Ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής προώθησε στα τέλη Ιανουαρίου νόμο που επιτρέπει στην κυβέρνηση, υπό ορισμένες προϋποθέσεις και για λόγους δημοσίου συμφέροντος, να αποφασίζει απαλλοτριώσεις χωρίς καμιά αποζημίωση.
Το ζήτημα της γης διχάζει τη Νότια Αφρική. Το μεγαλύτερο μέρος των γαιών κατέχει η λευκή μειονότητα, κληρονόμος της πολιτικής απαλλοτρίωσης γαιών του μαύρου πληθυσμού κατά τη διάρκεια του απαρτχάιντ.
Οι ελιγμοί με σκοπό να διορθωθεί η ανισότητα αυτή επικρίνονται έντονα από συντηρητικούς, ανάμεσά τους τον πολυδισεκατομμυριούχο Έλον Μασκ, γεννημένο στη χώρα αυτή, άνθρωπο που πλέον βρίσκεται πολύ κοντά στον Ντόναλντ Τραμπ.
«Η Νότια Αφρική προχωρά σε κατασχέσεις γαιών και συμπεριφέρεται πολύ άσχημα σε ορισμένες τάξεις ανθρώπων», υποστήριξε ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος μέσω Truth Social, πληκτρολογώντας τις λέξεις «πολύ άσχημα» με κεφαλαία όπως συνηθίζει για έμφαση.
«Θα κόψω κάθε μελλοντική χρηματοδότηση προοριζόμενη για τη Νότια Αφρική ωσότου ολοκληρωθεί πλήρης έρευνα για αυτή την κατάσταση!», πρόσθεσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Η Πρετόρια επιχειρηματολογεί πως το κείμενο του νόμου δεν επιτρέπει στις αρχές να προχωρούν σε απαλλοτριώσεις γαιών αυθαίρετα και ότι καταρχήν πρέπει να προσπαθήσουν να κλείσουν συμφωνία με τον εκάστοτε γαιοκτήμονα.
Ορισμένοι από τους επικριτές του κειμένου λένε πως φοβούνται ότι θα ενσκήψει κατάσταση παρόμοια με αυτή στη γειτονική Ζιμπάμπουε μετά την ανεξαρτησία της. Στις αρχές των χρόνων του 2000, κάπου 4.000 από τους 4.500 μεγάλους λευκούς γαιοκτήμονες εκδιώχτηκαν manu militari από τις εκτάσεις τους προς όφελος μαύρων γεωργών κατά διαταγή της κυβέρνησης του προέδρου Ρόμπερτ Μουγκάμπε.
Η πρωτοβουλία είχε διακηρυγμένο στόχο να διορθωθούν ανισότητες που κληρονόμησε η χώρα από την περίοδο της βρετανικής αποικιακής κυριαρχίας. Όμως στην πράξη, τα απαλλοτριωμένα εδάφη δόθηκαν σε ανθρώπους του καθεστώτος, χωρίς εξοπλισμό, ούτε την απαραίτητη εξειδίκευση, προκαλώντας κατάρρευση της παραγωγής. Η μεταρρύθμιση κατέληξε να βυθίσει την οικονομία της Ζιμπάμπουε σε καταστροφική κρίση.
Τραμπ: Την USAID διευθύνουν παλαβοί εξτρεμιστές
Παράλληλα ο Τραμπ αναφέρθηκε και στην ομοσπονδιακή υπηρεσία διεθνούς ανάπτυξης (USAID) την οποία όπως είπε διοικούν «παλαβοί εξτρεμιστές», οι οποίοι πρέπει να «πεταχτούν έξω» προτού ληφθούν αποφάσεις για την πορεία του έργου της.
Ερωτηθείς από τον Τύπο τι θα συμβεί στην υπηρεσία, στελέχη της οποίας τέθηκαν σε αργία, ο Τραμπ επιχειρηματολόγησε πως τη USAID «διευθύνουν παλαβοί εξτρεμιστές» που «πετάμε έξω» και «κατόπιν να πάρουμε απόφαση» για το μέλλον της.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το CNN, το προσωπικό του DOGE απαίτησε να του επιτραπεί η είσοδος στα κεντρικά γραφεία της USAID στην Ουάσινγκτον και απείλησε να καλέσει τις αρχές, όταν οι υπεύθυνοι ασφαλείας της υπηρεσίας τούς εμπόδισαν. Φέρεται, επίσης, να επιδίωξε πρόσβαση στα συστήματα ασφαλείας της USAID, στα αρχεία προσωπικού και σε διαβαθμισμένες πληροφορίες, γεγονός που προκάλεσε αναστάτωση και αντιδράσεις.
Δύο από τις πηγές σημείωσαν ότι τα αιτήματα του DOGE περιλάμβαναν δεδομένα για τα οποία απαιτείται ειδική άδεια ασφαλείας και απόλυτη ανάγκη γνώσης.
Το επεισόδιο αυτό έρχεται εν μέσω της κλιμακούμενης προσπάθειας της κυβέρνησης Τραμπ να αυξήσει τον έλεγχό της στην ομοσπονδιακή διοίκηση, με στόχο, σύμφωνα με αναλυτές, τη μείωση των δαπανών και τη μεταρρύθμιση του κρατικού μηχανισμού.
