Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η υλοποίηση της εμβληματικής μεταρρύθμισης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ). Ο πυλώνας του Προσωπικού Γιατρού είναι στο επίκεντρο του κυβερνητικού έργου, που θα παρουσιαστεί από τον πρωθυπουργό στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) τις προσεχείς ημέρες, σηματοδοτώντας όλες τις δρομολογούμενες αλλαγές στον χώρο της υγείας.
Κι αυτό διότι ο ρόλος του Προσωπικού Γιατρού είναι κομβικός όχι μόνο για την παρακολούθηση και την πρόληψη της υγείας των πολιτών, που θα είναι δωρεάν, αλλά και για την εύρυθμη λειτουργία των νοσοκομείων. «Η έλλειψη του Προσωπικού Γιατρού έχει ως αποτέλεσμα, εκτός από την παραμέληση της υγείας των πολιτών, τη μαζική τους προσέλευση στα Επείγοντα των νοσοκομείων, με τη δυσλειτουργία στο σύστημα υγείας και την ταλαιπωρία των πολιτών που αυτό συνεπάγεται» εξηγεί ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης. Είναι ενδεικτικό, βάσει μελετών, ότι 4 στους 10 πολίτες που πηγαίνουν στις εφημερίες των νοσοκομείων έχουν πρόβλημα που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί από τους γιατρούς της ΠΦΥ. Γι’ αυτό άλλωστε, παράλληλα με την οικοδόμηση της ΠΦΥ, αναμορφώνονται τα Επείγοντα στο ΕΣΥ, τόσο ως προς τις υποδομές όσο και ως προς την κατάρτιση των επαγγελματιών υγείας που απασχολούνται στα συγκεκριμένα τμήματα.
Εφεξής η επίσκεψη των πολιτών στα νοσοκομεία θα καθορίζεται εν πολλοίς από την επίσκεψη στον Προσωπικό Γιατρό, καθώς το παραπεμπτικό που θα λαμβάνουν από αυτόν -εφόσον χρειάζεται να υποβληθούν σε εξετάσεις ή επεμβάσεις σε δημόσιες δομές υγείας- θα αποτελεί διαβατήριο για την ταχύτερη κυκλοφορία τους μέσα στο σύστημα υγείας. Έτσι, οι εγγεγραμμένοι σε Προσωπικό Γιατρό θα έχουν προτεραιότητα από τον Ιανουάριο του 2023 κατά τον προγραμματισμό των επισκέψεών τους στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία σε Κέντρα Υγείας και νοσοκομεία.
Σε ό,τι αφορά την παραπομπή από τον Προσωπικό Γιατρό σε ειδικό γιατρό έχουν οριστεί δύο ειδών παραπομπές: η απλή παραπομπή, με ισχύ 30 ημερών για προγραμματισμό της επίσκεψης σε ειδικό ιατρό και η παραπομπή χρονίως πασχόντων με έναρξη την ημερομηνία έκδοσης και ισχύ 12 μηνών, για το σύνολο των απαιτούμενων επισκέψεων σε ειδικό ιατρό.
Η δυνατότητα εγγραφής σε Προσωπικό Γιατρό δόθηκε στους πολίτες όλων των περιφερειών, πλην Αττικής και Νοτίου Αιγαίου, από την 1η Αυγούστου. Οι κάτοικοι του λεκανοπεδίου και του Νοτίου Αιγαίου απέκτησαν πρόσβαση ακριβώς έναν μήνα αργότερα.
Μέχρι και την περασμένη Τετάρτη είχαν γίνει πάνω από 2 εκατομμύρια εγγραφές πολιτών – πρόκειται για το 22,7% των δικαιούχων πολιτών ηλικίας άνω των 16 χρόνων – αριθμός που εκτιμάται ότι θα αυξηθεί το επόμενο διάστημα χάρη στην ενημερωτική καμπάνια που θα γίνει αλλά και λόγω των αντικινήτρων που θα κληθούν να σταθμίσουν οι πολίτες από τον Οκτώβριο εάν δεν εγγραφούν. Ειδικότερα, οι μη εγγεγραμμένοι σε Προσωπικό Γιατρό θα έχουν πρόσθετη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη κατά ποσοστό 10%, επιπλέον του καθορισμένου κατά περίπτωση ποσοστού συμμετοχής τους. Επίσης θα έχουν πρόσθετη συμμετοχή στις εργαστηριακές και διαγνωστικές εξετάσεις και πράξεις, στα νοσήλια σε ιδιωτικές κλινικές και στις λοιπές παροχές, επίσης κατά 10% επιπλέον του καθορισμένου κατά περίπτωση ποσοστού συμμετοχής τους, μέχρι τέλος του έτους, και κατά 20% από τον ερχόμενο Ιανουάριο. Πάντως, όπως επιμένουν τόσο ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, όσο και ο γενικός γραμματέας ΠΦΥ, Μάριος Θεμιστοκλέους, το τελικό ζητούμενο μέσα από τις αλλαγές που έχουν δρομολογηθεί είναι η αλλαγή νοοτροπίας των πολιτών για την «κυκλοφορία» τους στο συστημα υγείας και η οικοδόμηση σχέσης εμπιστοσύνης με τον Προσωπικό γιατρό της επιλογής τους.
