Πόσο ακριβώς χρόνο αφαιρούν από τη ζωή μας τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα αποκάλυψε μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.
Για παράδειγμα, ένα χοτ ντογκ μάς αφαιρεί κατά μέσο όρο 36 λεπτά ζωής, ενώ αν το συνοδεύσουμε με αναψυκτικό χάνουμε επιπλέον 12 λεπτά. Από την άλλη πλευρά, κατανάλωση ορισμένων ειδών ψαριών μπορεί να μας κερδίσει 10 λεπτά ζωής.
Όπως αναφέρει η Daily Mail, η μελέτη κατέταξε περισσότερα από 5.800 αμερικανικά τρόφιμα και προσδιόρισε το κόστος τους για την υγεία, αναλύοντάς τα με βάση τα πρόσθετα και τα μικρο- και μακρο-θρεπτικά συστατικά τους, όπως τα λίπη, οι θερμίδες και τα σάκχαρα.
Ενώ πολλά αγαπημένα φαγητά, όπως τα χοτ ντογκ, η πίτσα και τα mac ‘n’ cheese, διαπιστώθηκε ότι μειώνουν τη διάρκεια ζωής μας, άλλα – όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και ακόμη και τα σάντουιτς με φυστικοβούτυρο και μαρμελάδα – μας βοηθούν να ζήσουμε περισσότερο.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι για κάθε 10% των ημερήσιων θερμίδων από φρούτα και λαχανικά αντί για μοσχαρίσιο και επεξεργασμένο κρέας, κάποιος θα μπορούσε να προσθέσει περίπου 48 λεπτά στη διάρκεια ζωής του.
«Η επείγουσα ανάγκη διατροφικών αλλαγών για τη βελτίωση της ανθρώπινης υγείας είναι σαφής. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι μικρές, στοχευμένες αντικαταστάσεις αποτελούν μια εφικτή και ισχυρή στρατηγική για την επίτευξη σημαντικών οφελών για την υγεία και το περιβάλλον, χωρίς να απαιτούνται δραματικές αλλαγές στη διατροφή», δήλωσε ο Δρ. Olivier Jolliet, επικεφαλής της μελέτης.
Σχεδόν το 75% των τροφίμων που καταναλώνονται στις ΗΠΑ θεωρούνται υπερ-επεξεργασμένα (UPFs) και βρίθουν από πρόσθετα και δυνητικά επιβλαβή συστατικά. Πολυάριθμες μελέτες έχουν διαπιστώσει συσχέτιση μεταξύ μιας διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε UPFs και περισσότερων από 30 παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων πολλαπλών καρκίνων και πρόωρου θανάτου.
Στη μελέτη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, τα τρόφιμα που αναλύθηκαν κυμαίνονταν από επεξεργασμένα κρέατα και γλυκά μέχρι πιο υγιεινά πιάτα όπως τα ψάρια και τα λαχανικά. Συνολικά, η μελέτη διαπίστωσε ότι τα χοτ ντογκ ήταν τα χειρότερα τρόφιμα, ακολουθούμενα από τα αλλαντικά, τα οποία θα μπορούσαν να μας κοστίσουν 24 λεπτά ζωής. Τα σάντουιτς πρωινού (που συνήθως περιέχουν αυγά, μπέικον, τυριά, γουακαμόλε, μαγιονέζα ή/και άλλες σάλτσες) ήταν τα τρίτα χειρότερα, με το καθένα από αυτά να αφαιρεί 13,6 λεπτά από τη ζωή μας.
Κίνδυνοι καρκίνου και πρόωρου θανάτου
Τα χοτ-ντογκ ειδικότερα είναι πιο επικίνδυνα όσον αφορά τη μείωση του χρόνου ζωής επειδή περιέχουν νιτρώδη και νιτρικά, τα οποία είναι συντηρητικά. Επιπλέον, αυτά μπορούν να μετατραπούν σε μια ουσία που συνδέεται με τον καρκίνο του παχέος εντέρου από τον οργανισμό μετά την κατανάλωσή τους. Έχουν επίσης υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λιπαρά, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν παράγοντα κινδύνου για διαβήτη.
Τόσο το μπέικον, το οποίο αφαιρεί έξι λεπτά ζωής, όσο και τα τσίζμπεργκερ, τα οποία αφαιρούν εννέα λεπτά, μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου, επειδή πρόκειται για κόκκινα ή επεξεργασμένα κρέατα. Ορισμένες μελέτες έχουν συνδέσει αυτά τα συστατικά με τον καρκίνο. Τα μπιφτέκια ενδέχεται επίσης να μαγειρεύονται σε φυτικό λάδι που μπορεί να περιέχει ενώσεις όπως οι αλδεΰδες, που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου.
Έχουν επίσης εκφραστεί ανησυχίες για γλυκαντικές ουσίες όπως η ασπαρτάμη που χρησιμοποιείται στα αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη, τα οποία μας στερούν 12 λεπτά ζωής, αφού μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι υψηλές συγκεντρώσεις αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου. Ωστόσο, οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη αποδείξει τη σχέση αυτή σε ανθρώπους.
Τροφές που προσθέτουν λεπτά ζωής
Από την άλλη πλευρά, η στροφή σε μια περισσότερο φυτική διατροφή και η αποφυγή κόκκινων και επεξεργασμένων κρεάτων έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει το προσδόκιμο ζωής, μέσω της μείωσης του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου και άλλων παθήσεων.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένα σάντουιτς με φυστικοβούτυρο και μαρμελάδα ήταν η καλύτερη τροφή για την προσθήκη υγιούς ζωής, προσθέτοντας 32 λεπτά υγιούς ζωής (όπως διευκρίνισε ο Δρ. Jolliet, ο λόγος ήταν περισσότερο τα φυστίκια και λιγότερο η μαρμελάδα, ενώ το ψωμί είναι ουδέτερο – αν και βοηθάει να είναι ολικής άλεσης). Οι ξηροί καρποί και οι σπόροι ήταν η δεύτεροι καλύτερη τροφή – με συν 24 λεπτά – και τα φρούτα ήταν η τρίτη, με συν 10 λεπτά.