Η συνύπαρξη covid και γρίπης στην κοινότητα αυξάνει τους κινδύνους συλλοίμωξης τους χειμερινούς μήνες, ειδικά όταν ο καιρός θα αρχίσει να περιορίζει τις δραστηριότητές μας μέσα σε κλειστούς χώρους, οι οποίοι εκ των πραγμάτων μπορούν να αποτελέσουν εστίες υπερμετάδοσης. Η αδράνεια και η πλημμελής τήρηση των γνωστών μέτρων αυτοπροστασίας μπορούν να δημιουργήσουν νέες «φουρτούνες» στην επιστημονική κοινότητα και στο ταλαιπωρημένο σύστημα Υγείας.
Η ανησυχία των ειδικών αφορά εν πρώτοις τις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. Η έναρξη των εμβολιασμών, τόσο κατά της γρίπης όσο και κατά του κορωνοϊού, μπορεί να χτίσει ένα τείχος ανοσίας, ικανό να λειτουργήσει ως «κυματοθραύστης» στις υγειονομικές προκλήσεις και δυσκολίες των επόμενων μηνών.
Ειδικά για την γρίπη, τα «καμπανάκια» άρχισαν να ηχούν απ’ τα τέλη του καλοκαιριού, λόγω της πρώιμης έναρξης του επιδημικού κύματος στο νότιο ημισφαίριο. Στη χώρα μας, εμφανίστηκε αυξημένη διασπορά σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Τα κρούσματα ήταν περισσότερα κατά την προεπιδημική περίοδο, συγκριτικά με προηγούμενα έτη, κυρίως μεταξύ ατόμων νεαρής ηλικίας σε ορισμένες γεωγραφικές περιοχές της χώρας. Η γρίπη, «κανονικά» εμφανίζει εποχική διακύμανση, με σταδιακή αύξηση της διασποράς του ιού από τον Οκτώβριο έως τον Μάρτιο.
«Παρουσιάστηκε παραδόξως ένα ενδημικό κύμα γρίπης μέσα στο καλοκαίρι» παρατήρησε σε δηλώσεις του στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του Ιατρικού συλλόγου Ρεθύμνου Γιώργος Στεφανάκης.
Την περασμένη διετία ναι μεν η κοινότητα ακολούθησε, σε μεγάλο βαθμό, τα υγειονομικά πρωτόκολλα, υιοθετώντας μέτρα προφύλαξης και κοινωνικής αποστασιοποίησης για τον περιορισμό της μετάδοσης του κορωνοϊού, την ίδια στιγμή όμως παρουσιάστηκε απροθυμία εμβολιασμού κατά της γρίπης σε σημαντικό μέρος του πληθυσμού. Τα ποσοστά, σύμφωνα με τον κ. Στεφανάκη, ήταν χαμηλά και πέρσι και πρόπερσι.
Ο «ευάλωτος πληθυσμός» πρέπει να προστατευτεί, διατρανώνει ο πρόεδρος του Ιατρικού συλλόγου.
«Η γρίπη σε συνδυασμό με τον κορωνοϊό θα μπορούσε να είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα και για το δημόσιο σύστημα Υγείας. Και οι δύο νόσοι παρουσιάζουν επιπλοκές στην πορεία τους».
«Οκτώβρη και Νοέμβρη εμβολιαζόμαστε για τη γρίπη με το τετραδύναμο εμβόλιο που ξέρουμε συν την επικαιροποιημένη αναμνηστική δόση για τον κορωνοϊό» συστήνει ο κ. Στεφανάκης.
Ο διπλός εμβολιασμός, μέσα σε ένα δίμηνο, δεν προκαλεί επιπλοκές, καθησυχάζει ο πρόεδρος του Ιατρικού συλλόγου Ρεθύμνου, εξηγώντας πως «Θεωρητικά εμβολιασμοί μπορούν να γίνουν την ίδια μέρα, το ένα στο ένα χέρι και το άλλο στο άλλο. Η πιο συνηθισμένη πρακτική των γιατρών, είναι να διενεργούνται με τη διαφορά μιας εβδομάδας για να μην συμπέσουν οι όποιες ελαφρές παρενέργειες».
Φυσιολογικός χειμώνας, αν δεν (μας) ξεφύγει η πανδημία
Η προστασία και από τους δύο ιούς είναι καθοριστική στην προσπάθεια που καταβάλλεται για την αποφυγή ενός νέου πανδημικού κύματος, είτε από την Όμικρον είτε από μία νέα μετάλλαξη.
Ο κ. Στεφανάκης και οι συνάδελφοί του απεύχονται την εμφάνιση καινούργιου στελέχους.
«Φαίνεται ότι εάν δεν έχουμε μια καινούργια παραλλαγή, θα μπορούμε να ελέγξουμε με τα υπάρχοντα σκευάσματα για αυτό τον χειμώνα την κατάσταση. Το στέλεχος Όμικρον 5, που υπερμεταδοτικό, θα ελέγχεται επαρκώς από τα εμβόλια» εκτιμά ο ίδιος.
