Από όλους τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, ο Κρόνος είναι αδιαμφισβήτητα αυτός που εξάπτει περισσότερο τη φαντασία λόγω των εντυπωσιακών δακτυλίων του. Ακόμη και σήμερα, οι ειδικοί δεν συμφωνούν για την προέλευση του σχηματισμού τους, ούτε καν για την ηλικία τους.
Σε αυτό το φλέγον ζήτημα, μια νέα μελέτη – που δημοσιεύτηκε χθες Πέμπτη στην έγκριτη επιθεώρηση Science – έρχεται να δώσει μια πειστική εξήγηση. Σύμφωνα με αυτήν, πριν από περίπου 160 εκατομμύρια χρόνια, ένας παγωμένος δορυφόρος διαλύθηκε και τα υπολείμματά του σχημάτισαν σταδιακά τους δακτυλίους του Κρόνου.
«Οι δακτύλιοι του Κρόνου ανακαλύφθηκαν από τον Γαλιλαίο πριν από περίπου 400 χρόνια και είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα φαινόμενα στο ηλιακό μας σύστημα που παρατηρούνται ακόμη και μέσω ενός μικρού τηλεσκοπίου», δηλώνει ο Τζακ Γουίσντομ, επικεφαλής της ομάδας που δημοσίευσε τη μελέτη. Μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) ο καθηγητής Πλανητικών Επιστημών στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT) εκφράζει την ικανοποίησή του για την «πειστική εξήγηση» στην οποία κατέληξε η ομάδα του αναφορικά με τον σχηματισμό των δακτυλίων του Κρόνου.
Οι επιστήμονες, που ανέλυσαν δεδομένα από το διαστημόπλοιο Cassini της NASA και χρησιμοποίησαν προσομοιώσεις υπολογιστή, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η καταστροφή ενός δορυφόρου του Κρόνου ευθύνεται τόσο για τη δημιουργία των υπέροχων δακτυλίων του πλανήτη όσο και για την ασυνήθιστη τροχιακή κλίση του, περίπου 27 μοιρών.
Στον υποθετικό δορυφόρο έδωσαν το όνομα «Χρυσαλλίδα», αντλώντας έμπνευση από το δεύτερο στάδιο της μεταμόρφωσης της κάμπιας σε πεταλούδα. «Όπως μια πεταλούδα αναδύεται από μια χρυσαλλίδα, έτσι οι δακτύλιοι του Κρόνου αναδύθηκαν από εκείνον τον δορυφόρο», αναφέρει στη μελέτη ο Τζακ Γουίσντομ.
Περίπου το 99% των συντριμμιών χάθηκε στην ατμόσφαιρα του Κρόνου, ενώ το υπόλοιπο 1% παρέμεινε σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη και τελικά σχημάτισε το σύστημα δακτυλίων, ένα από τα θαύματα του ηλιακού μας συστήματος, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων, η «Χρυσαλλίδα» είχε περίπου το μέγεθος του Ιαπετού (διάμετρος 1.470 χλμ), του τρίτου μεγαλύτερου φεγγαριού του Κρόνου.
Οι δακτύλιοι του Κρόνου, που αποτελούνται από σωματίδια σκόνης και πάγου, βρίσκονται σε απόσταση έως και 282.000 χιλιομέτρων από τον πλανήτη.
Ο Κρόνος είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και είναι 750 φορές μεγαλύτερος από τη Γη. Αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο, ενώ έχει 83 φυσικούς δορυφόρους. Μεταξύ αυτών είναι ο Τιτάνας – το δεύτερο μεγαλύτερο φεγγάρι στο ηλιακό μας σύστημα – ο οποίος είναι μεγαλύτερος από τον Ερμή.
Ο Τιτάνας φέρεται ως υπεύθυνος για την καταστροφή της «Χρυσαλλίδας», αφού σύμφωνα με τους επιστήμονες αποσταθεροποίησε την τροχιά της και την έσπρωξε όλο και πιο κοντά στον Κρόνο, με αποτέλεσμα τελικά να διαλυθεί. «Η βαρυτική έλξη του Κρόνου τη διέλυσε με τον τρόπο που ο Δίας διέλυσε τον κομήτη Shoemaker-Levy 9», εξηγεί ο Μπούρκχαρντ Μίλιτζερ από το πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια, αναφερόμενος σε έναν κομήτη που συγκρούστηκε με τον Δία το 1994.
