Η δολοφονία της 47χρονης Σταυρούλας στο Πάνορμο Μυλοποτάμου, δεν είναι η πρώτη υπόθεση γυναικοκτονίας στην Ελλάδα, καθώς δεκάδες είναι οι γυναίκες που έχουν δολοφονηθεί από τα χέρια των συζύγων, συγγενών και φίλων τους.
Μιλώντας στον Περιφερειακό Τηλεοπτικό Σταθμό CRETA και στον Σωτήρη Μεταξά, ο Καθηγητής εγκληματολογίας και Ταξίαρχος ε.α Γιώργος Παπακωνσταντής, ανέφερε πως γίνονται επιστημονικές έρευνες καθώς τέτοιου είδους περιστατικά είναι μοναδικά. «Το καθένα έχει συγκεκριμένα κίνητρα, κοινό στοιχείο είναι η δολοφονία γυναίκας από τον σύντροφο της, συμβαίνει και από συγγενή καμία φορά, αλλά τον τελευταίο καιρό αυτά τα 7 – 8 περιστατικά μας έχουν θορυβήσει. Δεν είναι εύκολο, κάθε έγκλημα είναι ένα βιοκοινωνικό γεγονός, ένα γεγονός που έχει να κάνει με τις κοινωνικές συνθήκες που γίνεται και τη βιολογική, ψυχολογική, ψυχιατρική κατάσταση του δράστη και της σχέση τους με το θύμα. Για να διαπιστώσουμε αν υπάρχουν κοινές αιτίες, πρέπει να μελετήσουμε την κάθε συγκεκριμένη δολοφονία, μέσα στο πλαίσιο της πανδημίας και του lockdown η ενδοοικογενειακή βία ανέβηκε, οι ψυχολογικές επιπτώσεις στον πληθυσμό είναι σημαντικές και ακόμη αδιερεύνητες. Φαίνεται ότι υπάρχει μια κρίση γενικότερη στους κόλπους της ελληνικής οικογένειας και στον τρόπο που μεγαλώνει τα παιδιά της».
Σύμφωνα με τον κ. Παπακωνσταντή, τα βαρύτερα αίτια μιας δολοφονίας είναι πολλές φορές έμμεσα. «Κάθε έγκλημα είναι πολυπαραγοντικό αλλά αυτό που μπορούμε να διαπιστώσουμε είναι κάποια κοινά χαρακτηριστικά των δραστών. Η αίσθηση της ιδιοκτησίας απέναντι στο θύμα, η αίσθηση της κυριαρχίας, δεν υπάρχουν σχέσεις ισότιμες. Αυτό είναι με φόντο τη γνωστή πατριαρχία. Αλλά πάντα είχαμε πατριαρχία και όσο εξελίσσεται η κοινωνία, εξελίσσεται προς το καλύτερο. Ένα γεγονός που πρέπει να προσέξουμε είναι κατά πόσο ευαίσθητοι έχουμε γίνει ως κοινωνία και μας επηρεάζουν τόσο τέτοιες πράξεις. Δολοφονίες στο παρελθόν γινόταν περισσότερες και δολοφονίες γυναικών. Γεγονός είναι ότι από το 2017-18-19-20 οι δολοφονίες είναι μειωμένες σε σχέση με τη δεκαετία του ’90, όπου το ’98 είχαμε τις περισσότερες δολοφονίες».
Ωστόσο, όπως ανέφερε ο κ. Παπακωνσταντής, φαίνεται ότι οι αστυνομικές αρχές υπολείπονται στην ευαισθητοποίηση αυτών των περιστατικών καθώς σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις, οι απειλές ήταν εγνωσμένες. «Είχαν εκφραστεί στην Αστυνομία. Μιλάω για την περίπτωση της Μακρινίτσας και της δολοφονίας στη Δάφνη. Παρόλα αυτά φαίνεται ότι δεν ελήφθησαν κάποια προληπτικά μέτρα, έχουμε ακόμη δρόμο να καλύψουμε. Αυτό που συζητάμε τώρα και μένει να φανεί με σοβαρή έρευνα, είναι να δούμε κατά πόσο το lockdown και όλη αυτή η καταθλιπτική ατμόσφαιρα που υπάρχει γύρω μας, κατά πόσο έχει συμβάλλει δημιουργώντας ένα παραπάνω υπόβαθρο στο να συμβαίνουν τέτοιες πράξεις».