Καλώς εχόντων των πραγμάτων, ο χειμώνας θα είναι πιο φυσιολογικός σε σχέση με τους δύο προηγούμενους, θα προσθέσει. «Θα χρειαστούν κάποια μέτρα προστασίας, όπως στα νοσοκομεία για τους επισκέπτες και το προσωπικό. Σίγουρα θα πρέπει να προσέχουμε μέσα σε κλειστούς χώρους, ειδικά όταν ο καιρός αρχίσει να μας περιορίζει».
Στον ενδεχόμενο αντίλογο και στις ψευδαισθήσεις που καλλιεργούνται απ’ την αρχή της υγειονομικής περιπέτειας, ότι είμαστε άτρωτοι έναντι του ιού, ο κ. Στεφανάκης θα απαντήσει: «Ακόμη κι αν κάποιος το περάσει ήπια, μπορεί τις πρώτες μέρες να μολύνει οποιονδήποτε είναι κοντά του. Προσέχουμε και για τους εαυτούς μας και για τους άλλους. Δεν ευσταθεί το αρρωσταίνω, το περνάω εύκολα και τελειώνουν όλα. Υπάρχουν και τα post covid σύνδρομα που μας απασχολούν και δεν τα έχουμε ξεκαθαρίσει ακόμα. Η κυρίαρχη μετάλλαξη είναι υπερμεταδοτική και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να τη μεταφέρουμε σε ανθρώπους ευπαθείς» προειδοποιεί, στον επίλογό του.
Οι εμβολιασμοί κατά του κορωνοϊού και της γρίπης μπορούν να γίνουν την ίδια μέρα, αφού «Δεν υπάρχει περιορισμός», θα πει ο γραμματέας του Φαρμακευτικού συλλόγου Ρεθύμνου Ανδρέας Αντωνίου.
«Έχουμε παραλάβει ήδη κάποιες πρώτες παρτίδες» θα επισημάνει για το αντιγριπικό εμβόλιο. «Όσο προχωράει ο καιρός, θα έρχονται και οι υπόλοιπες παραγγελίες».
Το ανησυχητικό δεδομένο που εντοπίζει και τονίζει, είναι η πολύ μικρή συμμετοχή που υπήρχε τα δύο προηγούμενα χρόνια, από πολίτες που δίστασαν να «θωρακιστούν» έναντι της γρίπης.
«Ο κόσμος φοβήθηκε την αλληλεπίδραση με το εμβόλιο του κορονοϊού» λέει ο κ. Αντωνίου, προαναγγέλλοντας την έναρξη ενημερωτικής εκστρατείας, για τον σκοπό αυτό, από τον φαρμακευτικό σύλλογο, τις επόμενες ημέρες.
Εφιστά, επιπλέον, την προσοχή στον κόσμο «Γιατί ήδη από το καλοκαίρι τα μηνύματα είναι ανησυχητικά» αναφορικά με την γρίπη.
«Πολύ φοβάμαι ότι εφέτος τον χειμώνα, πέρα από την αύξηση των κρουσμάτων covid που ήδη έχει γίνει αντιληπτή με το άνοιγμα των σχολείων, ειδικά στις ηλικίες 6-12 και 13-16, θα έχουμε και αρκετά περιστατικά γρίπης» παραδέχεται ο κ. Αντωνίου και συμπληρώνει: «Γι’ αυτό είναι καλό, οι άνθρωποι οι οποίοι ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου να προχωρήσουν στην επικαιροποίηση του εμβολίου του covid – από την άλλη εβδομάδα ξεκινά να διατίθεται το επικαιροποιημένο σκεύασμα για τις μεταλλάξεις της Όμικρον που είναι οι πιο διαδεδομένες, και να προχωρήσει παράλληλα και στη συνταγογράφηση και διενέργεια του αντιγριπικού εμβολιασμού στα φαρμακεία μας. Τα ραντεβού για το αντί covid εμβόλιο εξακολουθούν να κλείνονται μέσα από τα φαρμακεία. Από εβδομάδα θα υπάρχει διαθέσιμη ποσότητα σε όλα τα εμβολιαστικά κέντρα του Ρεθύμνου, οπότε ο κόσμος αν θελήσει μπορεί να εμβολιαστεί με το επικαιροποιημένο εμβόλιο».
Τα μηνύματα που εισπράττει ο γραμματέας του φαρμακευτικού συλλόγου τον προβληματίζουν: «Ο κόσμος πρέπει να είναι προφυλαγμένος, γιατί η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία» σχολιάζει. «Όπως γνωρίζουμε, η συμπτωματολογία της γρίπης εμφανίζει τρόπον τινά μία ομοιότητα με αυτή του κορωνοϊού. Οπότε, για να είμαστε πιο σίγουροι καλό είναι όσοι ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες να επικαιροποιήσουν τον αντιγριπικό εμβολιασμό τους όσο και τον εμβολιασμό τους κατά του κορονοϊού».
Ξεκινούν οι εμβολιασμοί κατά του κορονοϊού
Στο μεταξύ, από τις 3 Οκτωβρίου θα ξεκινήσουν οι εμβολιασμοί με τα επικαιροποιημένα σκευάσματα κατά των παραλλαγών 4 και 5 της Όμικρον, όπως ανακοίνωσε και ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους.
