Την ώρα που ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, μόλις μία ημέρα πριν το 2023 απηύθυνε δραματική έκκληση για μεγαλύτερες προσπάθειες και ενότητα καθώς η χώρα του εισέρχεται σε μια «νέα φάση» στην προσέγγισή της για την καταπολέμηση της πανδημίας, ο υπόλοιπος πλανήτης φαίνεται ότι αφήνει οριστικά πίσω του τον κορωνοϊό μετά από τρία χρόνια, θέλοντας με κάθε τρόπο να τον ξεχάσει.
Όχι όμως και να τον… διαγράψει, διότι ο COVID-19, άφησε βαθύ αποτύπωμα στις ζωές όλων μας, στις κοινωνίεςκαι στις οικονομίες.
Παράλληλα δε, άνοιξε τον ασκό του Αιόλου για τις πανδημίες και γενικότερα για τον ερχομό και άλλων λοιμώξεων και προβλημάτων δημόσιας υγείας.
Διαπιστώνουμε ισχυρά δείγματα, όπως έκρηξη των ιώσεων, των λοιμώξεων του αναπνευστικού, αλλά και της εποχικής γρίπης, ήδη πολύ νωρίτερα εφέτος -από τον Οκτώβριο- και με μεγάλη διάρκεια μάλιστα.
Ψύχραιμος ο ΕΟΔΥ για την «έκρηξη» της COVID στην Κίνα
Οι επιστήμονες στη χώρα μας πάντως, καθώς και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, δεν δείχνουν σημάδια ανησυχίας αναφορικά με την «έκρηξη» της COVID-19 στην Κίνα.
Όπως υπογραμμίζει στη σχετική ανακοίνωσή του ο ΕΟΔΥ στις 31 Δεκεμβρίου:
«Η εξάπλωση αυτή παρατηρήθηκε λόγω της χαλάρωσης των μέτρων της στρατηγικής zero covid στην Κίνα και προκάλεσε ανησυχία λόγο και της ταυτόχρονης άρσης των ταξιδιωτικών περιορισμών από τις αρχές του προσεχούς έτους. Στην Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις αναφορικά με την COVID-19 στην Κίνα και τις πιθανές επιπτώσεις για την ΕΕ, λόγω των μετακινήσεων ταξιδιωτών από την Κίνα προς τα κράτη-μέλη της ΕΕ, όταν τεθούν σε ισχύ οι νέες ταξιδιωτικές ρυθμίσεις στις αρχές Ιανουαρίου. Ο ΕΟΔΥ, μαζί με τις υπόλοιπες αρμόδιες υπηρεσίες της χώρας μας, παρακολουθούν με ενδιαφέρον και επιφυλακτικότητα τις μεμονωμένες συστάσεις κρατών – μελών της ΕΕ, δεδομένου ότι δεν υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση για διαφαινόμενη απειλή και η κινητικότητα από την Κίνα προς τη χώρα μας είναι μικρή και δεν υπάρχει απευθείας αεροπορική σύνδεση. Προς το παρόν, παρότι τα αξιόπιστα επιδημιολογικά δεδομένα για την Κίνα σπανίζουν, οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερη ανησυχία δεδομένου ότι προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει αναδυθεί μια νέα παραλλαγή με διαφορετικές ιδιότητες και δυνατότητα να προκαλέσει εκτεταμένη διασπορά. Ο ΕΟΔΥ επισημαίνει ότι η χώρα μας έχει εναρμονιστεί με την μη επιβολή περιοριστικών μέτρων για τις διεθνείς μετακινήσεις, σύμφωνα με τις συστάσεις των διεθνών οργανισμών και της ΕΕ και τελεί σε εγρήγορση για την εξέλιξη της πανδημίας και την προάσπιση της δημόσιας υγείας».
Η υγεία ως στρατηγική και όχι μόνο ως ευχολόγιο
Στην αυγή κάθε νέας χρονιάς, η πρώτη ευχή που ακούγεται από όλους μας, είναι υγεία και μάλιστα με απίστευτη επαναληπτικότητα, θέλοντας ίσως να ξορκίσουμε κάποιες δύσκολες ώρες που νομοτελειακά θα φέρει ο χρόνος…
Όμως η καλή υγεία -με αποτέλεσμα την ευζωία– κτίζεται, ενισχύεται, καλλιεργείται και ενδυναμώνεται όχι μόνο με ευχολόγια, αλλά πρωτίστως με δυνατές, εφικτά εφαρμόσιμες και ανθρωποκεντρικές πολιτικές υγείας, με ένα ισχυρό δίκτυο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας και με στρατηγικές δημόσιας υγείας, όπως εμβολιασμοί, Προγράμματα Πρόληψης και Προαγωγής και φυσικά με αλλαγή κουλτούρας και γνώση.
Το CNN Greece επικοινώνησε με τον διακεκριμένο καθηγητή Δρ. Γιώργο Παυλάκη Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Syracuse, ΗΠΑ και επικεφαλής του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου των ΗΠΑ από το 1980, ο οποίος σήμερα ηγείται του Τμήματος Ανθρώπινων Ρετροϊών.
Τον ρωτήσαμε για τις υγειονομικές προκλήσεις του 2023 και τι έχουμε να περιμένουμε.
Ας δούμε τι μας είπε και τι πρέπει να προσέξουμε στο υγειονομικό πεδίο το νέο έτος.
