Δέκα ημέρες αφότου τέθηκε σε ισχύ ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας, ο οποίος αλλάζει ριζικά το τοπίο στα ράφια των σούπερ μάρκετ σχετικά με τον τρόπο που διενεργούνται οι εκπτώσεις και οι πρόσφορες στα προϊόντα, ξεκινούν σήμερα (17/3) και επίσημα οι οργανωμένοι έλεγχοι από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης.
Αφού προηγήθηκε μία περίοδος ενημέρωσης των καταναλωτών και εξοικείωσης της αγοράς στα νέα δεδομένα, πλέον, ενδεχόμενες παραβάσεις από πλευράς των επιχειρήσεων αναμένεται να οδηγήσουν σε αυστηρά πρόστιμα, σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, αν μία επιχείρηση παραβιάσει τον Κώδικα Δεοντολογίας, επιβάλλεται πρόστιμο από 5.000 έως 1.500.000 ευρώ, ενώ σε περίπτωση υποτροπής εντός πενταετίας έως 3.000.000 ευρώ. Επίσης, για σοβαρές παραβάσεις με πρόστιμο που ξεπερνά τις 50.000 ευρώ, θα δημοσιεύονται το όνομα της επιχείρησης, καθώς και περιληπτικά στοιχεία για την παράβαση.
Στόχος του νέου Κώδικα Δεοντολογίας είναι οι προσφορές και εκπτώσεις για τους καταναλωτές να είναι πραγματικές και οι εμπορικές επιχειρήσεις να μην χρησιμοποιούν πρακτικές που μπορεί τους παραπλανήσουν σε σχέση με τα βασικότερα στοιχεία μιας έκπτωσης, δηλαδή την αρχική τιμή, το ποσοστό έκπτωσης ή το όφελος που αποκομίζουν από την έκπτωση.
H τιμή αναφοράς
Κεντρική ιδέα είναι πως για να είναι μία προσφορά ή έκπτωση αληθινή και αξιόπιστη, θα πρέπει η τιμή πώλησης να είναι χαμηλότερη από τη φθηνότερη πραγματική τιμή των τελευταίων 30 ημερών. Εξαιρούνται τα ευαλλοίωτα προϊόντα, ιδίως όσα έχουν διάρκεια ζωής λιγότερο από 30 ημέρες, όπως φρούτα, λαχανικά, καρποί με κέλυφος, κρέατα, γάλα νωπό ή παστεριωμένο, βασιλικός πολτός, αλιεύματα, αυγά, σαλιγκάρια, τυριά, γιαούρτι και αλλαντικά. Ωστόσο, παραβάσεις που αφορούν τις εκπτώσεις και τις προσφορές στα προϊόντα αυτά τιμωρούνται με τις γενικές διατάξεις περί αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.
Σε περίπτωση προοδευτικών μειώσεων εντός χρονικού διαστήματος 60 ημερών ο έμπορος έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει ως τιμή αναφοράς την τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών εντός του ως άνω χρονικού διαστήματος. Δηλαδή, όταν έχουμε προοδευτική μείωση τιμών η τιμή αναφοράς είναι η αρχική τιμή εντός του χρονικού διαστήματος των εξήντα 60 ημερών των προοδευτικών μειώσεων.
Τι αλλάζει για τα 2+1 δώρο, sticker και τις πολυσυσκευασίες
Mε βάση τους νέους κανόνες, οι πολυσυσκευασίες προσφορών (π.χ. 2+1 δώρο, 5+1 δώρο, συσκευασία με 30% δωρεάν ποσότητα προϊόντος, με αγορά 3 τεμαχίων έκπτωση 30% ή με αγορά 5 τεμαχίων έκπτωση 1€, κλπ.) μπορούν να διατίθενται χωρίς χρονικό περιορισμό, εφόσον υπάρχει στο ράφι του συγκεκριμένου καταστήματος ο κωδικός αναφοράς (mother code), δηλαδή το μεμονωμένο τεμάχιο του εκάστοτε προϊόντος. Το μεμονωμένο προϊόν θα πρέπει να διατίθεται σε επαρκή αποθέματα ώστε να είναι δυνατόν να το αγοράσει ο καταναλωτής. Εάν ο έμπορος δεν θέλει ή δεν μπορεί να διαθέτει το μεμονωμένο τεμάχιο μαζί με την πολυσυσκευασία προσφορών, τότε θα πρέπει να μην διαθέσει την πολυσυσκευασία προσφοράς πάνω από 60 ημέρες.
Παράλληλα, το προϊόν δεν μπορεί να βρίσκεται στο ράφι με μόνιμη έκπτωση (π.χ. Sticker -1€). O λιανέμπορος θα πρέπει να φροντίσει ώστε να επικοινωνείται ως τιμή αναφοράς η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών (ή η αρχική τιμή σε περίπτωση διαδοχικών μειώσεων σε διάστημα μέχρι 60 ημέρες) που ίσχυε για το προϊόν στο συγκεκριμένο κατάστημα και η τελική τιμή να διαμορφώνεται σύμφωνα με τη δηλούμενη μείωση επί της εν λόγω τιμής. Μία μόνιμη έκπτωση συνιστά επιπρόσθετα και αθέμιτη εμπορική πρακτική, καθώς η τιμή από την οποία γίνεται επίκληση μείωσης της τιμής δεν συνιστά στην πραγματικότητα τη συνήθη τιμή πώλησης του προϊόντος, όπως επισημαίνεται.
Σε ό,τι αφορά τις πολυσυσκευασίες προσφορών (π.χ. 2+1 δώρο, 5+1 δώρο, συσκευασία με 30% δωρεάν ποσότητα προϊόντος κτλ) επιτρέπονται χωρίς χρονικό περιορισμό, εφόσον υπάρχει στο ράφι του συγκεκριμένου καταστήματος το μεμονωμένο τεμάχιο του εκάστοτε προϊόντος που πωλείται από το σούπερ μάρκετ χωρίς προώθηση, σε επαρκή αποθέματα, ώστε να είναι δυνατόν να αγοράσει το μεμονωμένο προϊόν ο καταναλωτής. Με την ταυτόχρονη παρουσία των δύο προϊόντων στο ράφι εξασφαλίζεται ότι δεν παραπλανάται ο καταναλωτής ως προς την τιμή πώλησης του προϊόντος.