Μπαράζ επιθέσεων Μασκ κατά της USAID – Επικαλείται σκάνδαλα κατά της υπηρεσίας
Απαντώντας στις αποκαλύψεις, ο Elon Musk εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στην USAID, χαρακτηρίζοντάς την «εγκληματική οργάνωση» και δηλώνοντας στο «X» ότι «είναι ώρα να πεθάνει» – αναφορά που συνδέεται με προηγούμενες αναφορές του Τραμπ για κατάργηση του οργανισμού και ένταξή του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αφού σύμφωνα με πρόσωπα του στενού του κύκλου, η υπηρεσίας στελεχώνεται κυρίως από Δημοκρατικούς.
Οι αναρτήσεις του μεγιστάνα της τεχνολογίας συνοδεύτηκαν από επικριτικά σχόλια και αναδημοσιεύσεις κατά της υπηρεσίας, με χαρακτηριστικότερη μία αναδημοσίευση ενός κειμένου που έκανε ο Μασκ, το οποίο καταδικάζει τον οργανισμό για το ότι «διοχέτευσε 53 εκατομμύρια δολάρια στην EcoHealth Alliance, η οποία στη συνέχεια χρησιμοποίησε χρήματα των Αμερικανών φορολογουμένων για να υποστηρίξει την έρευνα για την αύξηση της λειτουργίας των κορονοϊών στο εργαστήριο της Γιουχάν – έρευνα που πιθανόν οδήγησε στη δημιουργία του COVID-19», όπως παρατίθεται στο κείμενο.
«Γνωρίζατε ότι η USAID, χρησιμοποιώντας τα δικά σας φορολογικά δολάρια, χρηματοδότησε την έρευνα για βιολογικά όπλα, συμπεριλαμβανομένου του COVID-19, που σκότωσε εκατομμύρια ανθρώπους», έγραψε ο Μασκ στη δημοσίευσή του μέσω της πλατφόρμας «Χ», στην οποία επίσης περιλαμβάνονται εικόνες από άρθρα γνωστών ειδησεογραφικών μέσων, τα οποία συσχετίζουν την υπηρεσία με διάφορα σκάνδαλα, καθώς και για συνεργασία με τις μυστικές υπηρεσίες.
«Με ετήσιο προϋπολογισμό που υπερβαίνει τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια και δραστηριότητες σε περισσότερες από 100 χώρες, η USAID έχει επανειλημμένα συνδεθεί με δραστηριότητες των μυστικών υπηρεσιών. Ο πρώην διευθυντής της USAID, Τζον Γκίλιγκαν, παραδέχθηκε κάποτε ότι ο οργανισμός ήταν γεμάτος με ανθρώπους της CIA…Το 2013, ένα αμερικανικό τηλεγράφημα που δημοσιεύθηκε από το WikiLeaks περιέγραφε τη στρατηγική των ΗΠΑ να υπονομεύσουν την κυβέρνηση της Βενεζουέλας μέσω της USAID, «διεισδύοντας στην πολιτική βάση του Τσάβες», «διχάζοντας τον Τσαβισμό» και «απομονώνοντας τον Τσάβες διεθνώς», αναφέρεται στην ανάρτηση που αναδημοσίευσε ο Μασκ.
Παράλληλα, το Σάββατο, ο ιστότοπος της USAID τέθηκε εκτός λειτουργίας, ενώ μια νέα σελίδα της υπηρεσίας εμφανίστηκε στον ιστότοπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Παράλληλα, ο επίσημος λογαριασμός της USAID στο «X» απενεργοποιήθηκε.
Αντιδρούν οι Δημοκρατικοί και υπάλληλοι της υπηρεσίας
Ο Τραμπ, λίγο μετά την ορκωμοσία του τον Ιανουάριο, υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα για την αναστολή της ξένης βοήθειας για 90 ημέρες, προκαλώντας χάος στην υπηρεσία, καθώς απέλυσε πολλούς υπαλλήλους και διέκοψε πολλά εν ενεργεία προγράμματα.
Οι κινήσεις του αυτές έχουν αντιμετωπιστεί με έντονη δυσαρέσκεια από τους Δημοκρατικούς, οι οποίοι τονίζουν ότι ο πρόεδρος δεν μπορεί να διαλύσει μονομερώς μια ομοσπονδιακή υπηρεσία χωρίς τη σχετική διαβούλευση.
Σημειώνεται ότι η USAID, που ιδρύθηκε το 1961 επί προεδρίας Τζον Κένεντι, αποτελεί τον βασικό μηχανισμό της αμερικανικής κυβέρνησης για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και την προώθηση της ανάπτυξης παγκοσμίως, παρέχοντας δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για την καταπολέμηση της φτώχειας, των ασθενειών και των φυσικών καταστροφών.
Αξιωματούχοι και πρώην στελέχη της USAID προειδοποιούν ότι η ενσωμάτωσή της στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα μπορούσε να καταστρέψει τις αναπτυξιακές της δυνατότητες.
Όπως σημείωσε πρώην ανώτερος αξιωματούχος της υπηρεσίας, «το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν έχει την τεχνογνωσία για να διαχειριστεί τέτοιου είδους προγράμματα. Αν η USAID εξαφανιστεί, οι ΗΠΑ θα χάσουν ένα σημαντικό εργαλείο της εξωτερικής τους πολιτικής».
Την περασμένη εβδομάδα, περίπου 60 υψηλόβαθμα στελέχη της USAID τέθηκαν σε αργία, καθώς κατηγορήθηκαν ότι προσπάθησαν να παρακάμψουν το εκτελεστικό διάταγμα.
Την ίδια στιγμή, αποκλείστηκε η πρόσβαση του γραφείου δημοσίων σχέσεων της υπηρεσίας στα συστήματά του, γεγονός που εντείνει την αβεβαιότητα για το μέλλον της USAID.