Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν βρίσκεται στο επίκεντρο των συνομιλιών που διεξάγονται την Παρασκευή (29/11) στη Γενεύη την ώρα που ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία μαίνεται.
Στις συνομιλίες συμμετέχει το Ιράν, η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία με θέμα το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, τη Ρωσία και την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, λιγότερους από δύο μήνες πριν από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Να σημειωθεί ότι, οι συνομιλίες πραγματοποιούνται την ώρα που η ένταση στη Μέση Ανατολή είναι ιδιαίτερα οξυμένη μεταξύ του Ιράν και των συμμάχων του από τη μία πλευρά και του Ισραήλ από την άλλη.
«Ειλικρινής συνομιλία»
Ο Ενρίκε Μόρα εκπροσωπώντας την ευρωπαϊκή διπλωματία δήλωσε ότι είχε την Πέμπτη (28/11 )«μια ειλικρινή συνομιλία» με τον Μαζίντ Ταχτ- Ραβανσί και τον Καζέμ Γαριμπαμπαντί, δύο Ιρανούς υφυπουργούς Εξωτερικών.
Ο Μόρα επεσήμανε στο Χ ότι συζητήθηκαν «η στήριξη του Ιράν προς τη Ρωσία, η οποία πρέπει να σταματήσει, το πυρηνικό ζήτημα, για το οποίο πρέπει να βρεθεί διπλωματική λύση, οι περιφερειακές εντάσεις – είναι σημαντικό όλες οι πλευρές να αποφύγουν την κλιμάκωση—και τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Από την πλευρά του, ο Γαριμπαμπαντί εκτίμησε η Ευρώπη «δεν κατάφερε να είναι ένας σοβαρός παράγοντας» στο πυρηνικό ζήτημα, μετά την επαναφορά μετά το 2018 των αμερικανικών κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης, στις οποίες είναι αντίθετοι οι Ευρωπαίοι.
Ο Ιρανός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για νομικά ζητήματα ζήτησε εξάλλου μέσω ανάρτησής του στο Χ από την ΕΕ «να εγκαταλείψει την εγωκεντρική και ανεύθυνη συμπεριφορά της έναντι προβλημάτων και προκλήσεων της ηπείρου και έναντι διεθνών ζητημάτων».
6.000 νέες μηχανές φυγοκέντρησης για τον εμπλουτισμό ουρανίου
Την ίδια ώρα, ο φορέας που εποπτεύει το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ- ΙΑΕΑ) επιβεβαίωσε το σχέδιο της Τεχεράνης να εγκαταστήσει περίπου 6.000 νέες μηχανές φυγοκέντρησης για τον εμπλουτισμό ουρανίου σε χαμηλό επίπεδο, σύμφωνα με απόρρητη έκθεση.
«Το Ιράν ενημέρωσε τον Οργανισμό» για την πρόθεσή του να θέσει σε λειτουργία αυτές τις μηχανές στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Φορντό και του Νατάνζ για να εμπλουτίζει ουράνιο σε ποσοστό έως 5%.
Το μέτρο αυτό ελήφθη σε απάντηση για την υιοθέτηση στις 21 Νοεμβρίου από τον ΔΟΑΕ σχεδίου απόφασης — έπειτα από πρωτοβουλία ευρωπαϊκών χωρών –, το οποίο επικρίνει το Ιράν επειδή δεν συνεργάζεται επαρκώς με τον Οργανισμό αναφορικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Το «στοίχημα» για την Τεχεράνη
Για την Τεχεράνη στόχος των συζητήσεων που διενεργούνται στη Γενεύη είναι να αποφευχθεί μια «διπλά καταστροφική» κατάσταση, η οποία θα έθετε και πάλι το Ιράν απέναντι τόσο στην σκληρή πολιτική των ΗΠΑ, αλλά ταυτόχρονα και σε μια πιο σκληρή στάση των Ευρωπαίων, εξήγησε ο πολιτικός επιστήμονας από το Ιράν Μοσταφά Σιρμοχαμαντί.
Διότι το ακανθώδες ζήτημα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος έρχεται να προστεθεί στις κατηγορίες των Δυτικών, οι οποίοι εκτιμούν ότι το Ιράν παρέχει στη Ρωσία drones για να τα χρησιμοποιεί στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Κατά συνέπεια η Τεχεράνη ελπίζει να αμβλύνει την ένταση με τους Ευρωπαίους, τηρώντας παράλληλα μια σταθερή στάση.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό, το Ιράν είναι η μόνη χώρα που δεν διαθέτει πυρηνικά όπλα και η οποία εμπλουτίζει ουράνιο σε ποσοστό 60%, ενώ παράλληλα συνεχίζει να αυξάνει τα αποθέματά της σε ουράνιο.
Ωστόσο, σύμφωνα με απόρρητη έκθεση του ΔΟΑΕ, η Τεχεράνη δεσμεύθηκε να λάβει μέτρα για να σταματήσει την αύξηση των αποθεμάτων της σε ουράνιο εμπλουτισμένο σε ποσοστό 60%.