Κλείνοντας, ο κ. Παπακωνσταντής ανέφερε πως τα παλιότερα χρόνια υπήρχαν περισσότερα εγκλήματα εις βάρος γυναικών όπου ως ένα σημείο από την τότε κοινωνία, θεωρούνταν σχεδόν φυσιολογικά, με τέτοιο τρόπο ώστε να μη σοκάρουν ή να μην ευαισθητοποιούν την τοπική κοινωνία. «Η θέση της γυναίκας τη δεκαετία του ’50 – ’60 – ’70 ’80 ήταν πολύ χειρότερη. Οι βίαιες επιθέσεις που δεχόταν τότε γυναίκες από αδελφούς και πατέρες ήταν χειρότερες, αλλά δυστυχώς το σύνολο της κοινωνίας το αποδέχονταν φυσιολογικά. Η έννοια της ενδοοικογενειακής βίας, μπήκε στην ελληνική νομική κατάσταση στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Μέχρι τότε δεν υπήρχε, οι αστυνομικοί εκπαιδεύονταν να διευθετούν οικογενειακά επεισόδια, τσακώνονταν ο άνδρας με τη γυναικά ή την χτυπούσε, θεωρούνταν οικογενειακό επεισόδιο και στόχος ήταν να τα βρούνε, δεν υπήρχε η έννοια ότι υπάρχει ένας θύτης και ένα θύμα. Επειδή η κοινωνία εξελίσσεται και έχει ευαισθητοποιηθεί περισσότερο, αφενός η μια γυναίκα επιθυμεί να χειραφετηθεί και πολλές φορές έρχεται σε σύγκρουση με το σύντροφο, ακριβώς γιατί ζητάει την ελευθερία της – κάτι που δεν τολμούσε να το κάνει τη δεκαετία του ’60 – άρα δίνει κατά κάποιο τρόπο τις αφορμές στο σύντροφο να ενεργήσει βίαια, όχι όμως ότι είναι η αιτία η χειραφέτηση της γυναίκας είναι η αφορμή, έχει τη βία μέσα του και δεν ανέχεται τη γυναίκα του να βγει ελεύθερα ή να την εγκαταλείψει κλπ. και επειδή θεωρεί ότι είναι ιδιοκτησία του πάει και την εκτελεί. Αυτό μας σοκάρει τώρα περισσότερο από ότι 20 – 30 χρόνια πριν και γι’ αυτό παίρνει τέτοια δημοσιότητα».
Σύμφωνα με τον κ. Παπακωνσταντή, το ζήτημα είναι κατά πόσο και ποια πρότυπα κυριαρχούν στην κοινωνία και πόσες κοινωνικές ομάδες, έχουν ένα είδος υστέρησης σε σχέση με την πολιτισμική εξέλιξη της κοινωνίας. «Βλέπουμε π.χ. την περιοχή του Μυλοποτάμου, και όχι μόνο ο Μυλοπόταμος, μιλάω συνολικά για την ορεινή Κρήτη, έχουν κάποια υστέρηση σε σχέση με την πρόοδο της κοινωνίας γενικότερα. Θα πρέπει να δούμε κατά πόσο οι κοινωνικές ομάδες ακολουθούν λόγω των κοινωνικοικονομικών συνθηκών την εξέλιξης. Όσον αφορά τον τρόπο ανατροφής είναι πολύ γενικότερο και έχει επιπτώσεις και στο σύνολο της ζωής μιας κοινωνίας. Το βλέπουμε γύρω μας, βλέποντας π.χ. τι γίνεται στα κοινωνικά μέσα με αφορμή διάφορα γεγονότα της επικαιρότητας, καταλαβαίνουμε ότι ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας δεν είναι καλά».
