Τα πρώτα βήματα προς μια νομικά δεσμευτική συνθήκη για τη ρύθμιση της χρήσης των πλαστικών έγιναν από κυβερνήσεις από όλο τον κόσμο. Η συμφωνία, αν τελικά υπογραφεί, θεωρείται η σημαντικότερη έπειτα από αυτή του Παρισιού για το κλίμα το 2015.
Οι τελευταίες λεπτομέρειες οριστικοποιήθηκαν το βράδυ της Παρασκευής στην έδρα της Unesco στο Παρίσι, αναφέρει ο Guardian. Ήταν η δεύτερη από τις πέντε συναντήσεις για τη διαμόρφωση της νέας συνθήκης, η οποία θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ το 2025.
Στις συνομιλίες συμμετείχαν εκπρόσωποι από 180 κράτη, δεκάδες ενδιαφερόμενοι φορείς, αλλά και εκπρόσωποι από την κοινωνία των πολιτών.
Η μακρά και επίπονη διαδικασία σημαδεύτηκε από αλληλοκατηγορίες, ενώ οι συνομιλίες κινδύνευσαν να καταρρεύσουν, όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις διεθνών συμφωνιών. Τελικά οι εκπρόσωποι κατάφεραν να συμφωνήσουν στους βασικούς άξονες της συνθήκης. Ένα χτύπημα από σφυράκι που ήταν από ανακυκλωμένο πλαστικό επικύρωσε τη προκαταρκτική συμφωνία.
Γιατί χρειάζεται η συνθήκη
Ο κόσμος παράγει σχεδόν 400 εκατ. τόνους πλαστικού κάθε χρόνο, από τους οποίους 14 εκατ. τόνοι διαφεύγουν στον ωκεανό.
Όλο και περισσότεροι αναγνωρίζουν ότι είναι ένα τεράστιο διεθνές πρόβλημα που απαιτεί εναρμονισμένη παγκόσμια απάντηση.
Την ίδια ώρα οι επιστήμονες κατανοούν όλο και περισσότερο ότι το πλαστικό που απορρίπτεται στο περιβάλλον προκαλεί σειρά των βλαβών στην υγεία του ανθρώπου. Τα πλαστικά μικροσωματίδια βρίσκονται πλέον στον αέρα, στο πόσιμο νερό και στο ανθρώπινο αίμα.
Οι συνομιλίες ξεκίνησαν με έντονες διαφωνίες σχετικά με τη διαδικασία, για την οποία πολλές ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και εκπρόσωποι χωρών υποστήριξαν ότι ήταν τακτική κωλυσιεργίας από τα κράτη που παράγουν πετρέλαιο και πλαστικό, όπως η Σαουδική Αραβία και η Βραζιλίας. Χάρη σε ένα συμβιβασμό, αυτές οι διαδικαστικές συζητήσεις παραπέμφθηκαν σε μεταγενέστερη ημερομηνία.
Η πλειονότητα των χωρών συμφώνησε ότι θα πρέπει να είναι παγκόσμια και νομικά δεσμευτική και όχι εθελοντική.
Το προσχέδιο θα συνταχθεί τους επόμενους μήνες ως εφαλτήριο για τις λεπτομερείς συζητήσεις του τελικού κειμένου της συνθήκης.
Πάντως, έχει οριστεί ένα ασυνήθιστα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα για παγκόσμια δεσμευτικές συμφωνίες. Ο επόμενος γύρος συνομιλιών στην Κένυα έχει προγραμματιστεί για φέτος και η τελική συμφωνία έχει προγραμματιστεί για τα τέλη του 2024.
