Η 31η Μαΐου κάθε έτους, έχει καθιερωθεί από το 1987 με πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος.
Σκοπός της ημέρας είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για τις επιβλαβείς συνέπειες της χρήσης καπνικών προϊόντων, στα πλαίσια της προαγωγής υγιεινών συνηθειών και διατήρησης και βελτίωσης του επίπεδου υγείας του πληθυσμού.
Ο καπνός του τσιγάρου ανάμεσα σε 4.000 χημικές ουσίες που περιέχει, περισσότερες από 250 είναι επιβλαβείς και πάνω από 50 είναι καρκινογόνες.
Το κάπνισμα σχετίζεται με μειωμένο προσδόκιμο ζωής αλλά και με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σημαντικού αριθμού νοσημάτων. Η συσχέτιση αυτή αφορά κυρίως κακοήθη νεοπλάσματα, καρδιαγγειακά νοσήματα, περιφερειακή αγγειακή νόσο, υπέρταση, καθώς και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, χρόνια βρογχίτιδα, πνευμονικό εμφύσημα, βρογχικό άσθμα.
Σημαντική παράμετρο παράλληλα αποτελεί και το παθητικό κάπνισμα. Με το 46% των εισπνεόμενων προϊόντων και υποπροϊόντων καπνού διαχέονται στον αέρα, η έκθεση των μη καπνιστών στον περιβαλλοντικό καπνό, μπορεί να προκαλέσει στον οργανισμό μεταβολές παρόμοιες με αυτές που παρατηρούνται στους καπνιστές, έστω και σε μικρότερο βαθμό.
Ο καπνός του τσιγάρου αυξάνει τον σχετικό κίνδυνο για όλα τα βασικά νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα, τόσο στους ενήλικες, όσο και στα παιδιά που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα. Έχει υπολογιστεί, ότι κάθε τσιγάρο που καπνίζεται αφαιρεί κατά μέσο όρο 5 λεπτά από τη ζωή του καπνιστή. Έχει επίσης υπολογιστεί, ότι κάθε 6 δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος πεθαίνει εξ’ αιτίας του καπνίσματος και της έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του 2019, έχει το τρίτο υψηλότερο ποσοστό ενήλικων καθημερινών καπνιστών (24,9%) μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ και αποτελεί την αιτία σχεδόν του 25% των θανάτων μεταξύ των ανδρών και του 7,5% των θανάτων μεταξύ των γυναικών.
Το 2019 το Υπουργείο Υγείας εκπόνησε το Στρατηγικό Σχέδιο 2019-23 «Η υγεία μάς ενώνει», θέτοντας παράλληλα σε εφαρμογή τον αντικαπνιστικό νόμο, με στόχο την μείωση του καπνίσματος στη χώρα μας κατά 30% μέχρι το 2025, σύμφωνα με το στόχο και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, στο πλαίσιο πρόταξης ενός νέου τρόπου ζωής που θα μας κάνει πιο υγιείς.
Το σχέδιο κινείται σε τέσσερις κεντρικές κατευθύνσεις:
-Ο πρώτος άξονας αφορά στη διαμόρφωση μιας μη καπνιστικής, αντικαπνιστικής κουλτούρας στη χώρα μας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη, ώστε να αποτραπεί η έναρξη αυτής της κακής συνήθειας και μάλιστα σε μικρές ηλικίες.
-Δεύτερος άξονας είναι ο σεβασμός στο μη καπνιστή, που αποκτά και αυτός φωνή και άμυνα απέναντι στο παθητικό κάπνισμα. Εδώ εντάσσεται η απόλυτη απαγόρευση του καπνίσματος σε εσωτερικούς χώρους, αλλά και σε υπαίθριους χώρους παρουσία ανηλίκων.
-Τρίτος άξονας του σχεδίου, η παράλληλη μέριμνα για τους καπνιστές. Η πολιτεία παρέχει ενεργή υποστήριξη σε όσους πάρουν την απόφαση να θωρακίσουν οι ίδιοι την υγεία τους, μέσω των Ιατρείων Διακοπής Καπνίσματος.
-Τέταρτη κατεύθυνση αποτελεί η προστασία της υγείας των πολιτών, με τη σωστή και αντικειμενική αξιολόγηση νέων καπνικών προϊόντων και τη ρύθμιση της κυκλοφορίας τους στην αγορά.
Η 7η Υγειονομική Περιφέρεια Κρήτης σύμφωνα με τη στρατηγική του Υπουργείου Υγείας στα πλαίσια ανάπτυξης και υλοποίησης δράσεων και παρεμβάσεων πρόληψης, ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του μαθητικού πληθυσμού σε εθνικό επίπεδο, υλοποιεί το εγκεκριμένο από τα Υπουργεία Υγείας και Παιδείας Πρόγραμμα, με τίτλο: «Πρόληψη και Διαχείριση της Χρήσης Καπνού στα σχολεία».
Στα νοσοκομεία της 7η ΥΠΕ λειτουργούν ιατρεία διακοπής καπνίσματος για τους καπνιστές που αποφασίζουν να λάβουν εξειδικευμένη βοήθεια. Οι ίδιοι, μπορούν να απευθυνθούν και σε επαγγελματίες υγείας κάθε πρωτοβάθμιας μονάδας υγείας της περιοχής τους.
