Ήταν ένα λαμπρό, ηλιόλουστο απόγευμα, όταν το κρουαζιερόπλοιο Seabourn Pursuit προσέκρουσε σε ένα παχύ στρώμα θαλάσσιου πάγου. Οι 250 επιβάτες του βγήκαν στο κατάστρωμα, αλλά δεν έτρεξαν προς τις σωσίβιες λέμβους, όπως είχε συμβεί στον Τιτανικό. Αντίθετα, αποβιβάστηκαν και έκαναν βόλτα στον πάγο, περνώντας από ένα τραπέζι με ποτήρια σαμπάνιας για να γιορτάσουν την άφιξή τους στην Ανταρκτική.
Η Διεθνής Ένωση Τουριστικών Πρακτόρων Ανταρκτικής (IAATO) παρακολουθεί τον αριθμό των τουριστών στη λευκή ήπειρο από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν οι επισκέπτες ήταν περίπου 7.000 κάθε χρόνο.
Την τελευταία πενταετία, οι αριθμοί έχουν «εκραγεί». Τον χειμώνα του 2017, λίγο κάτω από 44.000 τουρίστες επισκέφθηκαν την Ανταρκτική. Φέτος, ο αριθμός αυτός ξεπέρασε τους 122.000 επισκέπτες. Και αυτό συμβαίνει επειδή τα ταξίδια στην ψυχρότερη ήπειρο της Γης δεν ήταν ποτέ πιο εύκολα και πιο πολυτελή.
Πολυτελή κρουαζιερόπλοια
Από τα πρώην παγοθραυστικά από τη Ρωσία και τον Καναδά, με τις κουκέτες και κοινόχρηστα μπάνια, φτάσαμε σε ειδικά κατασκευασμένα κρουαζιερόπλοια με πολυτελείς σουίτες, εξαιρετικό φαγητό και σπα, από εταιρείες όπως η Ponant, η Silversea, η Seabourn και η Scenic.
Τόσο το Seabourn Pursuit όσο και το αδελφό του πλοίο, το Venture, διαθέτουν πολυτελές σπα, εννέα εστιατόρια και οκτώ σαλόνια και μπαρ για τους περίπου 250 επιβάτες τους. Κάθε μία από τις 132 καμπίνες διαθέτει μεγάλες γυάλινες πόρτες και μπαλκόνι, επιτρέποντας στους ταξιδιώτες να θαυμάζουν τα παγόβουνα που πλέουν δίπλα τους.
Με επιπλέον χρέωση, οι επιβάτες μπορούν να κλείσουν θέση σε ένα από τα υποβρύχια του πλοίου ή να εξερευνήσουν τα νερά της Ανταρκτικής με καγιάκ. Ενώ δεν χρειάζεται να ανησυχούν για τις χαμηλές θερμοκρασίες, καθώς τους παρέχεται ειδικά σχεδιασμένος εξοπλισμός που θα τους κρατήσει ζεστούς και στεγνούς καθώς περιπλανώνται ανάμεσα στους πιγκουίνους και τις φώκιες.
Τελευταία, εταιρείες όπως η Celebrity, η Norwegian και η Princess προσφέρουν τώρα επισκέψεις «crusie only» που δεν περιλαμβάνουν αποβίβαση και είναι πιο προσιτές. Σύμφωνα με την IAATO, το 2017 περίπου 7.000 επιβάτες επισκέφθηκαν την Ανταρκτική με ταξίδι «cruise only». Την περασμένη σεζόν, ο αριθμός αυτός ξεπέρασε τους 43.000, μια αύξηση άνω του 500%.
Ανησυχίες για το περιβάλλον
Με βάση τους παραπάνω αριθμούς, ορισμένοι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της αύξησης των επισκεπτών στην Ανταρκτική.
Μια μελέτη του 2022 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature διαπίστωσε ότι το χιόνι στην Ανταρκτική λιώνει ταχύτερα λόγω των τουριστικών επισκέψεων. Η μαύρη αιθάλη που βγαίνει από τα φουγάρα των κρουαζιερόπλοιων εγκαθίσταται στον πάγο και προσελκύει το ηλιακό φως, προκαλώντας το πρόωρο λιώσιμο τόνων χιονιού. Οι οικολόγοι λένε επίσης ότι η αυξανόμενη ανθρώπινη παρουσία στην Ανταρκτική προκαλεί αύξηση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα σε μια περιοχή του πλανήτη που δεν είναι συνηθισμένη σε αυτό.
Οι εταιρείες κρουαζιέρας απαντούν ότι έχουν πλήρη επίγνωση των περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων. Οι επιβάτες λαμβάνουν λεπτομερείς οδηγίες σχετικά με τη μη μεταφορά τροφίμων ή άλλων μολυσματικών ουσιών κατά τις αποβιβάσεις στην Ανταρκτική. Τους υποδεικνύεται να μην ξαπλώνουν ποτέ στο χιόνι και να διατηρούν απόσταση από τα ζώα, για να αποτρέψουν τη μόλυνση της άγριας ζωής από βακτήρια και ιούς που μεταδίδονται από τον άνθρωπο.
Οι χώρες που διεξάγουν τουρισμό και έρευνα στην Ανταρκτική έχουν υπογράψει τη λεγόμενη Συνθήκη της Ανταρκτικής, σύμφωνα με την οποία κανείς δεν επιτρέπεται να κατασκευάσει μόνιμες δομές στην περιοχή για τουριστική χρήση. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχουν ξενοδοχεία στην Ανταρκτική. Πρόσφατα, η IAATO άρχισε να παρακολουθεί την κατανάλωση καυσίμων από τα κρουαζιερόπλοια στην περιοχή της Ανταρκτικής και ορισμένοι φορείς χρησιμοποιούν πλέον ηλεκτρική πρόωση όταν μπορούν, σε μια προσπάθεια να μειώσουν τις εκπομπές αιθάλης και διοξειδίου του άνθρακα.
