Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξαπέλυσε την περασμένη εβδομάδα μια σειρά αεροπορικών επιδρομών εναντίον Κούρδων μαχητών στη βόρεια Συρία και προειδοποίησε ότι σύντομα θα ακολουθήσει χερσαία επιχείρηση. Ο τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι τα χτυπήματα ήταν «μόνο η αρχή» και ότι οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις «θα ανατρέψουν τους τρομοκράτες από ξηράς την πιο κατάλληλη στιγμή».
Νωρίτερα την Τετάρτη, το υπουργείο Άμυνας υποστήριξε ότι έχουν χτυπηθεί 471 στόχοι και ότι «254 τρομοκράτες έχουν εξουδετερωθεί» από την έναρξη της επίθεσης, η οποία έχει ονομαστεί «Επιχείρηση Γαμψό Ξίφος». Αλλά ο Ερντογάν έχει δεσμευτεί για εισβολή στη βόρεια Συρία ήδη από τον Μάιο. Είχε δηλώσει τότε ότι η εισβολή αποσκοπούσε στη δημιουργία μιας «ασφαλούς ζώνης» βάθους 30 χιλιομέτρων, η οποία θα εκκενωνόταν από μαχητές που συμμαχούν με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), που η Τουρκία και οι ΗΠΑ θεωρούν τρομοκρατική οργάνωση.
Το πράσινο φως της Ρωσίας
Αναλυτές δήλωσαν ότι ο Ερντογάν είχε εγκαταλείψει το σχέδιο για εισβολή επειδή δεν είχε εξασφαλίσει το πράσινο φως από τον Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς η Ρωσία έχει μεγάλη στρατιωτική παρουσία στη Συρία. Αλλά την Τετάρτη, ο ανώτερος Ρώσος διαπραγματευτής Αλεξάντερ Λαβρέντιεφ δήλωσε ότι η Μόσχα προσπάθησε να πείσει την Τουρκία να «απέχει από τη διεξαγωγή χερσαίων επιχειρήσεων πλήρους κλίμακας».
Η περιοχή της βόρειας Συρίας που ενδιαφέρει τον Ερντογάν περιλαμβάνει τις τρεις πόλεις-κλειδιά, τις Μανμπίτζ, Τελ Ριφάατ και Κομπάνι, οι οποίες βρίσκονται υπό τον έλεγχο των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF).
Οι SDF, που υποστηρίζονται από την Ουάσιγκτον, είχαν συμβάλει καθοριστικά στη μάχη κατά του ISIS από το 2014. Αλλά η ραχοκοκαλιά τους είναι η κουρδική πολιτοφυλακή «Μονάδες Προστασίας του Λαού» (YPG), την οποία η Τουρκία θεωρεί πτέρυγα του PKK.
Το CNN ρώτησε τον Σονέρ Τσαγαπτάι, διευθυντή του Τουρκικού Ερευνητικού Προγράμματος στο Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον, πόσο πιθανό είναι ο Τούρκος ηγέτης να τηρήσει την υπόσχεσή του αυτή τη φορά.
Η Τουρκία έχει δηλώσει ότι θα ξεκινήσει την επόμενη εισβολή της εδώ και μήνες. Είναι οι σημερινοί ισχυρισμοί διαφορετικοί ή πιο σοβαροί;
Νομίζω ότι λαμβάνοντας υπόψη τις προηγούμενες τουρκικές εισβολές στη βόρεια Συρία, αυτή τη φορά, κάτι δεν φαίνεται να προχωράει τόσο γρήγορα. Συνήθως, οι τουρκικές εισβολές ακολουθούν μία ή δύο ημέρες διασυνοριακών βομβαρδισμών από το πυροβολικό και τις επιδρομές μη επανδρωμένων αεροσκαφών και στη συνέχεια ο στρατός προχωράει.
Αυτή τη φορά, οι διασυνοριακοί βομβαρδισμοί από πυροβολικό και οι επιδρομές από μη επανδρωμένα αεροσκάφη συνεχίζονται σχεδόν για μια εβδομάδα, και δεν έχει υπάρξει καμία χερσαία δράση. Άρα αυτό σημαίνει ότι κάτι λείπει.
Πώς βλέπετε τα πρόσφατα σχόλια του Κρεμλίνου σχετικά με μια πιθανή εισβολή; Το βλέπετε ως πράσινο φως;
Τώρα για να εισβάλει η Τουρκία στη Βόρεια Συρία, χρειάζεται να πάρει το πράσινο φως από τις δύο υπερδυνάμεις που είναι στρατιωτικά παρούσες στη χώρα, δηλαδή τις ΗΠΑ και τη Ρωσία.
Νομίζω ότι η Ρωσία θέλει περισσότερα προτού δώσει το πράσινο φως για μια τουρκική εισβολή πλήρους κλίμακας. Αυτό που θέλει η Ρωσία είναι η τουρκική κυβέρνηση στην Άγκυρα να εμπλακεί σε κάποιου είδους συνεννόηση με το καθεστώς Άσαντ και να δεσμευτεί για τον τερματισμό του πολέμου.
Και φυσικά, αυτού του είδους η συζήτηση θα πάρει μέρες, αν όχι εβδομάδες και μήνες. Έτσι, νομίζω ότι μέχρι να δούμε αυτού του είδους τη συζήτηση να ωριμάζει και να καταλήγει σε ένα συμπέρασμα, ο Πούτιν δεν θα δώσει το πράσινο φως για μια τουρκική εισβολή.
Δεδομένης της αυξανόμενης σημασίας της Τουρκίας για τη Δύση εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία, είναι πιθανό τα δυτικά κράτη να κάνουν τα στραβά μάτια σε μια εισβολή;
Οι ΗΠΑ έχουν συνήθως αντιταχθεί στις τουρκικές εισβολές επειδή στοχεύουν το YPG. Οι ΗΠΑ έχουν βασιστεί στο YPG για την καταπολέμηση του ISIS. Έτσι, δεν είναι ποτέ ευχαριστημένες όταν η Τουρκία στοχεύει το YPG.
Αλλά αυτή τη φορά, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Πρώτον, η μεγάλη στρατηγική εικόνα αλλάζει. Η σημασία της Τουρκίας για τις ΗΠΑ έχει αλλάξει, καθώς η εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον μετατοπίζεται από τη Μέση Ανατολή στην ευρασιατική στέπα, ή αλλιώς από τη Συρία στην Ουκρανία.
Έτσι, στην οπτική των ΗΠΑ η στρατηγική σημασία της Τουρκίας είναι αναβαθμισμένη. Αυτή είναι η μακροπρόθεσμη μετατόπιση.
Βραχυπρόθεσμα, υπάρχει και η οπτική «τακτικής» στην Ουάσιγκτον, η οποία σχετίζεται με το ότι η Τουρκία έχει αντιταχθεί στην επέκταση του ΝΑΤΟ στις σκανδιναβικές χώρες. Νομίζω ότι η Άγκυρα έχει διαπραγματευτεί καλά τη θέση της, προβάλλοντας αντιρρήσεις για την ένταξη της Σουηδίας.
Και έτσι αυτή τη στιγμή, η Ουάσιγκτον δεν θέλει πραγματικά να εκνευρίσει την Τουρκία. Και νομίζω ότι αυτό ισχύει για όλους τους βασικούς συμμάχους του ΝΑΤΟ.