Εκπλήξεις για τους συνταξιούχους και τα ευάλωτα νοικοκυριά θα περιλαμβάνει το πακέτο μέτρων που θα παρουσιάσει στη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Την ώρα που κυβερνητικές πήγες προσπαθούν να κρατήσουν χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών (κάνουν λόγο για μετρημένες και λελογισμένες παρεμβάσεις), νεότερες πληροφορίες μιλούν για στοχευμένες παρεμβάσεις για τη θωράκιση των πολιτών απέναντι στη συνεχιζόμενη ακρίβεια.
Για τους συνταξιούχους αναμένεται νέα αύξηση στις αποδοχές τους γύρω στο 3,5% (το ποσοστό καθορίζεται με βάση τη φόρμουλα «ανάπτυξη – πληθωρισμός»). Θα δοθεί, δε, σε συνδυασμό με την καταβολή επιδόματος (κλιμακούμενο, από 200, 250 έως και 300 ευρώ) για όσους χάσουν την αύξηση λόγω της προσωπικής διαφοράς. Το καλάθι της ΔΕΘ -αν και μικρό φέτος- θα στοχεύει στην ενίσχυση του εισοδήματος των ευάλωτων πολιτών. Ετσι, αναμένονται μέτρα όπως η παράταση του Market Pass έως το τέλος του χρόνου και, ανάλογα με τη διακύμανση της τιμής του πετρελαίου, ένα πιο διευρυμένο επίδομα θέρμανσης. Εάν, μάλιστα, εξασφαλιστούν περισσότερα χρήματα (σε δημοσιονομικό και όχι μόνο σε ταμειακό επίπεδο), τότε η χρονιά μπορεί να κλείσει με μια νέα επιταγή ακρίβειας για τους οικονομικά ασθενέστερους.
Ολα βέβαια εξαρτώνται από τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου σχετικά με τις δυνατότητες και τα περιθώρια του κρατικού προϋπολογισμού. Για την ώρα, υπολογίζεται ότι θα περισσέψουν 450-500 εκατ. ευρώ στα κρατικά ταμεία λόγω της ισχυρότερης ανάπτυξης και των υπερεισπράξεων από φόρους. Μέσα σε αυτό τον δημοσιονομικό χώρο χτίζεται το νέο πακέτο μέτρων.
Ειδικότερα, οι νέες αυξήσεις στους συνταξιούχους θα δοθούν κατ’ εφαρμογήν του σχετικού νόμου. Θα πρέπει, δηλαδή, να είναι ίσες με το άθροισμα του πληθωρισμού και του ρυθμού ανάπτυξης, διαιρούμενο διά 2. Ετσι, εφόσον ο ρυθμός ανάπτυξης διαμορφωθεί φέτος στο 2,3%, όπως προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας, και ο πληθωρισμός στο 4,2% (πρόβλεψη Κομισιόν) με 4,5% (πρόβλεψη Προγράμματος Σταθερότητας), οι αυξήσεις των συντάξεων θα είναι γύρω στο 3,5%. Και τα δύο μεγέθη κινούνται σε καλή κατεύθυνση περνώντας όμως μέσα από απρόβλεπτους παράγοντες! Για τους συνταξιούχους που θα χάσουν τις νέες αυξήσεις λόγω της προσωπικής διαφοράς σχεδιάζεται να δοθεί και πάλι το ειδικό επίδομα που δόθηκε πέρυσι, 200-300 ευρώ ανάλογα με το ύψος της σύνταξης.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την ανοδική πορεία των τιμών στα τρόφιμα (και όχι μόνο), ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να προχωρήσει και σε άλλες ανακοινώσεις όπως:
Επέκταση του Market Pass έως το τέλος του χρόνου: Να δοθούν, δηλαδή, τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο επιπλέον 44-200 ευρώ, πέραν των 66-300 ευρώ που θα λάβουν το φθινόπωρο περίπου 2,5-3 εκατομμύρια νοικοκυριά και θα αφορά το τρίμηνο Αυγούστου – Οκτωβρίου.
