Η Μολδαβία φοβάται ότι η ρωσική εταιρεία φυσικού αερίου Gazprom ενδέχεται να μειώσει ή να διακόψει την παροχή φυσικού αερίου της χώρας από την 1η Οκτωβρίου και εξετάζει εναλλακτικές πηγές ενέργειας, δήλωσε τη Δευτέρα η πρόεδρος Μάγια Σάντου.
Μία από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης, η Μολδαβία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο και έχει πληγεί σκληρά από την άνοδο των τιμών του μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Δεν έχουμε καμία εμπιστοσύνη ότι η Gazprom θα συνεχίσει να προμηθεύει φυσικό αέριο στη Μολδαβία μετά την 1η Οκτωβρίου. Από αυτή την ημερομηνία, η τιμή για τη Μολδαβία βάσει της τρέχουσας σύμβασης θα πρέπει να είναι σημαντικά χαμηλότερη», δήλωσε η φιλοδυτική πρόεδρος Σάντου. «Σε περίπτωση μείωσης ή διακοπής των προμηθειών, εξετάζουμε το ενδεχόμενο προμήθειας ενεργειακών πόρων από εναλλακτικές πηγές», είπε.
Η Σάντου δεν είπε γιατί η Gazprom μπορεί να μειώσει ή να διακόψει την προμήθεια. Η υπό κρατικό έλεγχο Gazprom, η οποία έχει μειώσει τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, δεν σχολίασε αμέσως τις δηλώσεις της προέδρου της Μολδαβίας.
Η Μολδαβία είχε δηλώσει προηγουμένως ότι η Gazprom θα μπορούσε να διακόψει τη προμήθεια φυσικού αερίου αν δεν εκπληρωθεί ένας από τους όρους της σύμβασης – ολοκλήρωση ελέγχου του συσσωρευμένου χρέους της για προμήθειες που υπολογίζονται στα 709 εκατομμύρια δολάρια.
Η τιμή του φυσικού αερίου στη Μολδαβία κυμαίνεται από μήνα σε μήνα με βάση την τιμή spot για το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο. Αλλά από την 1η Οκτωβρίου, ο τύπος που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της τιμής θα αλλάξει.
Επί του παρόντος, ο τύπος της τιμής του φυσικού αερίου είναι 70% με βάση την τιμή άμεσης παράδοσης του φυσικού αερίου, η οποία είναι πολύ υψηλή, και 30% στην τιμή του πετρελαίου. Από την 1η Οκτωβρίου, ο τύπος θα αλλάξει σε 70% με βάση την τιμή του πετρελαίου και 30% στην τιμή άμεσης παράδοσης φυσικού αερίου.
Η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου Moldovagaz έχει πληρώσει για τις παραδόσεις φυσικού αερίου από την Gazprom για τον Αύγουστο, αλλά μια ανώτερη πηγή της εταιρείας είπε στο Reuters ότι αγωνίζεται να καταβάλει την προκαταβολή του 50% για τον Σεπτέμβριο, ύψους 33,89 εκατομμυρίων δολαρίων.
Χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στο Κισινάου τα δύο τελευταία Σαββατοκύριακα, ζητώντας την παραίτηση της Σάντου και της κυβέρνησής της και διαμαρτύρονταν για τον υψηλό πληθωρισμό και τις τιμές των καυσίμων.
Παράλληλα τη Δευτέρα συνεργάτης της προέδρου Σάντου για θέματα ασφάλειας τόνισε ότι η Μολδαβία δεν μπορεί πλέον να βασίζεται μόνο στο καθεστώς ουδετερότητάς της και πρέπει να ενισχύσει την αμυντική της στρατιωτική ισχύ.
Το πρώην σοβιετικό κράτος, μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης, διέθεσε φέτος λίγο περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο λέου – ή 0,45% του ΑΕΠ – για αμυντικές δαπάνες.
Η χώρα υπέβαλε αίτημα για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση φέτος και καταδίκασε σθεναρά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά ρωσικά στρατεύματα και ειρηνευτικές δυνάμεις εδρεύουν στην αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας. Η Μολδαβία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη ρωσική ενέργεια.
«Η Μολδαβία δεν μπορεί πλέον να βασίζεται αποκλειστικά σε εργαλεία εξωτερικής πολιτικής, ένα από τα οποία είναι το καθεστώς ουδετερότητάς της, για να διασφαλίσει την σταθερότητα του κράτους», δήλωσε ο Ντορίν Ρετσάν, ο βοηθός της προέδρου σε ζητήματα ασφαλείας.
«Η Μολδαβία πρέπει να αρχίσει να εργάζεται για την αύξηση του αμυντικού της δυναμικού…Οι αρχές πρέπει να λάβουν τη συνειδητή υποστήριξη των πολιτών που θα πρέπει να κατανοήσουν ότι είναι κρίσιμο για την επιβίωση του κράτους», είπε, ζητώντας να διατεθούν κονδύλια για αυτό τον σκοπό.