Η πλατφόρμα για όλους τους δικαιούχους της αναμνηστικής δόσης άνοιξε προχθές το απόγευμα. Βάσει της σχετικής ενημέρωσης, στη χώρα μας έχουν παραληφθεί τα επικαιροποιημένα εμβόλια Pfizer BA 4/5.
«Δεν αναμένουμε κάποιο άλλο εμβόλιο, έχουμε πλέον το πιο σύγχρονο, επικαιροποιημένα εμβόλιο» διευκρίνισε επίσης ο ίδιος, υπενθυμίζοντας ότι η σύσταση αυτή τη στιγμή είναι να εμβολιαστούν τα άτομα άνω των 60 ετών, άτομα νεαρότερων ηλικιών που πάσχουν από συγκεκριμένες παθήσεις, υγειονομικοί, άτομα που δουλεύουν σε οίκους ευγηρίας ή φροντίζουν ανοσοκατεσταλμένους – ευπαθή άτομα, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει γενικότερη σύσταση για όλο τον πληθυσμό.
Για τα παιδιά δεν υπάρχει γενική σύσταση για να εμβολιαστούν με αναμνηστική δόση. Εμβολιάζονται μόνο αν υπάρχει κάποιο σοβαρό νόσημα ή αν συντρέχουν άλλοι λόγοι, όπως για παράδειγμα για να πάνε σε κάποια σχολεία στο εξωτερικό, όπως στην Αμερική, που απαιτούνταν αναμνηστική δόση.
Ο κ. Θεμιστοκλέους τόνισε ότι έχουμε ήδη εισέλθει σε μια νέα φάση της πανδημίας που δεν προκαλεί μεγάλη πίεση στα νοσοκομεία, έχουμε μια ηπιότερη μετάλλαξη σε σχέση με πριν.
Ερωτηθείς σχετικά, ανέφερε ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις δεν αναμένουμε έξαρση στην παρούσα φάση, ώστε να αλλάξουν οι οδηγίες στον εμβολιασμό.
«Οι οδηγίες θα αλλάξουν αν έχουμε ξαφνικά πάρα πολλά κρούσματα και μεγάλη πίεση στα νοσοκομεία, η κάποια μετάλλαξη που δεν είναι τόσο ήπια» ξεκαθάρισε ο γ.γ. Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Οι συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για τη χορήγηση αναμνηστικής δόσης με τα επικαιροποιημένα διδύναμα εμβόλια είναι οι εξής:
Τα επικαιροποιημένα διδύναμα εμβόλια έχουν πρόσφατα εγκριθεί από τους αρμόδιους ρυθμιστικούς οργανισμούς και χορηγούνται αποκλειστικά ως
αναμνηστική δόση. Ως εκ τούτου, πριν τη χορήγηση του επικαιροποιημένου διδύναμου εμβολίου απαιτείται η ολοκλήρωση του βασικού εμβολιασμού.
Συστήνεται η χορήγηση αναμνηστικής δόσης με τα επικαιροποιημένα διδύναμα εμβόλια έναντι του κορονοϊού που περιλαμβάνουν και την παραλλαγή.
Όμικρον (ΒΑ.1, ΒΑ.4/ΒΑ.5) σε χρονικό διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών μετά την τελευταία δόση του εμβολίου ή τη νόσηση από κορονοϊό σε:
- Όλα τα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
- Άτομα ηλικίας 12-59 ετών που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου, σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού.
- Διαμένοντες και εργαζόμενους σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων ή άλλες μονάδες φροντίδας χρονίως πασχόντων.
- Επαγγελματίες υγείας.
- Διαβιούντες με άτομα σε ανοσοκαταστολή ή άλλο υποκείμενο νόσημα.
- Φροντιστές ατόμων που πάσχουν από νοσήματα που αυξάνουν τον κίνδυνο επιπλοκών από κορωνοϊό.
Ειδικότερα:
– Άτομα που έχουν ήδη εμβολιαστεί με τη δεύτερη αναμνηστική δόση των μονοδύναμων εμβολίων μπορούν να εμβολιαστούν με τα επικαιροποιημένα διδύναμα εμβόλια (εφόσον έχει παρέλθει χρονικό διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών μετά την τελευταία δόση του εμβολίου).
– Άτομα που νόσησαν μετά τη χορήγηση της δεύτερης αναμνηστικής δόσης των μονοδύναμων εμβολίων μπορούν να εμβολιαστούν με τα πικαιροποιημένα διδύναμα εμβόλια (εφόσον έχει παρέλθει χρονικό διάστημα τριών μηνών μετά τη νόσηση).
Υπενθυμίζεται ότι ο βασικός εμβολιασμός περιλαμβάνει δύο δόσεις των μονοδύναμων mRNA εμβολίων ή του πρωτεϊνικού εμβολίου ή μια δόση του μονοδοσικού εμβολίου Johnson & Johnson για το γενικό πληθυσμό και 3 δόσεις των μονοδύναμων mRNA εμβολίων για τους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς.