Οι πέτρες συνήθως προέρχονται από τα νεφρά, ωστόσο μπορούν να αναπτυχθούν οπουδήποτε κατά μήκος του ουροποιητικού συστήματος, το οποίο αποτελείται από τα εξής μέρη:
- νεφρά
- ουρητήρες
- κύστη
- ουρήθρα
Οι πέτρες στα νεφρά είναι μια από τις πιο επώδυνες καταστάσεις, ενώ οι αιτίες της δημιουργίας τους ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο της πέτρας.
Οι διάφοροι τύποι περιλαμβάνουν:
1. Ασβέστιο
Οι πέτρες ασβεστίου είναι οι πιο συνήθεις. Συχνά αποτελούνται από οξαλικό ασβέστιο (αν και μπορεί να αποτελούνται και από φωσφορικό ή μηλεϊνικό ασβέστιο). Η κατανάλωση λιγότερων τροφών πλούσιων σε οξαλικά μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης αυτού του τύπου πέτρας.
Στα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε οξαλικό περιλαμβάνονται:
- πατατάκια
- φιστίκια
- σοκολάτα
- παντζάρια
- σπανάκι
Παρά το γεγονός ότι κάποιες πέτρες στα νεφρά αποτελούνται από ασβέστιο, η πρόσληψη ασβεστίου στη διατροφή μπορεί να αποτρέψει τη δημιουργία λίθων.
2. Ουρικό οξύ
Αυτός ο τύπος πέτρας στα νεφρά είναι πιο κοινός στους άνδρες παρά στις γυναίκες. Μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα με ουρική αρθρίτιδα ή σε άτομα που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία.
Αναπτύσσεται όταν τα ούρα είναι πολύ όξινα. Μια διατροφή πλούσια σε πουρίνες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο. Η πουρίνη είναι μια άχρωμη ουσία στις ζωικές πρωτεΐνες, όπως τα ψάρια, τα οστρακοειδή και τα κρέατα.
3. Στρουβίτης
Αυτός ο τύπος λίθου δημιουργείται κυρίως σε γυναίκες με ουρολοιμώξεις. Οι πέτρες μπορεί να είναι μεγάλες και να προκαλέσουν απόφραξη του ουροποιητικού. Προκύπτουν από λοίμωξη των νεφρών. Η θεραπεία μιας υποκείμενης λοίμωξης μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη λίθων στρουβίτη.
4. Κυστίνη
Οι πέτρες κυστίνης είναι σπάνιες. Εμφανίζονται τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες που έχουν τη γενετική διαταραχή κυστινουρία. Με αυτόν τον τύπο πέτρας, η κυστίνη – ένα οξύ που εμφανίζεται φυσικά στο σώμα – διαρρέει από τα νεφρά στα ούρα.
Παράγοντες κινδύνου
Ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για τη δημιουργία λίθων στα νεφρά είναι η παραγωγή ούρων σε ποσότητα μικρότερη του 1 λίτρου την ημέρα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι πέτρες στα νεφρά είναι συχνές σε πρόωρα βρέφη που έχουν προβλήματα στα νεφρά. Είναι πιθανότερο ωστόσο, να εμφανιστούν σε άτομα μεταξύ 20 και 50 ετών.
Διαφορετικοί παράγοντες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο δημιουργίας πέτρας. Οι λευκοί είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν πέτρες στα νεφρά από τους μαύρους. Η σεξουαλική ζωή παίζει επίσης ρόλο. Περισσότεροι άνδρες παρά γυναίκες αναπτύσσουν πέτρες στα νεφρά.
Ακόμη και το επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι οι:
- αφυδάτωση
- παχυσαρκία
- διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες, αλάτι ή σάκχαρα
Πώς αντιμετωπίζονται οι πέτρες στα νεφρά
Η θεραπεία προσαρμόζεται ανάλογα με τον τύπο της πέτρας. Η κατανάλωση 6-8 ποτηριών νερού την ημέρα αυξάνει τη ροή των ούρων. Τα άτομα που είναι αφυδατωμένα ή έχουν σοβαρή ναυτία και έμετο μπορεί να χρειαστούν ενδοφλέβια υγρά.
Άλλες θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:
- Φαρμακευτική αγωγή
- Λιθοτριψία
- Διαδερμική νεφρολιθοτομή
- Ουρητηροσκόπηση
Πρόληψη της πέτρας στα νεφρά
Η σωστή ενυδάτωση είναι βασικό προληπτικό μέτρο, μιας και η αύξηση της ποσότητας των ούρων που αποβάλλετε από τον οργανισμό σας, βοηθά στην έκπλυση των νεφρών.
Μπορείτε να αντικαταστήσετε την μπύρα, τα αναψυκτικά και τους χυμούς με νερό για να σας βοηθήσουν να αυξήσετε την πρόσληψη υγρών. Εάν οι πέτρες σχετίζονται με χαμηλά επίπεδα κιτρικών, οι χυμοί θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην πρόληψη του σχηματισμού λίθων.
Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε οξαλικά με μέτρο και η μείωση της πρόσληψης αλατιού και ζωικών πρωτεϊνών μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης πέτρας στα νεφρά.
Ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα που θα βοηθήσουν στην πρόληψη του σχηματισμού λίθων ασβεστίου και ουρικού οξέος. Εάν είχατε πέτρα στα νεφρά ή διατρέχετε κίνδυνο για πέτρα στα νεφρά, μιλήστε με το γιατρό σας και συζητήστε τις καλύτερες μεθόδους πρόληψης.
