Σύμφωνα με την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, το έργο των μονομελών συνθέσεων των Επιτροπών Προσφυγών της Γενικής Γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής, δεν μπορεί να ανατίθεται σε δικαστικούς λειτουργους.
Ειδικότερα, από τον πρόεδρο του ΣτΕ Μιχάλη Πικραμένο μετά το πέρας της σχετικής διάσκεψης, κεκλεισμένων των θυρών, της Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, ανακοινώθηκε ότι δεν είναι επιτρεπτή η ανάθεση σε δικαστικό λειτουργό καθηκόντων μονομελούς διοικητικού οργάνου, έστω και αν αυτό ασκεί αρμοδιότητες πειθαρχικού, ελεγκτικού ή δικαιοδοτικού χαρακτήρα, όπως είναι οι Επιτροπές Προσφυγών της Γενικής Γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής, οι οποίες λειτουργούν υπό μονομελή σύνθεση.
Να διευκρινιστεί ότι η Αρχή Προσφυγών είναι το δευτεροβάθμιο όργανο εξέτασης προσφυγών αιτούντων αλλοδαπών διεθνούς προστασίας κατά των απορριπτικών αποφάσεων της Υπηρεσίας Ασύλου (α’ βαθμός).
Την Ολομέλεια του ΣτΕ μετά από παραπομπή από το Δ΄ Τμήμα, την απασχόλησε προδικαστικό ερώτημα του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, που επιλήφθηκε επί αίτησης ακυρώσεως αλλοδαπού κατά απόφασης Ανεξάρτητης Επιτροπής Προσφυγών (μονομελής σύνθεσης), με την οποία απορρίφθηκε σε δεύτερο βαθμό το αίτημά του να του χορηγηθεί διεθνής προστασία.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας κατά την διάσκεψη αποφάνθηκαν ότι «το άρθρο 89 παρ. 2 του Συντάγματος δεν επιτρέπει την ανάθεση σε δικαστικό λειτουργό καθηκόντων μονομελούς διοικητικού οργάνου, έστω και αν αυτό ασκεί αρμοδιότητες πειθαρχικού, ελεγκτικού ή δικαιοδοτικού χαρακτήρα».
Κατά συνέπεια, υπογραμμίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, η διάταξη του άρθρου 5 παρ. 7 του ν. 4375/2016 (όπως αντικαταστάθηκε με τους νόμους 4636/2019 και 4686/2020), «αντίκειται στο Σύνταγμα, κατά το μέρος που προβλέπει ότι οι Ανεξάρτητες Επιτροπές Προσφυγών λειτουργούν υπό μονομελή σύνθεση».
Παράλληλα, η Ολομέλεια αποφάσισε ότι για λόγους δημοσίου συμφέροντος επιβάλλεται τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας να αρχίσουν από την ημέρα της δημοσίευσης της σχετικής απόφασης, η οποία αναμένεται μετά από 4 μήνες, δηλαδή, τον Απρίλιο του 2025.