Εξαγωγικό προφίλ απέκτησε το προηγούμενο έτος το εγχώριο ηλεκτρικό σύστημα, για πρώτη φορά μετά από 24 χρόνια, καθώς οι εξαγωγές ξεπέρασαν τις εισαγωγές έστω και οριακά – κατά 22 Γιγαβατώρες, όπως δείχνει το δελτίο του ΑΔΜΗΕ για τον Δεκέμβριο. Ως αποτέλεσμα, το 2024 αποτελεί έτος ορόσημο για το ισοζύγιο των ανταλλαγών ενέργειας της εγχώριας αγοράς με τις γειτονικές, όταν μόλις η αμέσως προηγούμενη χρονιά είχε κλείσει με «καθαρές» εισαγωγές 5,2 Τεραβατώρων.
Ακόμη πιο σημαντικό, όπως σημειώνουν αναλυτές του κλάδου, είναι πως το περσινό οριακό προβάδισμα των εξαγωγών αποτελεί ενδεικτικό της τάσης που πρόκειται να επικρατήσει τα επόμενα χρόνια, με την παγίωση του ρόλου της χώρας μας σε «καθαρό» εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας, χάρις στην αύξηση των Γιγαβατώρων που θα οδεύουν εκτός συνόρων. Μία τάση που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ολοένα μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ στο ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα.
Όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά οι ίδιοι αναλυτές, οι αλλαγές των πόρων παραγωγής οδηγούν και σε αλλαγές στις διασυνοριακές ροές. Ως συνέπεια, ο ρυθμός με τον οποίο «πρασινίζει» το εγχώριο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής έχει ως συνέπεια να αλλάξει πρόσημο το ισοζύγιο εισαγωγών – εξαγωγών, μετατρέποντας την Ελλάδα σε εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας. Κάτι που αξίζει να σημειωθεί ότι είχε προβλέψει ο ENTSO-E εδώ και μία 10ετία περίπου.
Στην αλλαγή του εξαγωγικού προσήμου το 2024 αναφέρθηκε σε ανάρτησή του στο LinkedIn ο ενεργειακός σύμβουλος του πρωθυπουργού, Νίκος Τσάφος. Σύμφωνα με τον κ. Τσάφο, πρόκειται για μια αξιοσημείωτη μεταστροφή, με δεδομένο ότι η τελευταία φορά που το ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα ήταν καθαρά εξαγωγικό χρονολογείται από το 2000. Στα χρόνια που μεσολάβησαν, οι εισαγωγές είχαν σημαντικό μερίδιο στο εγχώριο μίγμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα μας εισήγαγε το 2019 περίπου το 20% των ετήσιων αναγκών της σε ρεύμα (10.000 Γιγαβατώρες).
«Πρέπει, βέβαια, να γίνει ακόμη πολλή δουλειά για να μετατραπεί αυτό το πλεονέκτημα σε χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές. Όμως αυτή η μαζική αλλαγή στο ισοζύγιο με το εξωτερικό σηματοδοτεί τα στιβαρά θεμέλια του ελληνικού συστήματος», προσθέτει ο κ. Τσάφος στην ίδια ανάρτηση.
Στην επίπτωση που είχε το εξαγωγικό προφίλ του 2024 στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, αναφέρθηκε και ο υπουργός ΠΕΝ Θεόδωρος Σκυλακάκης, στο περιθώριο της χθεσινής εκδήλωσης για τα νέα προγράμματα ενεργειακής μετάβασης. Όπως όμως σημείωσε ο υπουργός, αντί οι ενισχυμένες εξαγωγές να «επιβραβευτούν» από την πτώση του κόστους του ηλεκτρισμού, λειτούργησαν αντίθετα σαν μπούμερανγκ, αυξάνοντάς το.
Ο λόγος; «Βρισκόμαστε σε μία γειτονιά που είναι η ακριβότερη της Ευρώπης», σημείωσε χαρακτηριστικά. «Αυτοί που είναι οι καλύτεροι -που εγκαθιστούν ΑΠΕ πιο ανταγωνιστικά, που διαθέτουν νέες μονάδες αερίου και έχουν περισσότερες διασυνδέσεις- τιμωρούνται γιατί βρίσκονται στη λάθος γειτονιά», πρόσθεσε. Ως συνέπεια, οι εξαγωγές αυξάνουν τις τιμές, αντί να τις αποκλιμακώνουν.
Όπως υπογράμμισε ο υπουργός, οι συστηματικά υψηλές τιμές στη «γειτονιά» μας αποτελούν μία παρενέργεια από το ότι το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό σύστημα δεν είναι ολοκληρωμένο. Μία αναφορά που επί της ουσίας παραπέμπει στις δηλώσεις που έχει κάνει ο κ. Σκυλακάκης αρκετές φορές τους τελευταίους μήνες για το ότι η ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας μόνο κατ΄ όνομα είναι ενιαία, με τη ΝΑ Ευρώπη να εμφανίζει κατά κανόνα υψηλές τιμές, οι οποίες οφείλονται κατά κύριο λόγο στην ελλιπή διασυνδεσιμότητα της Ανατολικής με τη Δυτική Ευρώπη. «Έχουμε βάλει το θέμα στην ατζέντα [της Κομισιόν] και θα το προωθήσουμε πολύ περισσότερο το επόμενο διάστημα», συμπλήρωσε χθες.
