Tου Σωτήρη Μεταξά
Σε δραματικά χαμηλό επίπεδο βρίσκεται η στάθμη του νερού στο φράγμα Φανερωμένης προμηνύοντας ένα εξαιρετικά δύσκολο καλοκαίρι για τους παραγωγούς στην ευρύτερη περιοχή της Μεσαράς.
Η διαχείριση του νερού που έχει απομείνει μοιάζει με δυσεπίλυτο γρίφο καθώς οι ποσότητες που έχουν απομείνει δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες στον πρωτογενή τομέα της περιοχής και μάλιστα σε διαδοχική χρονιά λειψυδρίας.
Η επιβολή “σκληρού” πλαφόν είναι μονόδρομος καθώς τα νερά του φράγματος πλησιάζουν το όριο ασφαλείας και το “ψαλίδι” στην παροχή αρδευτικού νερού είναι δεδομένο προκειμένου να μην κινδυνεύσει η υποδομή.
Η λύση η οποία προκρίνεται κινείται σε τρία επίπεδα.
Το βασικότερο όλων είναι οι περιορισμοί. Αρδευτικό νερό θα διατίθεται αποκλειστικά στους ξηρικούς αναδασμούς, σε περιοχές δηλαδή που δεν έχουν άλλες πηγές νερού για να αρδεύονται, αλλά ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις με γενναία μείωση των κυβικών ανά αρδεύσιμο στρέμμα.
Παράλληλα, θα πραγματοποιούνται εντατικοί και αυστηροί έλεγχοι σε υδρόμετρα προκειμένου να μην επαναληφθούν φαινόμενα αλόγιστης και παράνομης χρησιμοποίησης νερού.
Επίσης θα γίνουν επαφές με τους παραγωγούς της Μεσαράς προκειμένου αφενός να ενημερωθούν σχετικά με τις αρδευτικές ανάγκες της κάθε καλλιέργειας και αφετέρου να βρεθεί η βέλτιστη λύση για την άρδευση των καλλιεργειών σύμφωνα με τις διαθέσιμες ποσότητες νερού που υπάρχουν.
Κατά τη διάρκεια έκτακτης σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε στην Περιφέρεια Κρήτης τέθηκαν επί τάπητος μία σειρά από προτάσεις χωρίς όμως να βρεθεί μία κοινά αποδεκτή λύση καθώς η επιβολή περιορισμών στο δίκτυο είναι μεν επιτακτική, αλλά την ίδια ώρα οι ανάγκες σε αρδευτικό νερό στη “στεγνή” από βροχοπτώσεις Μεσαρά είναι τεράστιες.
Παρά τις προειδοποιήσεις της Επιτροπής Διαχείρισης του Φράγματος από το περασμένο καλοκαίρι για τις οριακές ποσότητες νερού και την ανάγκη λελογισμένης χρήσης, τους τελευταίους μήνες δεν εφαρμόστηκαν οι δικλείδες ασφαλείας.
Η παροχή του νερού δεν σταμάτησε, το φράγμα δεν προστατεύτηκε με αποτέλεσμα σήμερα να βρίσκεται σχεδόν στο “σημείο μηδέν”.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή Διαχείρισης του Φράγματος, τον Αύγουστο του 2023 o ταμιευτήρας της Φανερωμένης περιείχε την οριακή ποσότητα των 5.000.000 κυβικών μέτρων νερού, ποσότητα που υπαγόρευε την άμεση διακοπή της παροχέτευσης νερού στα δίκτυα άρδευσης. Τότε, αποφασίστηκε με τη μορφή κατεπείγοντος η διακοπή της παροχέτευσης νερού στα δίκτυα, με εξαίρεση τις περιπτώσεις των τεσσάρων ξηρικών αναδασμών οι οποίο δεν διαθέτουν γεωτρήσεις.
Στην πράξη όμως το μέτρο δεν τηρήθηκε με αποτέλεσμα το φράγμα Φανερωμένης να βρίσκεται στο “κόκκινο” και ενώ έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο καλοκαίρι μετά από έναν εξαιρετικά άνυδρο χειμώνα.
Η χαμηλή στάθμη του ταμιευτήρα έχει κινητοποιήσει τις αρμόδιες αρχές που αναγάζονται να θέσουν σε εφαρμογή σχέδιο έκτακτης ανάγκης.
Τα κυβικά νερού που ανεξέλεγκτα χρησιμοποιήθηκαν το προηγούμενο καλοκαίρι δυσκολεύουν την εξίσωση και είναι δεδομένο πως προμηνύεται ένα δύσκολο καλοκαίρι για τους παραγωγούς και τις καλλιέργειές τους.