Το τανγκό της COVID με τους ιούς
Ο κορωνοϊός παραμένει ένα θέμα, το οποίο είναι μεν προβλέψιμο, όμως, χρειάζεται προσοχή.
Όσο τον συνηθίζουμε τόσο πιο μακροχρόνια προβλήματα θα δημιουργήσει.
Αλλά το στυλ ζωής της παγκόσμιας κοινωνίας δεν είναι βιώσιμο μακροχρόνια, αν αναλογιστούμε ότι υπάρχουν χιλιάδες χιλιάδων ιοί, για να μην αναφέρουμε αλλά μικρόβια, που είναι περιορισμένα σε απόμακρα μέρη του πλανήτη και μπορούν να προκαλέσουν νέες επιδημίες.
Μόνο οι νυχτερίδες, έχουν χιλιάδες ιούς, και μας έδωσαν ήδη αρκετά «δώρα», όπως τον SARSCov-2 και τον Ebola.
Επίσης, οι αερογενείς επιδημίες είναι υπαρκτό πρόβλημα, σημειώνει ο καθηγητής.
Εκφυλιστικές νόσοι & γήρανση
Σε άλλο σημείο της κουβέντας μας, ο έγκριτος επιστήμονας, αναφέρεται στην γήρανση του πληθυσμού, με μία σειρά νοσημάτων που συνοδεύουν τις μεγάλες ηλικίες, αλλά και τις εκφυλιστικές ασθένειες.
«Πρόκειται για ένα διογκούμενο πρόβλημα, το οποίο θα απασχολεί ολοένα και περισσότερο τη δομή του ελληνικού πληθυσμού και την ελληνική κοινωνία. Οι γενετικές ασθένειες επίσης, με πρώτους τους καρκίνους που είναι νόσοι που προκύπτουν από βλάβες στο DNA, αποτελούν προβλήματα που θα μας απασχολήσουν», τονίζει, προσθέτοντας, ότι:
«Kαι οι ιοί, παίζουν μεγάλο ρόλο στους καρκίνους και στις εκφυλιστικές ασθένειες με τις βλάβες που προκαλούν».
Κύριες υγειονομικές προκλήσεις είναι πάντως η έλλειψη πρωτοβάθμιας οργάνωσης υγείας και η αντιμετώπιση της επιδημίας κόστους θεραπείας, με ένα μεγάλο αριθμό νέων φαρμάκων και θεραπειών, υπογραμμίζει εμφατικά ο Δρ. Παυλάκης.
Μην επαναμολύνεστε με τον κορωνοϊό
Και με τον κορωνοϊό, πώς θα πορευτούμε το επόμενο διάστημα, τον ρωτάμε;
«Πλέον έχουμε ολοένα και περισσότερες αποδείξεις, ότι ο κορωνοϊός εισέρχεται και μένει στον εγκέφαλο πολλών ανθρώπων για πολύ καιρό. Δηλαδή μπορεί τεχνικά να χαρακτηριστεί νευροτρόπος αλλά και νευροτοξικός για αρκετούς. Αλλά μια άλλη κατηγορία ανθρώπων μπορεί να έχουν τον ιό στον εγκέφαλο για απροσδιόριστα αλλά μεγάλα χρονικά διαστήματα. Αυτό για μένα είναι επικίνδυνο, γιατί ξέρουμε ότι κάθε νευροτρόπος ιός μπορεί να γίνει νευροτοξικός αν αρχίσει μια φλεγμονή, τότε το ανοσολογικό μας προσπαθεί να σκοτώσει τον ιό, την ώρα που σκοτώνει μολυσμένα κύτταρα, και ίσως και μερικά αθώα, ως παράπλευρες απώλειες» επισημαίνει, σημειώνοντας ακόμη, ότι:
«Δεν ξέρουμε λοιπόν αν κινδυνεύουμε με μια επιδημία νευροεκφυλιστικών παθήσεων που θα είναι το αποτέλεσμα της δεκαετίας κορωνοϊού, όπου θα επεκταθεί στα πέρατα της οικουμένης και θα μολύνει επαναληπτικά ένα τεράστιο κομμάτι της ανθρωπότητας. Ένα καινούριο άρθρο που βρίσκει τον κορωνοϊό στον εγκέφαλο πολλών θυμάτων μετά από πολύ καιρό, είναι πρόσφατα δημοσιευμένο στο Nature και το έχω ήδη σχολιάσει. Τελικό συμπέρασμα, εμβολιαστείτε και μην μολυνθείτε, καθώς γνωρίζουμε πλέον ότι οι επαναμολύνσεις, είναι πολύ σοβαρές και δημιουργούν μεγάλα προβλήματα»
Ο Δρ. Παυλάκης έχει εστιάσει την έρευνά του στη βιολογία και παθογένεια των ανθρώπινων ρετροϊών, ειδικότερα του HIV-1.
Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την μοριακή βιολογία του HIV-1, τους παθογενετικούς μηχανισμούς του AIDS και την ανάπτυξη μοντέλων της ανθρώπινης νόσου, τις νέες τεχνολογίες για την μελέτη της λειτουργίας των γονιδίων, όπως και βελτιωμένες μεθόδους για την μεταβίβαση και θεραπεία των γονιδίων.
Η επιστημονική του ομάδα επικεντρώνεται αυτή την περίοδο στην ανάπτυξη εμβολίων και ανοσοθεραπειών για το AIDS και τον καρκίνο.
