Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Βλαντίμιρ Πούτιν βρέθηκαν τη Δευτέρα (4/9) στο Σότσι, το αγαπημένο θέρετρο του Ρώσου Προέδρου στη Μαύρη θάλασσα για περισσότερο από μιάμιση ώρα.
Μπροστά στις κάμερες οι θερμές χειραψίες και ακόμη και η ανοιχτή πρόσκληση του Πούτιν στον Ερντογάν να κάνει διακοπές στο ρωσικό θέρετρο, ήταν τα μοναδικά σημαντικά δρώμενα, αλλά πίσω από τις κάμερες στη μεγάλη αίθουσα του μεγάρου του Ρώσου Προέδρου, υπάρχουν εξελίξεις σε τρία τουλάχιστον σημαντικά ζητήματα.
Η νέα συμφωνία για τα σιτηρά
Στην κορυφή της ατζέντας, τόσο η τουρκική, όσο και η ρωσική Προεδρία, έχουν θέσει το ζήτημα μίας νέας συμφωνίας για την εξαγωγή των Ουκρανικών αλλά και των ρωσικών σιτηρών.
Με βάση τα όσα διαρρέονται από την τουρκική πλευρά ο Πούτιν δηλώνει διατεθειμένος να συζητηθεί εκ νέου το συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά φαίνεται άκρως αρνητικός στο να προχωρήσει στην υπογραφή οποιασδήποτε δεσμευτικής συμφωνίας.
Η Ρωσία από τον περασμένο Ιούλιο, όταν και αποχώρησε από την συμφωνία της Κωνσταντινούπολης, υπογραμμίζει σε κάθε ευκαιρία πως μία νέα συμφωνία δεν είναι απίθανη αλλά οι όροι της θα είναι εντελώς διαφορετικοί από αυτούς που ίσχυαν στην προηγούμενη.
Επί της ουσίας, η Μόσχα ζητά εγγυήσεις και για τα δικά της σιτηρά και τα λιπάσματα υποστηρίζοντας πως ενώ υπήρχε σχετικός όρος στην συμφωνία της Κωνσταντινούπολης, με διάφορα προσχήματα από την Δύση, δεν τηρήθηκαν οι όροι.
Ο Ρώσος Πρόεδρος φαίνεται επίσης απόλυτα έτοιμος να ενισχύσει εκ νέου τον ρόλο της Τουρκίας δίνοντας στον Ερντογάν χιλιάδες τόνους ρωσικών σιτηρών τους οποίους η Τουρκία θα διοχετεύσει σε Αφρικανικές χώρες στις οποίες ο Πούτιν τον Ιούλιο δημόσια από την Αγία Πετρούπολη είχε δεσμευθεί πως θα στηρίξει χωρίς μάλιστα άμεσο οικονομικό αντίτιμο.
Το μείζον στην συγκεκριμένη περίπτωση παραμένει το γεγονός πως τα Ουκρανικά σιτηρά θα παραμένουν εκτεθειμένα σε ρωσικά χτυπήματα σε αποθήκες της Ουκρανίας και ο χειμώνας που έρχεται θα φέρει περαιτέρω άνοδο στις τιμές των τροφίμων και των αγαθών πρώτης ανάγκης ειδικά στην Ευρώπη.
Ενέργεια και πυρηνικά
Ακόμη ένα σημαντικό ζήτημα που οι δύο Πρόεδροι φαίνεται πως συζήτησαν έχει να κάνει με την περαιτέρω πρόσβαση της Τουρκίας σε ενεργειακές πηγές, αλλά και υπηρεσίες της Ρωσίας.
Εδώ, ο Ρώσος Πρόεδρος εμφανίστηκε θετικός στην υπογραφή διμερούς συμφωνίας για την δημιουργία κόμβου φυσικού αερίου στην Τουρκία και μάλιστα φαίνεται πως θέλησε να συνδυάσει την συγκεκριμένη συμφωνία και με την πυρηνική ενέργεια προτείνοντας νέο διμερές σύμφωνο Μόσχας – Άγκυρας για πυρηνικά εκτός του συμβολαίου που είναι ανοιχτό για το εργοστάσιο στο Ακουγιού.
Στις συγκεκριμένες ρωσικές προτάσεις φαίνεται πως ο Ερντογάν θα απαντήσει θετικά, καθώς η έστω και μακροπρόθεσμη δέσμευση με την Ρωσία θα δώσει σημαντικά κεφάλαια στην τουρκική οικονομία την οποία ο Τούρκος Πρόεδρος έχει ως βασική προτεραιότητα μετά και την τελευταία εκλογική του νίκη.
Μία τέτοια διεύρυνση στις ενεργειακές σχέσεις Τουρκίας – Ρωσίας αποτυπώνεται ήδη και στο εμπορικό ισοζύγιο της πρώτης καθώς η αύξηση εισαγωγών το 2022 από την Ρωσία ξεπέρασε το 84%.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία
Είναι λογικό και αναμενόμενο Ερντογάν και Πούτιν να συζήτησαν και για την Ουκρανία με τον Τούρκο Πρόεδρο να ζητά για ακόμη μία φορά, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές από την Άγκυρα, μία διπλωματική προσέγγιση από την Μόσχα στο συγκεκριμένο πεδίο.
Η Μόσχα αν και απάντησε πως η διπλωματία είναι πάντοτε η πιο προσιτή και αποδεκτή λύση, φαίνεται πως δεν έχει δώσει κανένα απολύτως πλαίσιο, πόσο μάλλον χρονοδιάγραμμα, μίας τέτοιας κίνησης.
Είναι σήμερα εξόχως δύσκολο ακόμη και για τον Ερντογάν, να καταφέρει να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι εκπρόσωποι Ουκρανίας και Ρωσίας.
