Κίνητρο για την καταπολέμηση της μαύρης εργασίας των συνταξιούχων θα αποτελέσει η κατάργηση του πέναλτι 30% στη σύνταξη και η αντικατάσταση της «ποινής» με μια νέα, έξτρα παρακράτηση επί του εισοδήματος από την εργασία των συνταξιούχων.
Όπως πρώτη είχε αποκαλύψει η «Ημερησία» από τις 17 Ιουνίου, η αρχιτεκτονική του «πέναλτι» για τους εργαζόμενους συνταξιούχους αλλάζει άρδην με απόδοση της σύνταξης στο 100% και επιβολή μιας παρακράτησης υπέρ ΕΦΚΑ στο εισόδημα από την εργασία.
Το σκεπτικό είναι ο εξορθολογισμός στη φορολόγηση εισοδημάτων από εργασία και σύνταξη.
Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά ανώτατος αξιωματούχος του υπουργείου Εργασίας, «πρέπει να δοθεί ένα σοβαρό κίνητρο για να δηλώνει την εργασία του ο συνταξιούχος, είτε απασχολείται για την ενίσχυση του εισοδήματός τους, είτε για να αισθάνεται ενεργός πολίτης. Μ΄αυτό τον τρόπο θα καταπολεμηθεί η μαύρη εργασία».
Τι θα προβλέπει η διάταξη
Η σχετική διάταξη, που αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός Ιουλίου και να έρθει στη Βουλή τον Σεπτέμβριο, σε σχέδιο νόμου για την ενσωμάτωση της οδηγίας «Περί διαφανών και προβλέψιμων όρων εργασίας» -μέσω της οποίας η Κομισιόν προωθεί ενιαίο πλαίσιο κανόνων για τα εργασιακά δικαιώματα σε όλη την Ευρώπη- θα προβλέπει:
- Την κατάργηση του πέναλτι 30% στη σύνταξη των εργαζόμενων συνταξιούχων. Δηλαδή, αν η κύρια σύνταξη είναι 1.000 ευρώ, σήμερα παρακρατούνται τα 300, ενώ πρακράτηση 30% υφίσταται και η επικουρική σύνταξη.
- Με τη νέα διάταξη ο συνταξιούχος θα λαμβάνει το σύνολο της σύνταξής του το οποίο θα φορολογείται όπως τώρα με βάση την ισχύουσα κλίμακα.
- Ωστόσο, στο εισόδημα που εισπράττει ο συνταξιούχος από την εργασία του και το δηλώνει θα επιβληθεί εκτός από τον ετήσιο φόρο και μια έξτρα φορολόγηση. Το ύψος της νέας παρακράτησης υπέρ ΕΦΚΑ δεν έχει ακόμα αποφασιστεί αλλά οι πρώτες σκέψεις κάνουν λόγο για 10%-15%. Ο έξτρα φόρος θα εισπράττεται από την ΑΑΔΕ και θα μεταφέρεται στα ταμεία του ΕΦΚΑ ως ανταπόδοση της κατάργησης του 30%.
Οι κερδισμένοι
Η ωφέλεια του νέου τρόπου φορολόγησης – μηδενική, μικρή η μεγαλύτερη- εξαρτάται από το ύψος της σύνταξης και το ύψος των εισοδημάτων που δηλώνει ο εργαζόμενος συνταξιούχος.
Σαφώς κερδισμένοι βγαίνουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι με μικρό εισόδημα από την εργασία τους. Αυτός άλλωστε είναι και ο στόχος της διάταξης, να βοηθηθεί ο χαμηλοσυνταξιούχος που θέλει να ενισχύσει το εισόδημά τους δουλεύοντας μερικώς η εκ περιτροπής.
Για παράδειγμα:
- συνταξιούχος με σύνταξη 800 ευρώ δουλεύει με μερική απασχόληση και αμείβεται με 500 ευρώ μηνιαίως (καθαρά 430.65).
- Το ετήσιο δηλωθέν εισόδημά του είναι 15.629 ευρώ και ο ετήσιος φόρος 1.014 ευρώ.
- Ο έξτρα φόρος 10% επί του εισοδήματος από την εργασία είναι 602.9 ευρώ.
- Ο εν λόγω συνταξιούχος με το πέναλτι του 30% θα είχε απώλεια 2.880 ευρώ ετησίως. Συνεπώς κερδίζει 2.277 ευρώ ετησίως.
Αντίθετα στα υψηλότερα εισοδήματα, σύνταξη και μισθός πάνω από 1.000 ευρώ, δεν υπάρχει αξιοσημείωτη διαφοροποίηση από το προηγούμενο καθεστώς. Πάντως και στην περίπτωση των υψηλών εισοδημάτων, οι συνταξιούχοι δεν έχουν απώλειες (φορολογική επιβάρυνση) που να υπερβαίνει το πέναλτι του 30%
Η επιλογή του νέου μέτρου κρίθηκε ορθολογικότερη από την αναλογική (ανάλογα με τις ημέρες και τις ώρες εργασίας) επιβολή του πέναλτι, καθώς ήταν γραφειοκρατικό και δύσκολο να παρακολουθείται το ωράριο κάθε εργαζόμενου ξεχωριστά ενώ στην αναλογική περικοπή της σύνταξης δεν μπορούσαν να ενταχθούν οι μη μισθωτοί που δεν έχουν συγκεκριμένο ωράριο εργασίας.
Δικαιοσύνη και κίνητρο
Υπενθυμίζουμε ότι με το νόμο Βρούτση μειώθηκε η ποινή από 60% σε 30% οριζόντια για όλους ανεξάρτητα από τις ημέρες απασχόλησης. Δηλαδή ακόμα και να εργαστεί μία ημέρα το μήνα ο συνταξιούχος θα πληρώσει «πέναλτι» με το ένα τρίτο της σύνταξης.
Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου εργασίας ο εξορθολογισμός του συστήματος αφενός θα επιφέρει δικαιοσύνη και αφετέρου θα αποτελέσει κίνητρο για τον περιορισμό της μαύρης εργασίας. Παράλληλα, θα ικανοποιηθεί και ένα αίτημα των επιχειρήσεων, που αναζητούν έμπειρα στελέχη σε θέσεις υψηλής ευθύνης και δεν βρίσκουν στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό, μέσω της αναζήτησης των κατάλληλων εργαζόμενων και από τη δεξαμενή των συνταξιούχων.
Στο τραπέζι νέες ρυθμίσεις
Παράλληλα, το υπουργείο εργασίας επανεξετάζει τις ρυθμίσεις οφειλών προς τα ταμεία, μέσω της παράτασης των προθεσμιών επανένταξης η μιας νέας ρύθμισης στην οποία θα ενταχθούν όλα τα χρέη των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιχειρήσεων.
Το «αγκάθι» της τρέχουσας ρύθμισης ήταν ότι έπρεπε να καταβληθούν δύο μηνιαίες δόσεις για την επανένταξη στη ρύθμιση των 72 ή των 120 δόσεων. Η προθεσμία για την ένταξη στη ρύθμιση εκπνέει στις 31 Ιουλίου 2023.