Nέα επιταγή ακρίβειας 200-250 ευρώ: Εφόσον προχωρήσει το μέτρο, η επιταγή θα αφορά χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες, άτομα με αναπηρία και μακροχρόνια ανέργους και θα δοθεί τα Χριστούγεννα. Το κόστος για ένα έκτακτο επίδομα 250 ευρώ υπολογίζεται γύρω στα 480 εκατ. ευρώ, κάτι που ζορίζει μεν τον Προϋπολογισμό, αλλά μπορεί να είναι αναπόφευκτο όσο ο πληθωρισμός συνεχίζει να δείχνει τα δόντια του.
Νέο πλαίσιο ενισχύσεων για τους λογαριασμούς ρεύματος των ευάλωτων νοικοκυριών: Τα εμπλεκόμενα υπουργεία -Εθνικής Οικονομίας και Ενέργειας- βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή και ανταλλάσσουν στοιχεία για τις τιμές χονδρικής. Σε αυτό το πλαίσιο εξετάζεται η παράταση του μηχανισμού έως το τέλος του χρόνου ώστε να υπάρχει σταθερότητα σε ενδεχόμενη αύξηση της χρηματιστηριακής τιμής.
Αύξηση του επιδόματος θέρμανσης: Αυτό που προβληματίζει τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΘΟ είναι ότι στο μεγαλύτερο μέρος της περσινής χειμερινής περιόδου η διεθνής τιμή του πετρελαίου ήταν 5-10 δολάρια χαμηλότερη από τη σημερινή. Αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις ότι έως το τέλος του χρόνου η τιμή του μαύρου χρυσού δεν θα υποχωρήσει κάτω από τα 87-89 δολάρια, είναι προφανές ότι το πετρέλαιο θέρμανσης δύσκολα θα εκκινήσει στα επίπεδα των 1,41 ευρώ που ξεκίνησε πέρυσι. Πάντως, κάποιες πληροφορίες ήδη μιλούν για αλλαγές στα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια με στόχο να προστατευτούν οι ευάλωτοι. Πέρυσι το επίδομα χορηγήθηκε σε 1,3 εκατομμύριο νοικοκυριά, με το συνολικό ύψος του να φτάνει στα 300 εκατ. ευρώ έναντι 174 εκατ. ευρώ το 2021.
Συντελεστές ΦΠΑ: Τέλος, για τη στήριξη της αγοράς αναμένεται να ανακοινωθεί νέα παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο, στις μεταφορές, στην εστίαση (καφές, μη αλκοολούχα ποτά) και τον πολιτισμό έως τον Ιούνιο του 2024.
Από το βήμα της ΔΕΘ ο πρωθυπουργός θα αναφερθεί στην ενεργοποίηση σημαντικών μέτρων μόνιμου χαρακτήρα.
Σε αυτά περιλαμβάνονται η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, αλλά και παρεμβάσεις οι οποίες θα αρχίσουν να ξετυλίγονται το νέο έτος όπως:
■ Ελαφρύνσεις στη φορολογία εισοδήματος που θα υλοποιηθούν σε βάθος τετραετίας, αλλά θα περάσουν στο φορολογικό νομοσχέδιο που θα έρθει στη Βουλή το φθινόπωρο. Οι νέες παρεμβάσεις θα αφορούν τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2024 και θα δηλωθούν το 2025 στην Εφορία.
■ Το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων που προβλέπει αύξηση του βασικού μισθού κατά 70 ευρώ, αύξηση του οικογενειακού επιδόματος και του επιδόματος θέσης, καθώς και σειράς επιδομάτων για τα ειδικά μισθολόγια.
■ Η αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για τις οικογένειες με παιδιά.
■ Η 3η ετήσια αύξηση του κατώτατου μισθού, με τις διαδικασίες να ξεκινούν στις αρχές του 2024 για να ολοκληρωθούν τον Απρίλιο ή τον Μάιο.
■ Τη μείωση κατά 10% του ΕΝΦΙΑ από το 2024 για όσους έχουν ασφαλίσει ή θα ασφαλίσουν έως το τέλος του έτους τα ακίνητά τους.
