Παρακολούθησα στον Άγιο Μύρωνα την παρουσίαση του βιβλίου “Το Μαλεβίζι στην επανάσταση του 1821” που εξέδωσε ο Δήμος Μαλεβιζίου και συνέγραψαν αξιόλογοι συγγραφείς και είναι αλήθεια ότι αποτελεί ένα μεγάλης ιστορικής αξίας και όχι μόνο σύγγραμμα.
Ωστόσο, από το βιβλίο προκύπτουν ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα-διδάγματα όπως τουλάχιστον προσωπικά τα εξέλαβα.
Αν αναλογιστεί κανείς τις δυσκολίες, τα προβλήματα όπως ο γενιτσαρισμός, η οικονομική κατάσταση και η έλλειψη οπλισμού που ήταν πανάκριβος, σε αντίθεση με ότι συνέβαινε στον Μοριά αλλά και η βαρβαρότητα και οι δυσβάσταχτοι φόροι του κατακτητή, τότε κατανοεί την περιγραφή του ιστορικού της εθνικής επανάστασης ακαδημαϊκού Διονυσίου Κόκκινου ότι: “Το φαινόμενο της επανάστασης της Κρήτης είναι μοναδικό σε όλη την ιστορία του ελληνικού έθνους γιατί είχε ως μόνη κινητήριο δύναμη την ελληνική συνείδηση, την ζωτικότητα, την φιλοτιμία και την οργή που του δημιουργούσε ο κατακτητής”.
Το Μαλεβίζι σ’ αυτόν τον μακροχρόνιο αγώνα είχε εξέχουσα θέση, όπως καταδεικνύουν τα ιστορικά δεδομένα κι αυτό γιατί είχε την κατάλληλη γεωγραφική διαμόρφωση, τα μεγάλα μοναστήρια, τον πλούτο προϊόντων και κυρίως το ελαιόλαδο, τη φιλελεύθερη διάθεση, την υπερηφάνεια και τον πατριωτισμό των κατοίκων.
Θα σταθώ σ’ αυτά που αναφέρονται στον πλούτο του Μαλεβιζίου, γιατί σε περιόδους ειρήνης αυτό ενδιαφέρει κυρίως αλλά και γιατί οι κοινωνίες εξελίσσονται και τότε ο πατριωτισμός και το φιλελεύθερο φρόνημα ταυτίζονται με τη δημιουργία και στήριξη ενός ισχυρού κράτους και μιας καλά οργανωμένης ευημερούσας και δημοκρατικής κοινωνίας.
Το Μαλεβίζι στο πέρασμα των χρόνων κατάφερε να αξιοποιήσει τα ξηρικά μεν αλλά πλούσια εδάφη του και ν’ αλλάξει καλλιέργειες σε μεγάλο ποσοστό και να πάει από το κρασί στο λάδι και από το λάδι στη σταφίδα και όλα αυτά με επιτυχία προς όφελος των κατοίκων του.
Άρα στις μέρες μας έχει μπροστά του προκλήσεις που θα ήταν χρήσιμο να μπουν στο επίκεντρο μελέτης για την καλύτερη ανάπτυξη της περιοχής, τώρα, που είμαστε σε μεταβατική περίοδο και αναζητείται νέο παραγωγικό μοντέλο.
Εξάλλου, είναι δεδομένο ότι η γειτνίαση με το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Κρήτης και την πλέον πολυσύχναστη τουριστική περιοχή, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ανάπτυξη μιας περιαστικής γεωργίας που θα τροφοδοτεί τον πληθυσμό, ντόπιο και ξένο, με σχεδόν όλα τα καταναλούμενα προϊόντα.
Απομένει να μελετηθούν τα σχήματα παραγωγής και διάθεσης και οι αντίστοιχες πρότυπες βιώσιμες εκμεταλλεύσεις και είναι βέβαιο ότι ξανά το Μαλεβίζι μπορεί να πρωτοπορήσει προς όφελος όλων των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι θα δουν τις ιδιοκτησίες τους να αξιοποιούνται χωρίς να πωλούνται σε ξένους αλλά και τα παιδιά τους να παραμένουν στον τόπο τους, με δουλειές σε ακριβοπληρωμένες θέσεις εργασίας.
Ο Δήμος έχει την ευκαιρία να πρωτοπορήσει ώστε σε συνεργασία με τα πνευματικά και ερευνητικά ιδρύματα που γειτνιάζει, να μελετήσει ένα τέτοιο όραμα που θα γίνει ένα αποτελεσματικό υπόδειγμα προς μίμηση προς το συμφέρον της τοπικής κοινωνίας αλλά και ευρύτερα της πολιτείας.