Του Κώστα Α. Μπογδανίδη
Παλιότερα είχα την αίσθηση ότι το βασικότερο εργαλείο της οικονομικής πολιτικής μιας οργανωμένης κοινωνίας ήταν απλώς το πρόσχημα. Να δείχνουν πως κάνουν κάτι οι πολιτικοί για να ικανοποιήσουν τους τραπεζίτες, τις αγορές άντε και ορισμένους δημοσιολογούντες. Αναφέρομαι στις πάμπολλες συζητήσεις, που έχω πια παρακολουθήσει , για τον προϋπολογισμό της χώρας κι έμοιαζαν με επιταγές χωρίς αντίκρισμα αφού ούτε ποτέ τηρούνταν ό,τι είχε εγκριθεί, ενώ πάντα είχε μαύρες τρύπες . Ήταν δε (και είναι) βαρετές για τον μέσο πολίτη.
«Το πρόβλημα με τους προϋπολογισμούς είναι ότι δεν μπορείς να κλείσεις μια τρύπα χωρίς ν’ ανοίξεις μιαν άλλη» είχε πει ένας διάσημος κωμικός, αλλά μπορούσε να το είχε πει και οικονομολόγος. Από αυτούς που προβλέπουν πολλά και την επόμενη εξηγούν γιατί δεν έγιναν.
Αλλά τα χρόνια πέρασαν, η κρίση έκανε τη χώρα να μοιάζει με θύμα πολέμου και οι ταγοί της εγχώριας εξουσίας αναγκάστηκαν όχι μόνο να προϋπολογίζουν σοβαρά, αλλά και να τηρούν απαρέγκλιτα τα όσα ψηφίζουν. Ίσως γιατί πλέον… παρακολουθούνται όλα. Από τους θεσμούς, την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία και τις αγορές του χρήματος. Ουδέν κακόν, λοιπόν , αμιγές καλού από τα όσα δραματικά βίωσε η Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια.
Οπότε οι όποιες εξαγγελίες έγιναν στη Βουλή αυτές τις μέρες μόνο καλό κάνουν στον μέσο Έλληνα πολίτη. Αυτό είναι το οικονομικό όφελος από την ψήφιση του προϋπολογισμού 2025 γιατί υπάρχει πολιτικό και κοινωνικό.
Κι εξηγούμαι: Ο πρωθυπουργός, με μια ομολογουμένως καθυστέρηση ετών, εξήγγειλε μέτρα για την ακρίβεια, την στήριξη των εισοδημάτων, παραδέχθηκε τις δυσκολίες του κόσμου να επιβιώσει και έθεσε κανόνες για τις τράπεζες: «όλες οι χρεώσεις για βασικές τραπεζικές κινήσεις μηδενίζονται. Οι πληρωμές σε Δημόσιο, υπηρεσίες, όλες να γίνονται χωρίς κανένα κόστος. Με νομοθετική παρέμβαση. Αν εξοφλείτε το ρεύμα τηλέφωνο δεν επιβαρύνεσαι καθόλου. Μπαίνει πλαφόν έως 0,5 ευρώ για μεταφορά έως 5 χιλιάδες ευρώ με έμβασμα. Μπαίνει τέλος σε καταχρηστικές πρακτικές με εξοργιστικές χρεώσεις. Και από το 2026 διπλασιάζεται ο ΕΝΦΙΑ στα ακίνητα που έχουν τράπεζες και σέρβισερ. Θα έχουν διπλάσιο κόστος αν δεν βγουν στην αγορά» ανέφερε ο κ.Μητσοτάκης και πρόσθεσε με νόημα κοιτάζοντας τον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης:
–«Μα χειροκροτήσετε κ. Ανδρουλάκη αυτό ζητήσατε»!
Κι ο μεν Ανδρουλάκης δεν χειροκρότησε, αλλά είχε κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένος. «Το ΠΑΣΟΚ σήμερα πέτυχε μια σημαντική κοινοβουλευτική νίκη. Εδώ και δύο χρόνια ο κ. Μητσοτάκης έκανε τον Πόντιο Πιλάτο μπροστά στην κερδοσκοπία των τραπεζών. Σήμερα, μετά από την δεκαπενθήμερη πίεση μας με συνεχείς προτάσεις, ανακοίνωσε κάποια δειλά μέτρα. Έστω κι αυτό είναι ένα βήμα» είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μετά την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας για τον κρατικό προϋπολογισμό. Ναι είναι αλήθεια. Όλο αυτό το διάστημα το ΠΑΣΟΚ πίεσε να αλλάξουν τα πράγματα. Λοιδορήθηκαν αρχικά οι θέσεις του, αλλά με εξαίρεση τον φόρο στις τράπεζες έγιναν τελικά δεκτές από την κυβέρνηση.
Και μπορεί η εκάστοτε αντιπολίτευση να λαϊκίζει, μπορεί να λέει και μια κουβέντα παραπάνω, αλλά η ουσία είναι πως η κριτική, η διεκδίκηση και το πολιτικό πείσμα συχνά βοηθούν στο να γίνουν όλοι καλύτεροι. Και να κερδίζονται πράγματα για τον πολίτη, όπως τώρα εν προκειμένω από τις τράπεζες.
Μπορεί επίσης η κυβέρνηση να έκανε τώρα το σωστό, αλλά 5,5 χρόνια περί άλλα τύρβαζε. Γιατί εδώ και χρόνια οι τράπεζες επέβαλαν τις υπερβολικές χρεώσεις, κοίταζαν μόνο τα υπερκέρδη τους και λιγότερο τις κοινωνικές ανάγκες. Επίσης όπως πολύ σωστά είπε κάπου ο βετεράνος τραπεζίτης Μιχάλης Σάλλας μέχρι πρότινος το Δημόσιο είχε αυξημένη συμμετοχή στα πιστωτικά ιδρύματα και δεν έθεσε παρόμοιο θέμα στο διοικητικό συμβούλιο των τραπεζών που συμμετείχε μέχρι πρόσφατα.
Ξέρω θα πείτε πάλι για τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Που έρχονται να…μας σώσουν. Αλλά κακά τα ψέματα. Η ιστορία των τελευταίων ημερών δείχνει ότι η επιστροφή στα… σίγουρα δίπολα , την πραγματική πολιτική και την κανονικότητα φέρνει αποτελέσματα. Ζήσαμε την προηγούμενη μακρά περίοδο πειραματισμούς, φτάσαμε στα όρια, βρεθήκαμε στο χείλος του γκρεμού και όμως επιβιώσαμε. Τώρα μοιάζει να επιστρέφει η λογική αλλά είμαστε μακριά από την ευημερία και ας λέει ο λαλίστατος υπουργός ότι η φτώχεια είναι… ψυχολογική. Οι καθυστερήσεις είναι δραματικές, αλλά ελπίζω να γυρίζει το ματσάκι και να μην ισχύσει το ανέκδοτο για τον νεκρό που κόντευε να σαπίσει, αλλά οι γιατροί απεφάνθησαν: «Πέντε λεπτά νωρίτερα να μας τον φέρνατε θα τον είχαμε σώσει…»
Εννοείται προφανώς ότι για όλα αυτά κρατάμε φυσικά μικρό καλάθι, αλλά προς το παρόν ας απολαύσουμε τους εορταστικούς μποναμάδες.