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία των εγγεγραμμένων πολιτών, οι περιοχές της χώρας όπου καταγράφηκε τον τελευταίο μήνα η μεγαλύτερη προσέλευση είναι η Κρήτη με ποσοστό εγγεγραμμένων σε Προσωπικό Γιατρό το 38,70% των κατοίκων και ακολουθεί σε απόσταση αναπνοής η Δυτική Μακεδονία με ποσοστό 38,01%. Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Θεσσαλία, όπου το 32,70% των κατοίκων επέλεξε Προσωπικό Γιατρό. Οι άλλες Περιφέρειες κινούνται σε ακόμη χαμηλότερα ποσοστά. Στην Αττική δεν έχει αποτυπωθεί ακόμη το ενδιαφέρον των πολιτών αναφορικά με τον Προσωπικό Γιατρό. Ωστόσο, η πολυπληθέστερη περιοχή της χώρας αριθμεί περίπου 516.000 πολίτες που είχαν ήδη εγγραφεί σε οικογενειακό γιατρό το 2018, οπότε και είχε επιχειρηθεί η οικοδόμηση του θεσμού. Μάλιστα, από το υπουργείο Υγείας διευκρινίζεται πως γενικά όσοι είχαν εγγραφεί σε οικογενειακό γιατρό λογίζονται ως εγγεγραμμένοι σε προσωπικό γιατρό.
Από την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να ανοίξουν οι εγγραφές πολιτών και μέσω των ιδιωτικών φαρμακείων – τώρα γίνονται μέσω της μέσω της ειδικής πλατφόρμας (https://ehealth.gov.gr/p-rv/p) ή αυτοπροσώπως σε δομή υγείας ΠΦΥ ή σε Προσωπικό Γιατρό. Σημαντικό ορόσημο θα αποτελέσει και η 1η Οκτωβρίου, οπότε θα ενεργοποιηθεί το σύστημα των ηλεκτρονικών ραντεβού με τον Προσωπικό Γιατρό που έχει επιλέγει από τον πολίτη, επάνω στην πεπατημένη του συστήματος που αναπτύχθηκε για τις ανάγκες της εμβολιαστικής επιχείρησης μέσα στην πανδημία. Έτσι, οι πολίτες θα μπορούν να κλείνουν το ραντεβού τους για επίσκεψη στον Προσωπικό Γιατρό, με την ίδια ευκολία που έκλειναν ραντεβού για εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού και της λοίμωξης Covid-19.
Ωστόσο, το ενδιαφέρον των ιδιωτών γιατρών για ένταξή τους στον θεσμό του Προσωπικού Γιατρού είναι χαμηλό, προκαλώντας αρρυθμίες στο ξεκίνημα της λειτουργίας της ΠΦΥ και αφήνοντας χωρίς κάλυψη σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού. Οι διαθέσιμοι Προσωπικοί Γιατροί μόλις ξεπερνούν τους 3.200 και προέρχονται κυρίως από τα Κέντρα Υγείας και τις ΤΟΜΥ, ενώ για την πλήρη κάλυψη των αναγκών του συνόλου του πληθυσμού εκτιμάται πως χρειάζεται να ενταχθούν στο σύστημα τουλάχιστον 5.500 Προσωπικοί Γιατροί. Από τους 3.209, οι 2.259 είναι οι γενικοί γιατροί και παθολόγοι από τις δημόσιες δομές της ΠΦΥ που διαθέτει η χώρα και περίπου άλλοι 1.000 είναι ιδιώτες.
Η ηγεσία του υπουργείου Υγείας θεωρεί ότι οι όποιες αρρυθμίες στη λειτουργία του Προσωπικού Γιατρού είναι πρόσκαιρες λόγω της μεταβατικής περιόδου από το καλοκαίρι στο φθινόπωρο και πως μέσα στο επόμενο διάστημα θα αποκατασταθούν. Εκτιμάται μάλιστα ως σημαντική η ανταπόκριση των πολιτών παρά τη χρονική αυτή συγκυρία, και πιστεύεται πως θα συνεχιστούν πιο εντατικά οι εγγραφές των πολιτών το επόμενο τρίμηνο που θα ξετυλίγεται και η ενημερωτική καμπάνια για τον Προσωπικό Γιατρό.
Πιο συγκρατημένες είναι οι εκτιμήσεις των αρμοδίων αναφορικά με την ένταξη ιδιωτών γιατρών στους καταλόγους των Προσωπικών Γιατρών. Παρά τις γενναίες αμοιβές που προβλέφθηκαν – έως και 4.000 ευρώ τον μήνα – οι ιδιώτες γιατροί τηρούν στάση αναμονής. Πάντως, και το υπουργείο Υγείας δίνει χρόνο στους γιατρούς καθώς, παρότι σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό η διαδικασία ένταξης των γιατρών θα έπρεπε να είχε ήδη ολοκληρωθεί και δεν προβλέπονταν παρατάσεις, πλέον ανακοίνωσε ότι οι εγγραφές των γιατρών θα συνεχιςτούν έως τις 31 Δεκεμβρίου. Παράλληλα θεωρείται σχεδόν σίγουρο πως το σύστημα θα είναι πάντα ανοιχτό για την υποστήριξη των νέων γιατρών που ανοίγουν ιατρείο και επιθυμούν να ενταχθούν στο θεσμό.
Σε κάθε περίπτωση, του υπουργείο Υγείας έχει προετοιμαστεί για το plan B, με βάση το οποίο εφόσον παθολόγοι και γενικοί γιατροί δεν καλύψουν τις περίπου 2.300 θέσεις Προσωπικού Γιατρού που χρειάζονται ακόμη, θα ανοίξει αυτή η δυνατότητα σε γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, ιδίως σε πνευμονολόγους καλό καρδιολόγους, για την παρακολούθηση των χρονίως πασχόντων.
