Το δύσκολο «σταυρόλεξο» της ακρίβειας σε βασικά αγαθά καλείται να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση ενόψει του φθινοπώρου, με τις τιμές στα τρόφιμα να αποτελούν τον μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» για τα νοικοκυριά.
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Ιούλιο δείχνουν αύξηση 12,3% σε ετήσια βάση στην κατηγορία των προϊόντων διατροφής, με τα φρούτα και τα λαχανικά να οδηγούν την κούρασα των ανατιμήσεων εμφανίζοντας αύξηση 19,4% και 15,5% αντίστοιχα, ενώ τα γαλακτοκομικά- αυγά ακολουθούν με 14,4%. Την ίδια στιγμή ανησυχία προκαλεί και η πορεία των διεθνών τιμών σε βασικά αγαθά, όπως για παράδειγμα στο σιτάρι και το ρύζι που καταγράφουν νέα ρεκόρ τις τελευταίες μέρες. Πέραν ωστόσο των τροφίμων και στα καύσιμα, οι αυξήσεις που καταγράφονται μέσα στο καλοκαίρι δημιουργούν προβληματισμό.
Από πλευράς του υπουργείου Ανάπτυξης, οι κινήσεις που γίνονται για την αντιμετώπιση της ακρίβειας περιλαμβάνουν, εντατικούς ελέγχους στην αγορά προκειμένου να εντοπιστούν φαινόμενα κερδοσκοπίας και μέτρα, όπως το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους αλλά και συμπληρωματικές του «καλαθιού του νοικοκυριού».
Οι έλεγχοι στην εφοδιαστική αλυσίδα
Όπως έχει επισημάνει ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, οι έλεγχοι οι οποίοι έχουν ενταθεί συνολικά στην αγορά, αφορούν σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας ενώ συγκεκριμένα στα τρόφιμα δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στους κλάδους στους οποίους καταγράφονται αυξήσεις στις πρώτες ύλες.
«Θα είμαστε άτεγκτοι απέναντι σε εκείνους που τυχόν προσπαθήσουν να αισχροκερδήσουν» υπογράμμισε ο κ. Σκρέκας σε πρόσφατη συνέντευξή του, υπενθυμίζοντας τα υψηλά πρόστιμα που προβλέπονται για τους παραβάτες.
Πλαφόν στο περιθώριο κέρδους
Προς την κατεύθυνση της πρόληψης φαινομένων κερδοσκοπίας, το αρμόδιο υπουργείο έχει δώσει και παράταση στο μέτρο του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους έως το τέλος τους έτους. Κάτι που σημαίνει ότι απαγορεύεται από τις επιχειρήσεις που πωλούν βασικά αγαθά και παρέχουν υπηρεσίες για την υγεία, τη διατροφή, τη διαβίωση, τη μετακίνηση, τη θέρμανση κτλ, η αποκόμιση μικτού κέρδους που ανά μονάδα υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα προ της 31ης Δεκεμβρίου 2021.
Με υπουργική απόφαση τις προηγούμενες μέρες μάλιστα προστέθηκαν στη λίστα των προϊόντων για τα οποία ισχύει το πλαφόν κέρδους, τα σχολικά είδη όπως και οι θερμοσίφωνες, ενόψει την έναρξης του νέου σχολικού έτους και του προγράμματος «Αλλάζω Θερμοσίφωνα» αντίστοιχα, και των αγορών που θα γίνουν από τους καταναλωτές στα συγκεκριμένα προϊόντα.
Αλλαγές στο «Καλάθι του νοικοκυριού»
Όσον αφορά στα σούπερ μάρκετ αναμένονται βελτιωτικές κινήσεις στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Καλάθι του νοικοκυριού». Στόχος είναι να αναθερμανθεί το ενδιαφέρον τον καταναλωτών με μικρές αλλαγές στις κατηγορίες που το συνθέτουν αλλά και η ένταξη περισσότερων επώνυμων προϊόντων σε αυτό. Σε συνάντηση που είχε η ηγεσία του υπουργείου με το ΔΣ της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ, ζητήθηκε ήδη από τις αλυσίδες να περιλαμβάνουν τουλάχιστον ένα επώνυμο προϊόν ανά κατηγορία, σε εκείνες τις κατηγορίες που διαθέτουν.
Παράλληλα, στο πλαίσιο των κινήτρων προς τις επιχειρήσεις – προμηθευτές ώστε να χαμηλώσουν τις τιμές στους τιμοκαταλόγους τους, έχει προαναγγελθεί η δημοσιοποίηση μέσω του e-katanalotis εκείνων που προχωρούν σε μόνιμες μειώσεις που ξεπερνούν το 5%. Σημειώνεται πως οι αλλαγές που αφορούν στο «καλάθι του νοικοκυριού» αναμένεται να εξειδικευτούν ώστε να τεθούν σε ισχύ προς το τέλος του Αυγούστου, αφού στο «καλάθι» θα προστεθούν για συγκεκριμένη χρονική περίοδο και τα σχολικά είδη, άρα είναι απαραίτητο αυτό να γίνει πριν ξεκινήσει η νέα σχολική χρονιά.
Τέλος στα μέτρα ενόψει φθινοπώρου περιλαμβάνεται και η παράταση του market pass μέχρι και τον προσεχή Οκτώβριο.
Σε κάθε περίπτωση, το ζητούμενο από πλευράς καταναλωτών είναι να γίνει ορατή στο ράφι η πολυπόθητη αποκλιμάκωση των τιμών. Προς το παρόν όχι μόνο γίνεται με πολύ αργούς ρυθμούς αλλά σε ορισμένα προϊόντα αντί για μειώσεις βλέπουν μήνα με τον μήνα νέες αυξήσεις. Παράγοντες της αγορές έχουν εκφράσει το προηγούμενο διάστημα την εκτίμηση ότι η εικόνα θα βελτιωθεί στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, εξηγώντας ωστόσο ότι οι τιμές δεν θα επιστρέψουν εκεί που ήταν πριν από την ενεργειακή κρίση.