Για πρώτη φορά μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου, οι δύο μεγαλύτεροι γιοι του Παύλος και Νικόλαος μίλησαν στην κάμερα για τη ζωή τους, το όνομά τους, το πώς βίωσαν την περίοδο μετά την κατάργηση της βασιλείας.
Ο Παύλος και ο Νικόλαος μίλησαν στην εκπομπή «365 στιγμές» με τη Σοφία Παπαϊωάννου, στην ΕΡΤ, για το πώς βίωσαν την περίοδο μετά την κατάργηση της βασιλείας, πώς ήταν να μεγαλώνουν ως παιδιά ενός βασιλιά χωρίς βασίλειο, γιατί δεν θέλουν το επίθετο «Γλύξμπουργκ» και γιατί θα ήθελαν να τους επιστραφεί η ελληνική ιθαγένεια.
«Το να σου αφαιρέσουν την ιθαγένεια είναι γραφειοκρατικό, το αν εγώ είμαι Έλληνας ή όχι το ξέρω εγώ…» αναφέρει ο Νικόλαος, ενώ ο Παύλος σημειώνει: «Μπορώ να προσφέρω κι εγώ ως αυτός που είμαι, να προσφέρω στη χώρα μας».
Μόλις λίγους μήνες μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου, τα δύο αδέρφια προσπαθούν να ξεπεράσουν την απώλεια του πατέρα τους, ο οποίος, όπως λένε, «ήταν αυστηρός αλλά πολύ αγαπητός. Τον βάραινε πάντα η Ιστορία, αλλά ήξερε πώς να διαλέξει τη στιγμή να είναι πατέρας μαζί με τα παιδιά και να είναι και αυτός που ήταν όποτε χρειαζόταν».
Μιλώντας για τον θάνατό του, ο Παύλος είπε: «Είναι δύσκολο, δεν το περιμέναμε τόσο σύντομα, αλλά είχε κουραστεί πολύ, Μας ήρθε ξαφνικά. Παρ’ όλα αυτά, η οικογένεια είναι πολύ δεμένη, ήθελε ο πατέρας μου να κρατάμε μια ζεστή οικογένεια. Σαν πατέρας ήταν αυστηρός, αλλά πολύ αγαπητός. Τον βάραινε πάντα η Ιστορία, αλλά ήξερε πώς να διαλέξει τη στιγμή να είναι πατέρας. Όταν πέθανε ο παππούς μου, είχαμε κλείσει 100 χρόνια βασιλείας».
«Είναι μεγάλη λύπη, μου λείπει ο άνθρωπος, ίσως ακόμα δεν το έχω συνειδητοποιήσει. Προχτές πήγα να φάω με τη μητέρα μου και είπα “θα πάω στους γονείς μου”, δεν ξέρω πόσος χρόνος θα περάσει για να το καταπιώ», παραδέχεται από την πλευρά του ο Νικόλαος.
«Μας μεγάλωσε με ελληνική παιδεία. Είχαμε Έλληνα καθηγητή στο σπίτι και μετά πήγα οικοτροφείο και είμαι ευγνώμων που μπήκα στην καθημερινότητα του Έλληνα. Το να ζεις μαζί με συμμαθητές που ήταν η πρώτη τους γλώσσα τα ελληνικά αυτό με βοήθησε πάρα πολύ» πρόσθεσε ο Νικόλαος.
Για το πώς έζησαν στο Λονδίνο, το σχολείο, το Ελληνικό Κολλέγιο Λονδίνου που έκλεισε και τη στρατιωτική του θητεία στη Βρετανία μίλησε και ο Παύλος.
Σε ερώτηση της Σοφίας Παπαϊωάννου προς τον Παύλο αν είχε ρωτήσει τον πατέρα του γιατί δεν μπορεί να πάει Αθήνα, ο ίδιος απάντησε «ναι, και η απάντηση ήταν να περιμένεις».
