Αφορολόγητες θεωρούνται οι δωρεές και οι γονικές παροχές έως 800.000 ευρώ σε κινητά και ακίνητα από πρόσωπα Ά βαθμού συγγένειας (γονείς, τέκνα, σύζυγος, πεθερά/ος). Ωστόσο, οι συναλλαγές αυτές θα πρέπει να γίνονται μέσω τραπέζης, να δηλώνονται και να οριστικοποιούνται εντός του έτους που αυτή συντελείται.
Εάν δεν γίνουν σωστά οι διαδικασίες, επιβάλλονται φόροι από 10% έως 40%.
Πώς υπολογίζονται οι φόροι
Ως προς τον υπολογισμό του φόρου, οι φορολογούμενοι κατατάσσονται σε 3 κατηγορίες με βάση τη συγγενική σχέση του δωρεοδόχου με τον δωρητή και για κάθε κατηγορία προβλέπεται διαφορετική φορολογική κλίμακα.
- Στην Α΄ κατηγορία εντάσσονται:
α) ο/η σύζυγος ή το πρόσωπο με το οποίο ο κληρονομούμενος έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, β) τα τέκνα, γ) οι εγγονοί και δ) οι γονείς του κληρονομουμένου.
- Στη Β΄κατηγορία εντάσσονται:
α) οι κατιόντες εξ αίματος τρίτου και επόμενων βαθμών (δισέγγονοι κ.λπ.), β) οι ανιόντες εξ αίματος δεύτερου και επόμενων βαθμών (παππούδες, προπαππούδες κ.λπ.), γ) τα εκούσια ή δικαστικά αναγνωρισθέντα τέκνα έναντι των ανιόντων του πατέρα που τα αναγνώρισε, δ) οι κατιόντες του αναγνωρισθέντος έναντι του αναγνωρίσαντος και των ανιόντων αυτού, ε) οι αδελφοί (αμφιθαλείς ή ετεροθαλείς), στ) οι συγγενείς εξ αίματος τρίτου βαθμού εκ πλαγίου (ανιψιοί του κληρονομουμένου), ζ) οι πατριοί και οι μητριές, η) τα τέκνα από προηγούμενο γάμο του συζύγου, θ) τα τέκνα εξ αγχιστείας (γαμπροί – νύφες) και ι) οι ανιόντες εξ αγχιστείας (πεθεροί – πεθερές) του κληρονομουμένου.
- Στη Γ΄κατηγορία υπάγεται οποιοσδήποτε άλλος εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενής ή εξωτικός του κληρονομουμένου.
Ο φόρος γονικής παροχής υπολογίζεται μόνο για τους κατιόντες Α’ βαθμού (τέκνα) και υπολογίζεται με τις κλίμακες της Α’ κατηγορίας.
Αξίζει να σημειωθςί πως για τις χρηματικές δωρεές ή γονικές παροχές προς δικαιούχους πρόσωπα της Α’ κατηγορίας επιβάλλεται φόρος 10%.
Ενώ η δωρεά χρηματικών ποσών φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 20%, για δωρεοδόχους που υπάγονται στη Β’ κατηγορία και με συντελεστή 40% για δωρεοδόχους που υπάγονται στη Γ ‘ κατηγορία. Για τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία ο φόρος δωρεάς για δικαιούχους πρόσωπα της Β΄και Γ΄Κατηγορίας υπολογίζεται με κλίμακες.
Όταν ο κληρονόμος ή κληροδόχος έχει αναπηρία κατά ποσοστό 67% και άνω, ο φόρος που αναλογεί σύμφωνα με τα παραπάνω μειώνεται κατά ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%).
Οι ισχύουσες φορολογικές κλίμακες είναι οι εξής:
Στο μικροσκόπιο της ΑΑΔΕ
Ήδη από το καλοκαίρι, οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ έχουν βάλει στο μικροσκόπιο τους φορολογούμενους που μεταβιβάζουν ακίνητα ή δωρίζουν χρήματα στα παιδιά τους, τα εγγόνια τους ή τους/τις συζύγους τους και τους γονείς τους.
Μάλιστα, οι έλεγχοι έχουν αποκαλύψει χιλιάδες υποθέσεις γονικών παροχών χρηματικών ποσών που έγιναν με κατάθεση μετρητών σε τραπεζικούς λογαριασμούς και δωρεές χρημάτων που δεν έχουν αφορολόγητο.
Την ίδια ώρα, περισσότερες από 6.000 υποθέσεις χρηματικών γονικών παροχών έχουν φτάσει στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, με τους φορολογουμένους να αμφισβητούν τους φόρους και τα πρόστιμα που τους έχουν επιβάλει οι φορολογικές αρχές, ζητώντας την ακύρωσή τους.
Οι περισσότερες προσφυγές αφορούν γονικές παροχές που έγιναν με μετρητά, αντί μέσω τραπεζών, παραβιάζοντας τον νόμο.
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι προσφυγές απορρίφθηκαν και οι φορολογούμενοι βρίσκονται αντιμέτωποι με την πληρωμή σημαντικών ποσών.