Περίπου 175.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από θερμική καταπόνηση στην Ευρώπη την περίοδο μεταξύ 2000 και 2019 σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ενώ άγνωστος παραμένει ο αριθμός όσων «έσβησαν» από την ακραία ζέστη που έπληξε τους περασμένους μήνες Ινδία και Μάλι.
Σε ολόκληρο τον πλανήτη τα κύματα καύσωνα γίνονται ολοένα συχνότερα και πιο σφοδρά, με τους επιστήμονες να τονίζουν ότι η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να επιδεινώσει προβλήματα υγείας, ακόμα και να οδηγήσει στο θάνατο, ιδίως ευάλωτες ομάδες ανθρώπων, όπως ηλικιωμένοι και ασθενείς, καθώς και όσους εργάζονται σε υπαίθριους χώρους χωρίς πρόσβαση σε σύστημα κλιματισμού.
Όλα αυτά τη στιγμή που τα πυκνοκατοικημένα αστικά κέντρα που «πνίγονται» από τσιμεντένιες κατασκευές μετατρέπονται σε «φούρνο», απουσία χώρων πρασίνου.
Μπορεί να καταπολεμηθεί το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας και κατά συνέπεια τα θύματα της ακραίας ζέστης; Σύμφωνα με ειδικούς η επαναφορά πρασίνου στις μεγαλουπόλεις μπορεί να αποτελέσει λύση στις δραματικές επιπτώσεις των υψηλών θερμοκρασιών.
Τώρα, από μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Environment International προκύπτει ότι τα δάση που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από κατοικημένες περιοχές είναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό των προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με τη ζέστη.
Οι επιστήμονες του διεθνούς πανεπιστημίου Xi’an Jiaotong-Liverpool ανέλυσαν δεδομένα από το Χονγκ Κονγκ σχετικά με δασικές εκτάσεις σε κοντινή απόσταση από πόλεις και λιβάδια και υπολόγισαν πώς συνδέονται με την υγεία των πολιτών, αναλύοντας τα στοιχεία από 221.919 θανάτους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιος έως Οκτώβριος) από το 2005 έως το 2018 στο Χονγκ Κονγκ όπου η μέση ημερήσια μέση θερμοκρασία ήταν 28- 32,2 βαθμοί Κελσίου.
Η επικεφαλής της μελέτης και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Σχεδιασμού, Τζινγκλού Σονγκ, εξήγησε πως τα ευρήματα της μελέτης μπορούν να αναδιαμορφώσουν τις στρατηγικές αστικού σχεδιασμού και δημόσιας υγείας, ιδιαίτερα σε πυκνοκατοικημένες πόλεις με περιορισμένη διαθεσιμότητα χώρων πρασίνου.
«Αναλύοντας δεδομένα από το Χονγκ Κονγκ, βρήκαμε ότι σε σύγκριση με άλλους τύπους βλάστησης όπως τα λιβάδια, τα κοντινά δάση ευνοούν τη μείωση της θνησιμότητας που σχετίζεται με τη ζέστη, ιδιαίτερα εκείνα που βρίσκονται εντός 1 χιλιομέτρου από κατοικημένες περιοχές», υποστήριξε η ειδικός.
«Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι οι στρατηγικές αστικού πρασίνου θα πρέπει να επικεντρωθούν στη δενδροφύτευση σε κοντινές αποστάσεις από τους κατοίκους της περιοχής, καθώς και στην προσθήκη άλλων τύπων βλάστησης», πρόσθεσε.
Την ίδια ώρα, η Σονγκ επισήμανε ότι η μελέτη αμφισβητεί ορισμένες συμβατικές παραδοχές σχετικά με τις στρατηγικές αστικού πρασίνου και έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει σημαντικά τους πολεοδόμους, τους σχεδιαστές και τις πρωτοβουλίες δημόσιας υγείας.
Ανάμεσα σε όσα τίθενται υπό αμφισβήτηση είναι η ιδέα ότι οι μικροί χώροι πρασίνου κοντά σε σημεία όπου ζουν πολίτες – σε απόσταση 300-500 μέτρων – είναι πιο αποτελεσματικοί για τη βελτίωση της υγείας. Αντιθέτως, η έκθεση αποκαλύπτει ότι οι στρατηγικές πρασίνου ευρύτερης κλίμακας, ιδίως εκείνες που περιλαμβάνουν δέντρα, είναι πιο αποτελεσματικές έως και 1 χλμ. μακριά από τις κοινότητες.
Οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι οι κάτοικοι είναι λιγότερο πιθανό να επισκεφθούν ή να χρησιμοποιήσουν χώρους πρασίνου μικρού μεγέθους, γεγονός που μπορεί να περιορίσει τα οφέλη για την υγεία από τη βλάστηση στο Χονγκ Κονγκ, αλλά παρατήρησαν ότι η απόσταση 1 χλμ. είναι η καταλληλότερη για να ρυθμίσει τη θερμοκρασία και παράλληλα να μετριάσει τις επιπτώσεις της ακραίας ζέστης, ανάμεσα στις οποίες και το θάνατο
Όπως εξηγούν, οι συχνότερες επισκέψεις μπορούν να οδηγήσουν σε καλύτερη ψυχική και σωματική υγεία καθώς αυξάνεται η σωματική δραστηριότητα, μειώνεται το στρες και περιορίζεται η έκθεση στη θερμότητα και την ατμοσφαιρική ρύπανση.