Για το πραξικόπημα
Αναφερόμενοι και σε όσα είχαν συζητήσει με τον πατέρα τους για όσα αποτελούν μέρος της Ελληνικής Ιστορίας, ο Παύλος είπε:
«Στο πραξικόπημα δεν ήθελε να χυθεί αίμα, και έτσι φύγαμε, αλλά εγώ δεν το βλέπω έτσι. Το μόνο λάθος που θεωρούσε ότι έκανε ήταν ότι το γράμμα που έστειλε στον πρωθυπουργό ήταν δυνατό και έγινε μια κρούση μεταξύ τους, αλλιώς έκανε ό,τι μπορούσε για να προσφέρει το καλύτερο για την πατρίδα του».
«Η βασιλεία καταργήθηκε αλλά εμείς είμαστε γεννημένοι πρίγκιπες»
Η δημοσιογράφος Σοφία Παπαϊωάννου ρώτησε τον Παύλο για το όνομά τους, πώς συστηνόταν και πώς συστήνεται, καθώς και για το θέμα του πριγκιπικού τίτλου. «Συστηνόμουν Παύλος. Όταν γίνεται μια συζήτηση και καθένας μιλά με τον άλλον, γίνεται και μια συζήτηση για το ποιος είναι. Σε άλλους ήταν ενδιαφέρον, σε άλλους όχι. Αλλά ήταν και κάτι που ήξερα, γιατί είχα ζήσει σε παλάτι, με την ξαδερφή μου, στη Δανία, αλλά και με τον ξάδερφό μου, τότε πρίγκιπα και σήμερα βασιλιά της Ισπανίας Φελίπε, με τον οποίο κάναμε φοιτητική ζωή. Όταν με ρωτούν το όνομά μου, συνήθως λέω “Παύλος of Greece”. Άλλοι με λένε “Prince Pavlos”. Σε μια σύσκεψη για τη δουλειά μου λέω ότι είμαι ο “Παύλος of Greece”. Ξέρετε, το “πρίγκιπας Παύλος” είναι τίτλος, δεν έχουμε ντοκουμέντο που να το γράφει, αλλά είμαι γεννημένος πρίγκιπας. Τα παιδιά μου είναι γεννημένα από εμένα, άρα είναι και αυτά πρίγκιπες. Το αν είμαστε πρίγκιπες σε μια εργατική θέση, δεν είμαστε, αλλά είμαστε γεννημένοι πρίγκιπες. Γι’ αυτό το όνομά μας είναι δύσκολο. Μας αποκαλούν με άλλα ονόματα επειδή ο παππούς μας είχε έρθει εδώ χωρίς άλλο όνομα. Η βασιλεία καταργήθηκε, αλλά εμείς είμαστε γεννημένοι πρίγκιπες. Δεν είναι ότι παίρνουμε τη θέση με το να μας αποκαλεί κάποιος έτσι».
«Το επίθετο “Γλύξμπουργκ” δεν είναι δικό μου. Είναι μια καταγωγή της οικογένειας. Όταν το θέμα πήγαμε στα δικαστήρια και εδώ και στη Δανία και υπάρχουν χαρτιά που λένε ότι το όνομά μας δεν είναι Γλύξμπουργκ. Το Γλύξμπουργκ είναι ένα από τα κάστρα της οικογένειας που πήρε η Γερμανία από τη Δανία. Στους τάφους των προγόνων μας γράφει “Πρίγκιπας της Ελλάδας και της Δανίας”. Είναι εύκολο να το δώσει κανείς το όνομα “Γλύξμπουργκ” και επειδή οι Γερμανοί ήταν οι κακοί του πολέμου, ώστε να μας κάνουν να φαινόμαστε χειρότεροι. Είμαι Έλληνας. Όπου και να ζω, όπου και να κάνω το σπίτι μου, η αγάπη μου και οι ρίζες μου είναι εδώ».
