Η καθημερινή εκδήλωση βροχοπτώσεων και καταιγίδων στην Ελλάδα κατά την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου οφείλεται, όπως και ο καύσωνας της περιόδου 15-19 Μαΐου, στη δημιουργία μιας λεγόμενης «Ψυχρής Λίμνης» στην Ανατολική Ευρώπη, η οποία δημιουργεί αστάθεια τόσο λόγω των ψυχρών αερίων μαζών που τη συνοδεύουν, όσο και των ατμοσφαιρικών διαταραχών που την περιβάλλουν και επηρεάζουν τη χώρα μας.
Η «Ψυχρή Λίμνη», σύμφωνα με το meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, αναμένεται να συνεχίσει να προκαλεί άστατο καιρό στη χώρα μας, με βροχές και καταιγίδες να εκδηλώνονται καθημερινά σε πολλές περιοχές μέχρι τουλάχιστον τα μέσα της πρώτης εβδομάδας του Ιουνίου.
Τι είναι το φαινόμενο
Η «Ψυχρή Λίμνη» είναι μια εκτεταμένη περιοχή χαμηλών πιέσεων με χαμηλές θερμοκρασίες.
Αν δεν αλλάξει σημαντικά η κυκλοφορία της ατμόσφαιρας, μπορεί να μείνει στάσιμη σε μια περιοχή για αρκετές ημέρες, όπως συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες. Αυτό έχει ως συνέπεια την απόκλιση της θερμοκρασίας από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας.
Έτσι, τις ιδιαίτερα θερμές ημέρες του δεύτερου δεκαημέρου του Μαΐου στην Ελλάδα ακολούθησε μια πολύ μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας, η οποία καταγράφηκε από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.
Η «Ψυχρή Λίμνη» (αποχρώσεις του μπλε) με κέντρο χαμηλών πιέσεων πάνω από την Ουκρανία, περιβάλλεται από διαταραχές που κινούνται προς τη χώρα μας (μαύρη καμπύλη). Τα βέλη δείχνουν την πορεία των αερίων μαζών.
Επιπροσθέτως, η περίοδος αυτή αποτελεί το μέγιστο της εκδήλωσης χαλαζοπτώσεων στη χώρα μας (τέλη Μαΐου-αρχές Ιουνίου). Πολλές καταιγίδες των τελευταίων ημερών προκάλεσαν χαλαζοπτώσεις, αλλά ευτυχώς όχι μεγάλου μεγέθους, κυρίως λόγω της απομακρυσμένης προς το Νότο θέσης του αεροχειμάρρου.
Ο χάρτης δείχνει την απόκλιση της θερμοκρασίας από τα κανονικά επίπεδα στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας και τη θέση του πολικού αεροχειμάρρου (κόκκινη καμπύλη). Όπως διακρίνεται, τα πλανητικά ατμοφαιρικά κύματα που δημιουργούνται συνδέονται άμεσα με την μεταφορά θερμών (κορυφές κυμάτων) και ψυχρών αερίων μαζών (κοιλίες). Στην Ευρώπη η μεγάλη ταλάντωση των πλανητικών κυμάτων έχει δημιουργήσει ένα δίπολο ψυχρών και θερμών αερίων μαζών, με τις ψυχρές αέριες μάζες να έχουν μετακινηθεί πάνω από την περιοχή μας (γαλάζια χρώματα) ενώ θερμές αέριες μάζες καλύπτουν την Δυτική Ευρώπη (πορτοκαλί/κόκκινα χρώματα).