Ο θρησκευτικός τουρισμός παρουσιάζει ανθεκτικότητα εν μέσω κρίσεων, τονίστηκε στο συνέδριο του Economist «Ενθαρρύνοντας τη χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη στην εποχή των πανδημιών», που διοργανώθηκε σε συνεργασία με το powergame.gr και την Περιφέρεια Κρήτης.
Στο συνέδριο απηύθυναν μήνυμα, μεταξύ άλλων, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο Μητροπολίτης Δωδώνης Χρυσόστομος, Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Ευγένιος, η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, ο υπουργός τουρισμού Βασίλης Κικίλιας, ο υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λευτέρης Αυγενάκης, ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κωνσταντίνος Αγοραστός, ο Δήμαρχος Τρικκαίων Δημήτρης Παπαστεργίου, ο Γενικός Γραμματέας ΕΟΤ Δημήτρης Φραγκάκης και ο διευθυντής του powergame.gr Ευτύχης Παλλήκαρης.
Tα σημαντικά σημεία των παρεμβάσεων:
Η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης, ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης κύριος Βαρθολομαίος (βιντεοσκοπημένο μήνυμα)
Περισσότεροι από 200 εκατ. άνθρωποι ταξιδεύουν κάθε χρόνο για θρησκευτικούς λόγους, είπε σε μήνυμά του η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης, ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης κ.Βαρθολομαίος, χαιρετίζοντας τις εργασίες του συνεδρίου του Economist για τον θρησκευτικό τουρισμό που διεξάγεται στα Χανιά. Υπογράμμισε το νόημα της ιεραποδημίας ως κεντρικής πτυχής της χριστιανικής ταυτότητας. Σημείωσε ότι κάθε φορά που εγκαταλείπουμε την ασφάλεια του σπιτιού μας γινόμαστε πιο ευάλωτοι αλλά και πιο ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες και νέες αποκαλύψεις για το βάθος των πραγμάτων. «Αυτό ισχύει για κάθε προσκύνημα. Ό,τι συμβαίνει καθ’ οδόν δεν είναι λιγότερο σημαντικό από αυτό που θα ζήσουμε όταν φτάσουμε στον προορισμό μας», είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Τέλος, χαρακτήρισε ευγενές και σπουδαίο το έργο όσων υποδέχονται και φροντίζουν τους προσκυνητές, είτε πρόκειται για επαγγελματίες είτε για απλούς ανθρώπους.
Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δωδώνης κ. Χρυσόστομος, πρόεδρος του Συνοδικού Γραφείου
Προσκυνηματικών Περιηγήσεων, Εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος
Oι προσκυνηματικές περιηγήσεις για την Εκκλησία είχαν και έχουν ως στόχο τους την ειρήνη, τη δικαιοσύνη, τον σεβασμό ανάμεσα στους λαούς και για τον κάθε διαφορετικό άνθρωπο, χωρίς διακρίσεις αλλά με διακριτικότητα, τόνισε στο συνέδριο του Economist ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δωδώνης κ. Χρυσόστομος, πρόεδρος του Συνοδικού Γραφείου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων, εκπροσωπώντας την Εκκλησία της Ελλάδος. Αναφέρθηκε στην έμπνευση που προσφέρει σε αυτό το πλαίσιο η δισχιλιετής Ορθόδοξη χριστιανική παράδοση, ενώ επεσήμανε ότι τα χριστιανικά προσκυνήματα αποτελούν ιδανικούς χώρους επίσκεψης όχι από την άποψη κάποιου μουσειακού ιστορικού παρελθόντος αλλά μέσω της βίωσης ενός αυθεντικού χριστιανικού τρόπου ζωής. Ο Μητροπολίτης Δωδώνης κ. Χρυσόστομος αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη ανάδειξης και προβολής της θρησκευτικής κληρονομιάς μας και στο έργο του Συνοδικού Γραφείου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Μίλησε ακόμα για τις συνέπειες της πανδημίας και την ανάγκη ενός νέου στρατηγικού σχεδιασμού για τον θρησκευτικό τουρισμό μετά την πανδημία. Επεσήμανε ότι η τουριστική «μονοκαλλιέργεια» και η θεματική αποκλειστικότητα ανά περιοχές ανήκουν πια στο παρελθόν και αναφέρθηκε στην ανάγκη συνεργειών μεταξύ περιφερειών, φορέων και κρατών.
Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης, υπέρτιμος και έξαρχος Ευρώπης κύριος Ευγένιος
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, η εξειδικευμένη μορφή του θρησκευτικού τουρισμού παρουσιάζει ανθεκτικότητα σε περιόδους κρίσης σε αντίθεση με τον τουρισμό αναψυχής, τόνισε από το βήμα του συνεδρίου του Economist o Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης, υπέρτιμος και έξαρχος Ευρώπης κύριος Ευγένιος. Σημείωσε πως αυτό που ανέδειξε η πανδημία είναι ότι τίποτα πλέον δεν είναι αυτονόητο και δεδομένο, πρέπει να προβλέπουμε ευέλικτες και εναλλακτικές λύσεις και πρόσθεσε ότι υπάρχει ανάγκη να ενωθούν οι δυνάμεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων για έναν στρατηγικό σχεδιασμό για τον θρησκευτικό τουρισμό. Στον θρησκευτικό τουρισμό, τόνισε, συνδυάζεται η πνευματική ανάταση του επισκέπτη με τη σωματική του ανάπαυση και αναψυχή. Η αλληλοπεριχώρηση στους πολιτισμούς είναι ευλογία, συντελεί στην πρόοδο και ο θησαυρισμός της κοινωνίας μας γίνεται παράγων ευημερίας, σημείωσε ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης. Επεσήμανε ότι η φυσική ομορφιά της Κρήτης σε συνδυασμό με τα ιστορικά μνημεία, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα ιερά προσκυνήματα και τον υπερχιλιετή πολιτισμό της συνθέτουν ένα μοναδικό «παρόν», το οποίο κερδίζει κάθε επισκέπτη.
Νίκη Κεραμέως, υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων
O θρησκευτικός τουρισμός αναδεικνύει τόσο τη μακραίωνη ιστορία της χώρας μας όσο και τις ανεξάντλητες δυνατότητές της ως προορισμού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τόνισε στο συνέδριο του Economist η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως. Πρόσθεσε ότι ο θρησκευτικός τουρισμός αποκτά σήμερα νέα μορφή και περιεχόμενο, εμπλουτίζεται, γίνεται αντικείμενο σπουδών, μέσο ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς μας και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τοπικής ανάπτυξης. Εκτίμησε ότι οι συνθήκες στη χώρα μας είναι σήμερα ιδιαίτερα ευνοϊκές για την περαιτέρω ανάπτυξη του θρησκευτικού και προσκυνηματικού τουρισμού, εστιάζοντας κυρίως στις νέες δυνατότητες που παρέχει η τεχνολογία, στο αυξημένο ενδιαφέρον για το φυσικό περιβάλλον και τον βιωματικό τουρισμό και στην κυβερνητική προσπάθεια για να αναδειχθεί γενικά η χώρα ως σύγχρονος κορυφαίος ταξιδιωτικός προορισμός.
Βασίλης Κικίλιας, υπουργός Τουρισμού
Στη σημασία του τουριστικού προϊόντος –ιδίως μετά την πανδημία– για τα έσοδα της χώρας αλλά και για τη στήριξη της μέσης ελληνικής οικογένειας αναφέρθηκε ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας στο συνέδριο του Economist. Τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει κάνει μεγάλη προσπάθεια για να δημιουργήσει ένα βιώσιμο τουριστικό μοντέλο, με έμφαση στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Ανέφερε ότι ειδικά σε όλους τους προορισμούς, και ειδικά τους θρησκευτικούς, το φετινό Πάσχα η πληρότητα ήταν σχεδόν απόλυτη. Πέρα από την οικονομική-εμπορική διάσταση του τουρισμού, ο κ. Κικίλιας έδωσε έμφαση στο έργο της Εκκλησίας, ενώ τόνισε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι ένας παγκόσμιος προορισμός για προσκύνημα και πνευματική αναζήτηση και ότι πρέπει να υπάρξουν συντονισμένες προσπάθειες προσέλκυσης τέτοιων ταξιδιωτών, ιδίως τους μήνες που δεν είναι υψηλής ζήτησης για τις άλλες μορφές τουρισμού.
Λευτέρης Αυγενάκης, υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού (βιντεοσκοπημένο μήνυμα)
Ο τουρισμός και οι διάφορες μορφές αυτού, όπως ο θρησκευτικός τουρισμός, μπορούν να δώσουν στη χώρα μια εξαιρετική δύναμη όσον αφορά την ανάπτυξή της, την εξωστρέφειά της και την ανάδειξή της σε πόλο έλξης εκατομμυρίων επισκεπτών, τόνισε ο υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λευτέρης Αυγενάκης. Στον συνδυασμό φυσικής ομορφιάς, πολιτιστικού πλούτου, διατροφής, φιλοξενίας και ιστορίας που προσφέρει η χώρα μας σημαντικό κομμάτι είναι και τα μοναστήρια και οι τόποι λατρείας, τόνισε. Ο υφυπουργός αναφέρθηκε επίσης στα οφέλη των τοπικών κοινωνιών από την ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού.
Σταύρος Αρναουτάκης, περιφερειάρχης Κρήτης
Οι Περιφέρειες της χώρας αποτελούν ξεχωριστά τμήματα ενός μοναδικού ψηφιδωτού, που εδώ και αιώνες δομείται στη βάση της ποικιλίας του φυσικού κάλλους και του φωτός, διατηρώντας παράλληλα ισχυρές τις ψηφίδες της μακραίωνης θρησκευτικής μας παράδοσης, ανέφερε χαιρετίζοντας τις εργασίες του συνεδρίου ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης. Ο κ. Αρναουτάκης μίλησε για το ευρύτατο σχέδιο αναβάθμισης και αναδιάρθρωσης του τουριστικού τομέα από την Περιφέρεια Κρήτης. Όπως είπε, αυτό στηρίζεται –μεταξύ άλλων– στη βελτίωση και ανάπτυξη των υποδομών, στην ψηφιακή αναβάθμιση των τουριστικών επιχειρήσεων, στην αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, στην προστασία του περιβάλλοντος και την αειφορία, καθώς και στην προώθηση θεματικών μορφών τουρισμού. Ο κ. Αρναουτάκης σημείωσε ότι μέχρι σήμερα έχουν διατεθεί περισσότερα από 15 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση δεκάδων έργων, με ενδεικτικό αυτό της συντήρησης των βυζαντινών εκκλησιών στο Φαράγγι της Σαμαριάς, έργο ενταγμένο στην Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση των Περιοχών UNESCO. Σήμερα, όπως ανέφερε, είναι σε εξέλιξη εργασίες συντήρησης και ανάδειξης μοναστηριών, ενώ κατέληξε σημειώνοντας ότι το νησί της Κρήτης είναι ο τόπος των θεών της μυθολογίας αλλά και ο τόπος της βυζαντινής Ορθόδοξης μεγαλοπρέπειας, γη των μύθων και των Αγίων που πάτησαν στα χώματα της Κρήτης, μια κιβωτός ομορφιάς, πνεύματος και πολιτισμού.
Κωνσταντίνος Αγοραστός, περιφερειάρχης Θεσσαλίας
Ο τουρισμός είναι ένα σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κωνσταντίνο Αγοραστό, ο οποίος τόνισε ειδικότερα τον ρόλο του θρησκευτικού τουρισμού. Εστιάζοντας στη Θεσσαλία, ο κ. Αγοραστός ανέφερε ότι ο θρησκευτικός τουρισμός αποτελεί μια δυναμική κατάσταση, με ενδεικτικές τις πάνω από 100 παρεμβάσεις για συντήρηση μνημείων, βυζαντινών μονών και εκκλησιών, τοιχογραφιών κ.ά. Στο ίδιο πλαίσιο, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη, εντάσσονται και παρεμβάσεις για τη διαμόρφωση καλών συνθηκών προσβασιμότητας, ώστε να είναι εφικτή η επισκεψιμότητα των μνημείων. Ο κ. Αγοραστός έδωσε έμφαση στη μεγάλη μοναστική κοινότητα της περιοχής ευθύνης του αναφερόμενος στα Μετέωρα. Έκανε λόγο για τις συνεργασίες που αναπτύσσονται με συναρμόδιους φορείς για πρωτοβουλίες με επίκεντρο τους δρόμους της πίστης και ανέδειξε τη σημασία του project καταγραφής όλων των θρησκευτικών μνημείων στην περιοχή των Μετεώρων. Μίλησε επίσης για τη σημασία της πρόσβασης των επισκεπτών και αναφέρθηκε ενδεικτικά στη διασύνδεση των δύο μεγάλων φάρων της χριστιανοσύνης, τα Μετέωρα και το Άγιον Όρος, τονίζοντας εν κατακλείδι την ανάγκη η πολιτεία να επενδύσει στον θρησκευτικό τουρισμό και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
Δημήτρης Παπαστεργίου, δήμαρχος Τρικκαίων, πρόεδρος, Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ)
Την ανάγκη να δοθεί έμφαση στον θρησκευτικό τουρισμό από την κυβέρνηση και την τοπική αυτοδιοίκηση ανέδειξε κατά την τοποθέτησή του ο δήμαρχος Τρικκαίων και πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας Δημήτρης Παπαστεργίου. O θρησκευτικός τουρισμός πρέπει να είναι η παλαιότερη μορφή τουρισμού, καθώς οι άνθρωποι ανά τους αιώνες αναζητούσαν μέσω των θρησκευτικών διαδρομών τη γαλήνη, είπε ο κ. Παπαστεργίου. Αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο, μεγεθύνθηκε με τα χρόνια και πλέον στόχος είναι ο εκσυγχρονισμός του θρησκευτικού τουρισμού με έμφαση στην καταγραφή των μνημείων. Σχετικά με τη Θεσσαλία, ο κ. Παπαστεργίου μίλησε για τα ιερά μονοπάτια, ενώ αναφέρθηκε και σε παραδείγματα θρησκευτικών διαδρομών σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως τα «Τα Βήματα του Αποστόλου Παύλου» στην Κεντρική Μακεδονία. Ο δήμαρχος Τρικκαίων ανέλυσε τα οφέλη του εναλλακτικού θρησκευτικού τουρισμού, τον οποίο, όπως εξήγησε, μπορούμε να συνδυάσουμε με τη γαστρονομία. Στο πλαίσιο αυτό, σημείωσε ότι ειδικότερα στα Μετέωρα μπορούν να προβληθούν τα μοναστηριακά γεύματα και αντίστοιχα προϊόντα. Ο κ. Παπαστεργίου ανέδειξε επίσης τη σημασία της λαογραφίας, καθώς ο λαός μας έχει συνδέσει τον θρησκευτικό τουρισμό με γεγονότα όπως π.χ. τοπικά πανηγύρια. Είναι και στην ευθύνη των Δήμων και Περιφερειών να συνεισφέρουν ώστε να κάνουν τους θρησκευτικούς προορισμούς ελκυστικούς, σημείωσε κλείνοντας.
Δημήτρης Φραγκάκης, Γενικός Γραμματέας, Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (ΕΟΤ)
300 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο το 2019 ταξίδεψαν για θρησκευτικό και προσκυνηματικό τουρισμό, επεσήμανε από το βήμα του Economist ο Γενικός Γραμματέας του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ) Δημήτρης Φραγκάκης, προσθέτοντας ότι η εν λόγω αγορά αφορά ταξιδιώτες με ένα προφίλ πιο ποιοτικό και εισοδηματικά πιο υψηλό από τον μέσο όρο. Τόνισε ότι σε μια εποχή κατά την οποία η πανδημία έχει αλλάξει σχεδόν τα πάντα, βασικός πυλώνας ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού θα πρέπει να είναι ο εμπλουτισμός και η ενίσχυση του τουρισμού εμπειρίας, όπως είναι ο θρησκευτικός τουρισμός. Τέλος, σημείωσε ότι, ενώ ο θρησκευτικός και προσκυνηματικός τουρισμός αντιπροσωπεύει ένα καλό ποσοστό όσων έρχονται στην Ελλάδα, είμαστε ακόμα μακριά από τους στόχους μας σε αυτό το πεδίο, αν λάβουμε υπ’ όψιν πόσα μνημεία έχει η χώρα μας και τι αντιπροσωπεύει στην παγκόσμια χριστιανοσύνη.
Ευτύχης Παλλήκαρης, διευθυντής, Powergame.gr
Παρά την πανδημία και τον πόλεμο, ο θρησκευτικός τουρισμός αντέχει και σε αυτές τις δύσκολες στιγμές πιθανόν ενισχύεται, σημείωσε από το βήμα του συνεδρίου του Economist ο διευθυντής του Powergame.gr Ευτύχης Παλλήκαρης. Επεσήμανε ότι ο διάλογος γύρω από τον θρησκευτικό τουρισμό προϋποθέτει συναίνεση από διαφορετικά δόγματα και πεποιθήσεις και τόνισε ότι πρόκειται για μια σημαντική οικονομική δραστηριότητα, που χρειάζεται κίνητρα για περαιτέρω ανάπτυξη.