Νικόλαος: Περίμενα πώς και πώς να μου έρθει το χαρτί να πάω στρατό
«Συστήνομαι Νικόλαος» απαντά ο αδελφός του. Υπάρχουν άνθρωποι που με συστήνουν ως πρίγκιπα, άλλοι που με συστήνουν “κύριο Νικόλαο”. Τυχαίνει να είχα τον τίτλο όταν γεννήθηκα, αλλά δεν το ζητάω ποτέ να με αποκαλέσει κανείς υψηλότατο, πρίγκιπα ή κάτι τέτοιο. Δεν υπάρχει λόγος να το συζητάμε, αυτά είναι θέματα άλλης εποχής. Αν κάποιος θέλει να με αποκαλέσει πρίγκιπα, δεν θα τον αποτρέψω για να μην τον προσβάλω, αλλά δεν το ζητάω ποτέ».
«Παντού αισθανόμουν ξένος, υπηρέτησα στην Αγγλία, αλλά ποτέ δεν αισθάνθηκα Άγγλος. Εδώ αισθάνθηκα ότι είναι ο τόπος μου και μου δίνει τρομερή ευτυχία».
«Δεν είναι θέμα επιλογής επιθέτου. Είχα ιθαγένεια, μας αφαιρέθηκε. Εννοείται ότι επιδιώκω να αποκτήσω την ιθαγένεια, επίθετο δεν έχω, μπορούμε να το κουβεντιάσουμε αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Το να σου αφαιρέσουν την ιθαγένεια είναι κάτι γραφειοκρατικό. Το αν είμαι Έλληνας ή όχι το ξέρω εγώ, στις φλέβες μου ρέει Ελλάδα, ταυτίζομαι με αυτόν τον τόπο και δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς» και να καταλήξει:
«Εγώ περίμενα πώς και πώς να μου έρθει το χαρτί να πάω να υπηρετήσω στον στρατό. Η μεγαλύτερη τιμή μου θα ήταν να υπηρετήσω στον Ελληνικό Στρατό. Δεν μου ήρθε ποτέ. Αν μπορούσα ποτέ να ζητήσω ένα ρουσφέτι από τον εκάστοτε υπουργό Άμυνας, θα ήταν: βάλε με να υπηρετήσω», επισημαίνει ο γιος του τέως βασιλιά.
«Με ενδιαφέρει πολύ η πολιτική της Ελλάδας, αλλά όχι να κατέβω»
Τα δύο αδέρφια απαντούν στο ερώτημα αν θα κατέβαιναν στην πολιτική και αναφέρονται στον πατέρα τους και στα βιώματά τους μετά την κατάργηση της βασιλείας. Στην ερώτηση της δημοσιογράφου για το αν υπήρχαν κάποιοι που του λέγανε να γυρίσει, ο Παύλος απάντησε: «Βέβαια, αλλά ποτέ δεν έγινε μια τέτοια πράξη, το Σύνταγμα είναι Σύνταγμα». «Εάν κάποιος είχε γίνει βασιλιάς και άλλαζε το Σύνταγμα και έφευγε και ξαφνικά του έλεγε κάποιος “έλα πίσω”, θα ερχόταν. Αλλά δεν το επιδίωξε ποτέ. Πάντα υπήρχαν κάποιοι που τον ήθελαν ως βασιλιά, αλλά ποτέ δεν έγινε πράξη τέτοια. Το Σύνταγμα δεν αλλάζει χωρίς δημοψήφισμα και ποτέ δεν έβαλε το χέρι του για να γίνει κάτι τέτοιο. Ήθελε μόνο να γυρίσει στην Ελλάδα και το κατάφερε».
Από την πλευρά του, ο Νικόλαος δήλωσε: «Την εποχή του δημοψηφίσματος θα έπρεπε να είχε επιστρέψει, ίσως να είχε κάνει κάτι διαφορετικό εκείνη την εποχή αν είχε τη σοφία και την εμπειρία, που είχε όταν τον άκουγα εγώ».
