Μια πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη από ομάδα ιατρικών ερευνητών και ειδικών στη διαχείριση ασθενειών στην Κίνα αποκάλυψε μια σημαντική σχέση μεταξύ του υψηλού δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) κατά την παιδική ηλικία και της ανάπτυξης σχιζοφρένειας μετέπειτα στη ζωή. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Science Advances, βασίζεται σε προηγούμενες έρευνες που αναδεικνύουν τους μακροπρόθεσμους κινδύνους της παιδικής παχυσαρκίας για την υγεία και ανοίγει ένα νέο πεδίο πιθανής συσχέτισης, αυτό που αφορά στην ψυχική υγεία.
Είναι γνωστό ότι η παιδική παχυσαρκία μπορεί να οδηγήσει σε πολυάριθμα προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης, οι καρδιοπάθειες και άλλες χρόνιες παθήσεις. Σε αυτή τη μελέτη, όμως, η ερευνητική ομάδα θέλησε να διερευνήσει κατά πόσον θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο διαταραχών ψυχικής υγείας στην ενήλικη ζωή. Για να ανακαλύψουν την πιθανή συσχέτιση, οι ειδικοί ανέλυσαν εκτεταμένα δεδομένα υγείας από δύο μεγάλες πρωτοβουλίες γενετικής έρευνας: Την Κοινοπραξία Ψυχιατρικής Γονιδιωματικής, η οποία επικεντρώνεται στην αποκάλυψη των γενετικών αιτιών των ψυχιατρικών διαταραχών, και τη σύμπραξη FinnGen, ένα έργο αφιερωμένο στη μελέτη γενετικών ασθενειών.
Οι ερευνητές εξέτασαν όσα άτομα ήταν παχύσαρκα στην παιδική ηλικία και παρακολούθησαν κατά πόσον, καθώς μεγάλωναν, εμφάνισαν ψυχικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένης της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής (ΙΨΔ), της μείζονος κατάθλιψης, του άγχους και της σχιζοφρένειας.
Τα αποτελέσματα δεν ανέδειξαν καμία συσχέτιση μεταξύ της παιδικής παχυσαρκίας και των περισσότερων από τις καταστάσεις ψυχικής υγείας που μελετήθηκαν – εκτός από τη σχιζοφρένεια. Στην περίπτωση αυτής της ψυχικής διαταραχής, τα ευρήματα έδειξαν μια επιτακτική και άμεση σχέση μεταξύ της παιδικής παχυσαρκίας και του αυξημένου κινδύνου εμφάνισης σχιζοφρένειας στην ενήλικη ζωή. Αξιοσημείωτο, δε, ήταν ότι η σύνδεση αυτή φάνηκε να είναι ανεξάρτητη από την παχυσαρκία στη μετέπειτα ζωή ή από άλλους παράγοντες του τρόπου ζωής.
Αν και η μελέτη δεν είναι σε θέση να εξηγήσει ακριβώς γιατί η παιδική παχυσαρκία μπορεί να συμβάλει στην εμφάνιση σχιζοφρένειας αργότερα, οι ερευνητές υπέθεσαν ότι το υπερβολικό σωματικό λίπος θα μπορούσε να παρεμβαίνει στην ανάπτυξη του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια κρίσιμων περιόδων ανάπτυξης. Αυτό υποδηλώνει ότι η παιδική παχυσαρκία μπορεί να έχει πιο σύνθετες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από ό,τι είχε γίνει μέχρι πρότινος κατανοητό, επηρεάζοντας ενδεχομένως την ψυχική υγεία δεκαετίες αργότερα.
Ένα άλλο εκπληκτικό εύρημα της μελέτης ήταν ότι τα άτομα που δεν ήταν παχύσαρκα ως παιδιά, αλλά έγιναν παχύσαρκα ως ενήλικες είχαν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σχιζοφρένεια ή ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Αυτό υποδηλώνει ότι η εμφάνιση της παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία, συγκεκριμένα, είναι αυτή που μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην ψυχική υγεία αργότερα.
Η σημασία της πρόληψης
Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης υπογραμμίζουν την ανάγκη προτεραιοποίησης της πρόληψης της παιδικής παχυσαρκίας για την προώθηση της δημόσιας υγείας. Οι ερευνητές τονίζουν εκ νέου την ανάγκη για ανάπτυξη πολιτικών και προγραμμάτων υγειονομικής περίθαλψης, που επικεντρώνονται στην πρόληψη της παχυσαρκίας στα παιδιά, ώστε όχι μόνο να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης προβλημάτων σωματικής υγείας, αλλά και να προστατευθεί μακροπρόθεσμα η ψυχική υγεία.
Απαιτούνται περισσότερες έρευνες για να κατανοηθούν οι μηχανισμοί πίσω από τη σχέση μεταξύ παιδικής παχυσαρκίας και σχιζοφρένειας, ωστόσο αυτή η μελέτη προσθέτει πληροφορία σε έναν διαρκώς αυξανόμενο όγκο επιστημονικών δεδομένων που αναδεικνύουν τις εκτεταμένες συνέπειες των προβλημάτων βάρους στην παιδική ηλικία. Η πρόληψη της παχυσαρκίας σε πρώιμο στάδιο της ζωής μπορεί να αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για τη μείωση του κινδύνου σοβαρών διαταραχών της ψυχικής υγείας στην ενήλικη ζωή.
