβευτών την Παρασκευή.
Παρόμοιες διαφωνίες της τελευταίας στιγμής σημειώθηκαν στα τέλη του περασμένου έτους σχετικά με το ανώτατο όριο τιμής στο ρωσικό αργό, με μια αρχική πρόταση από 65 έως 70 δολάρια το βαρέλι να μειώνεται στα 60 δολάρια μετά την αντίθεση της Πολωνίας και των χωρών της Βαλτικής.
«Ελπίζουμε ότι θα επιτευχθεί συμφωνία πριν από τις 5 Φεβρουαρίου», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ. Ένας δεύτερος διπλωμάτης είπε, εν τω μεταξύ, ότι οι μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ έχουν αρχίσει να εκνευρίζονται από τον «ηθικό εκβιασμό» του «γερακίσιου συνασπισμού».
Η απαγόρευση της ΕΕ στο ρωσικό ντίζελ οδήγησε σε φόβους για συρρίκνωση της προσφοράς, αλλά οι σημαντικές αυξήσεις στις εισαγωγές τις τελευταίες εβδομάδες έχουν αμβλύνει προς το παρόν αυτές τις ανησυχίες.
Οι εκτιμήσεις
Το ευρωπαϊκό ανώτατο όριο τιμών και η απαγόρευση του ρωσικού αργού τον Δεκέμβριο μέχρι στιγμής δεν έχουν προκαλέσει μεγάλα προβλήματα. Τα φορτία που πήγαιναν στο παρελθόν στην Ευρώπη έχουν εκτραπεί στην Ινδία και την Κίνα, με φορτία από τα δυτικά λιμάνια της Ρωσίας να πωλούνται σε τιμές πολύ κάτω από το όριο των 60 δολαρίων το βαρέλι. Οποιοσδήποτε πληρώνει πάνω από το ανώτατο όριο δεν θα μπορεί να λάβει ασφάλιση και χρηματοδότηση από την ομάδα των G7 και την ΕΕ.
Ωστόσο, υπάρχουν απόψεις ότι οι περιορισμοί στα προϊόντα πετρελαίου θα μπορούσαν να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο, με την ευρωπαϊκή απαγόρευση των θαλάσσιων εισαγωγών να αποτελεί πιθανότατα το μεγαλύτερο πρόβλημα. Σε αντίθεση με το αργό, η Κίνα και η Ινδία είναι ήδη σημαντικοί εξαγωγείς καυσίμων, και επομένως είναι απίθανο να επιθυμούν ρωσικό εφοδιασμό. Η Ρωσία αντιπροσωπεύει το 15% των παγκόσμιων ροών diesel, με το 80% να πηγαίνει μέχρι πρόσφατα στην Ευρώπη, σύμφωνα με την Goldman Sachs.
Οι σύμβουλοι της Energy Aspects Ltd. προειδοποιούν ότι η Ευρώπη μπορεί να δει τα αποθέματά της diesel να μειώνονται καθώς ο αποκλεισμός της Μόσχας σημαίνει ότι η προσφορά δεν θα συμβαδίσει με τη ζήτηση. Αυτό θα μπορούσε να έχει μεγάλο αντίκτυπο στους οδηγούς και τη βιομηχανία γενικότερα. «Ανεξάρτητα από το πού ορίζονται τα ανώτατα όρια τιμών, δεν περιμένουμε από τη Ρωσία να μπορέσει να βρει νέους προορισμούς για όλα τα προϊόντα που έστελνε στις χώρες της ΕΕ, ιδίως για το diesel», τονίστηκε χαρακτηριστικά
Η Ευρώπη έχει το καθήκον της να βρει μια ισορροπία μεταξύ της αποχρηματοδότησης του Πούτιν και της διασφάλισης ότι δεν θα καεί. Όπως ανέφερε το Bloomberg, «οι έντονες συνομιλίες αναμένεται να συνεχιστούν τις επόμενες μέρες» και θα πρέπει να καθορίσουν εάν η περιοχή θα έρθει αντιμέτωπη με νέα ενεργειακή κρίση την άνοιξη και το καλοκαίρι ή αν πρόκειται για μηδαμινό χτύπημα με μικρή επίδραση στην αγορά.
Η Σαουδική Αραβία
Είναι γεγονός ότι η Ευρώπη δεν κάθησε με σταυρωμένα χέρια όλο αυτό το διάστημα των διαβουλεύσεων για τα μέτρα που θα λάβει κατά της Μόσχας.
Μετά τη Ρωσία το αντίπαλον δέος της στον ΟΠΕΚ+, η Σαουδική Αραβία είναι η χώρα από την οποία η Ευρώπη εισάγει περισσότερο πετρέλαιο. Τον περασμένο Οκτώβριο Σεπτέμβριο μάλιστα οι εξαγωγές της προς την Ευρώπη αυξήθηκαν σημαντικά, ωστόσο και σε αυτήν την περίπτωση η εικόνα μοιάζει να είναι η ίδια με αυτήν πριν την έναρξη του πολέμου.
Η περίπτωση των ΗΠΑ
Αυτό που πρέπει να τονισθεί είναι η περίπτωση των ΗΠΑ. Κάνουν την εμφάνισή τους στο «κάδρο» της πετρελαϊκής προμήθειας της Γηραιάς Ηπείρου τον περασμένο Μάρτιο και με βάσει τα ελάχιστα στοιχεία του τρέχοντα Ιανουαρίου, βρίσκονται στην τρίτη θέση στη λίστα με τις χώρες που προμηθεύουν με πετρέλαιο την Ευρώπη.
Η Ινδία
Ένα επίσης ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι τον Ιανουάριο του 2023 έχει εξαφανισθεί η Ινδία από το προαναφερθέν κάδρο, μια χώρα η οποία προμηθεύει από τον Φεβρουάριο ως και τον περασμένο Δεκέμβριο τις ευρωπαϊκές χώρες με πετρέλαιο.
Ωστόσο δεδομένου ότι η Ρωσία προσπαθεί μέσω της Ινδίας και της Κίνας να αντισταθμίσει τις χαμένες εξαγωγές προς τις χώρες της Ε.Ε., το πετρέλαιο από την Ινδία τίθεται εν αμφιβόλω τι προέλευσης είναι.
Οι υπόλοιπες χώρες
Σύμφωνα πάντα με τα λίγα διαθέσιμα στοιχεία για τον τρέχοντα Ιανουάριο (δεδομένα έως τις 7 Ιανουαρίου), τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κάνουν την εμφάνισή τους ως χώρα προμηθεύτρια με αισθητούς όγκους εξαγωγών προς τη Γηραιά Ήπειρο.
Τέλος να αναφερθεί ότι πλέον στο μείγμα των πετρελαϊκών προμηθειών μπαίνουν πολύ δυνατά οι υπόλοιπες χώρες (όπως της Αφρικής και του Περσικού Κόλπου), οι οποίες από τις 5 Φεβρουαρίου είναι δεδομένο ότι θα διαδραματίσουν πιο σημαίνοντα ρολό στην ενεργειακή προμήθεια της Ευρώπης.
