Όταν έρχεται το καλοκαίρι, οι άνθρωποι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Εκείνους που απολαμβάνουν κάθε στιγμή της ηλιοφάνειας, που επιδιώκουν να βρίσκονται κάτω από τις λαμπερές ακτίνες του ήλιου κι εκείνοι που τρέχουν να κρυφτούν για να μην κοκκινίσουν και καούν.
Η αλήθεια είναι ότι λάτρεις του καλοκαιρινού ήλιου είναι πολλοί και αρέσκονται να αφιερώνουν ώρες ατελείωτες ξαπλωμένοι στην άμμο, απολαμβάνοντας το δέρμα τους, που σταδιακά μαυρίζει, χαρίζοντάς τους αυτή την τροπική όψη. Είναι επίσης αλήθεια ότι το μαύρισμα κάνει το δέρμα να δείχνει πιο όμορφο, κρύβει σε κάποιο βαθμό τις ατέλειες και χαρίζει αυτή την καλοκαιρινή αύρα που όλοι αποζητάμε.
Είναι, όμως, γνωστό ότι η έκθεση στον ήλιο, χωρίς τις σωστές προϋποθέσεις, μπορεί να αποδειχθεί βλαβερή, ακόμη και επικίνδυνη για το δέρμα και την υγεία του οργανισμού εν συνόλω. Στις ήδη γνωστές επιπτώσεις της ηλιακής ακτινοβολίας, μία νέα μελέτη έρχεται να προσθέσει μία ακόμη: Οι σύντομες αποδράσεις στην παραλία για να μαυρίσετε είναι πιθανό να διαταράξουν το μικροβίωμα του δέρματός σας, αλλά και να αυξήσουν την ευαισθησία σας στις λοιμώξεις. Τα νέα επιστημονικά συμπεράσματα δημοσιεύονται στο Frontiers in Aging.
Ειδικότερα, μια ομάδα ερευνητών από το Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσε ότι το μαύρισμα κατά τη διάρκεια των διακοπών επηρεάζει βραχυπρόθεσμα αρνητικά την ποικιλομορφία της βακτηριακής σύνθεσης του δέρματος. Το δέρμα, το μεγαλύτερο όργανο του σώματος, φιλοξενεί μια πλούσια σύνθεση από βακτήρια, μύκητες και ιούς. Αυτοί οι μικροοργανισμοί συνθέτουν τη μικροχλωρίδα του δέρματος. Γενικότερα, οι μικροβιακοί πληθυσμοί είναι οργανωμένοι σε πολύπλοκες κοινοτικές δομές και μία από τις βασικές τους λειτουργίες είναι να προστατεύουν από λοιμώξεις και ασθένειες.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν τώρα ότι η παρατεταμένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UVR) προκαλεί βλάβη στο DNA των κυττάρων του δέρματος, φλεγμονή και πρόωρη γήρανση του δέρματος.
Photo: Shutterstock
«Έχουμε αποδείξει ότι το μαύρισμα οδηγεί σε μειωμένη αφθονία πρωτεοβακτηρίων αμέσως μετά τις διακοπές. Ωστόσο, η μικροχλωρίδα των παραθεριστών ανακτάται λίγες εβδομάδες αφότου σταμάτησαν να περνούν εκτεταμένες χρονικές περιόδους έκθεσης στον ήλιο», λέει η δρ. Abigail Langton, επικεφαλής ερευνήτρια από το Πανεπιστήμιο του Manchester.
Αυτά τα συμπεράσματα προέκυψαν κατόπιν μιας μελέτης σε μια ομάδα συμμετεχόντων, το δέρμα των οποίων αναλύθηκε πριν φύγουν για διακοπές ελάχιστης διάρκειας 7 ημερών, καθώς και την 1η, 28η και 84η ημέρα μετά την επιστροφή τους. Στην συνέχεια η ομάδα μελέτης χώρισε τους παραθεριστές σε 3 κατηγορίες:
- Εκείνους που μαύρισαν κατά τη διάρκεια των διακοπών τους
- Εκείνους που ήταν μαυρισμένοι πριν αναχωρήσουν και διατήρησαν το μαύρισμά τους κατά τη διάρκεια των διακοπών τους και
- Εκείνους που δεν μαύρισαν
Οι ερευνητές βρήκαν ότι η μικροχλωρίδα του δέρματος αποτελείται κυρίως από τρεις βακτηριακές κοινότητες στην επιφάνεια: Ακτινοβακτήρια, Πρωτεοβακτήρια και βακτήρια Firmicutes.
«Αυτή η μελέτη διεξήχθη σε πραγματικούς παραθεριστές και παρέχει σημαντικές πληροφορίες για το πώς η έκθεση στον ήλιο και το μαύρισμα του δέρματος οδηγούν σε οξεία μείωση της αφθονίας των πρωτεοβακτηρίων, η οποία, με τη σειρά της, μειώνει την μικροβιακή βιοποικιλότητα του δέρματος», εξηγεί ο δρ. Thomas Willmott, συντάκτης της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Manchester.
Το φαινόμενο της μείωσης, ωστόσο, δείχνει να είναι βραχυπρόθεσμο, καθώς, σύμφωνα με τον δρ. Willmott, παρά την ταχεία μείωση των πρωτεοβακτηρίων, η δομή της βακτηριακής κοινότητας φαίνεται να ανακάμπτει περίπου 28 ημέρες μετά τη διακοπή της υπερέκθεσης στον ήλιο.
«Αυτό δείχνει ότι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία στις διακοπές έχει οξεία επίδραση στη μικροχλωρίδα του δέρματος, αλλά η ανάκτηση είναι σχετικά γρήγορη, όταν το άτομο επιστρέψει σε ένα λιγότερο ηλιόλουστο κλίμα», εξηγεί ο ερευνητής. «Τα πρωτεοβακτήρια κυριαρχούν στη μικροχλωρίδα του δέρματος. Συνεπώς, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι θα υπάρξει ταχεία ανάκτηση της μικροχλωρίδας, για να αποκατασταθούν οι βέλτιστες συνθήκες λειτουργίας του δέρματος», προσθέτει η δρ. Langton.
Η ερευνητική ομάδα εξέφρασε ανησυχίες για την ταχεία αλλαγή της μικροβιακής ποικιλότητας, καθώς συσχετίζεται και με αυξημένο κίνδυνο ασθενειών. Για παράδειγμα, η μείωση της ποικιλίας βακτηρίων του δέρματος έχει συνδεθεί με κίνδυνο ανάπτυξης δερματίτιδας, ενώ οι διακυμάνσεις στην ποικιλομορφία των πρωτεοβακτηρίων έχουν συνδεθεί με δερματικά προβλήματα, όπως το έκζεμα και η ψωρίαση.
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν την ανάγκη διεξαγωγής πρόσθετων μελετών, με στόχο να διαπιστωθεί γιατί τα πρωτεοβακτήρια εμφανίζονται ιδιαίτερα ευαίσθητα στην υπεριώδη ακτινοβολία και να κατανοήσουν πώς αυτές οι αλλαγές στην ποικιλομορφία επηρεάζουν τη μακροπρόθεσμη υγεία του δέρματος.