«Δεν έχετε σκεφτεί ποτέ να κατεβείτε στην πολιτική στην Ελλάδα;» ήταν μια από τις ερωτήσεις που δέχθηκε ο Παύλος και ο ίδιος απάντησε: «Δεν έχω σχέση με κανένα κόμμα, ούτε μας έχουν ζητήσει βοήθεια. Στον δρόμο μάς έχουν πει να πολιτευτούμε. Δεν το θέλαμε όμως. Ούτε εγώ, ούτε ο πατέρας, ούτε τα παιδιά. Δεν είναι στο πρόγραμμα. Με ενδιαφέρει πάρα πολύ η πολιτική της Ελλάδας, όχι όμως να κατέβω».
«Το σκέφτηκα, αλλά αποφάσισα ότι δεν είναι για μένα» απαντά ο Νικόλαος
«Είχε ακουστεί για κάποιο χρονικό διάστημα την τελευταία πενταετία ότι θα ξεκινήσω δικό μου κόμμα, ότι θα κατέβω στην πολιτική, ήταν ψέμα. Δεν το είχα σκεφτεί, δεν είχα σκοπό. Αλλά επειδή ακούστηκε και μου το ζήτησαν διάφοροι, άνθρωπος είμαι, το σκέφτηκα, το έβαλα κάτω κι αποφάσισα ότι δεν είναι για μένα. Δεν ήθελε και ο πατέρας, αλλά το σκέφτηκα νηφάλια και ήρεμα. Αν μπαίνοντας στην πολιτική θα προσφέρεις πολύ περισσότερα στην πατρίδα σου, να το σκεφτώ, αλλά δεν βρήκα κάποιον τέτοιον που θα έχει επιχειρήματα να με πείσει. Άνθρωποι στον δρόμο μού το ζητάνε, φίλοι επιχειρηματίες και άλλοι μου το έχουν ζητήσει, αλλά πολιτικό κόμμα όχι. Σκοπός μου είναι να προσφέρω με τον καλύτερο τρόπο που μπορώ. Είτε ως ιδιώτης, είτε ως εθελοντής, είτε ως Έλληνας που ταξιδεύει στο εξωτερικό και μιλά με ανθρώπους που έχουν επιρροή σε αποφάσεις, πάντα για το καλό της πατρίδας».
Η πρωτοβουλία Action Hellas για ιατρικές εξετάσεις σε ακριτικές περιοχές
«Έχουμε ξεκινήσει το Action Hellas με σκοπό να προσφέρουμε ό,τι καλύτερο στην κοινωνία. Να βοηθήσουμε στις ακριτικές αρχικά, νησιωτικές κοινωνίες με προληπτικές ιατρικές εξετάσεις. Πάμε να βοηθήσουμε με απώτερο σκοπό να διατηρήσουμε τις κοινωνίες να παραμείνουν εκεί. Η Ελλάδα είναι ένα τεράστιο κόσμημα και οι πολύτιμες πέτρες είναι τα νησιά της και οι ακριτικές κοινωνίες που δίνουν ζωντάνια στη χώρα μας» λέει ο Νικόλαος, ενώ ο Παύλος σημειώνει πως πάντα ήθελε να ασχοληθεί με εθελοντισμό στην Ελλάδα. «Στην Αγγλία υπήρχε το Prince’s Trust, που βοηθά τη νεολαία να βρίσκει δουλειά, ιδιαίτερα αυτούς που έχουν δυσκολίες, είτε έχουν φύγει νωρίς από το σχολείο, με τη φυλακή, ναρκωτικά. Μου ζήτησαν βοήθεια και είπα βεβαίως, αλλά πρώτα να κάνουμε στην Ελλάδα. Τότε είχαμε κρίση και η χώρα μας ήταν πρώτη στην ανεργία στην ΕΕ, οπότε με έναν φίλο και με τη βοήθεια του “Άννα Μαρία” βρήκαμε τον τρόπο. Έξι χρόνια τώρα, βοηθήσαμε 3.000 νέους να βρουν εργασία, 67 νέες εταιρείες που έχουν ανοίξει με τη βοήθειά μας και εγώ θέλω να συνεχίσω σε έναν τέτοιον κλάδο» είπε ο Παύλος.