Νομοσχέδιο που θα απαγορεύει στην Ουκρανία τη λειτουργία ορθόδοξων δομών που συνδέονται με τη Μόσχα ετοιμάζει η κυβέρνηση Ζελένσκι.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, ο Ουκρανός πρόεδρος ανακοίνωσε σε πρόσφατό του διάγγελμα ότι η κυβέρνησή του θα συντάξει ένα νομοσχέδιο που «θα καθιστά αδύνατη στη χώρα τη λειτουργία θρησκευτικών οργανώσεων που συνδέονται με κέντρα επιρροής στη Ρωσική Ομοσπονδία». Με τον τρόπο αυτό, όμως επισημαίνει το δημοσίευμα, ο Ζελένσκι βάζει στο στόχαστρο μια ισχυρή πολιτισμική δύναμη στη χώρα που πολλοί Ουκρανοί αξιωματούχοι θεωρούν ότι βοηθά και υποστηρίζει τους Ρώσους εισβολεις.
Όπως επισήμανε ο Ζελένσκι, έχει ήδη δώσει εντολή να διερευνηθούν η λειτουργία της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (Πατριαρχείο Μόσχας) και οι δεσμοί που τη συνδέουν με τη ρωσική κυβέρνηση και, εφόσον χρειαστεί, «θα ληφθούν μετρά βάσει νόμου». Ο Ουκρανός πρόεδρος δεν διευκρίνισε πάντως πώς θα λειτουργήσει ο νέος νόμος, αν – για παράδειγμα – η συγκεκριμένη εκκλησιαστική δομή θα κρίνεται ως σύνολο ή κάθε ενορία μεμονωμένα, ενώ πολλοί ακαδημαϊκοί θεωρούν ότι η εφαρμογή του θα μπορούσε να συναντήσει πολλά νομικά εμπόδια, σημειώνει η αρθρογράφος.
«Για αιώνες ο αρχαίος ουκρανικός κλάδος της εκκλησίας υπαγόταν στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία με έδρα τη Μόσχα. Ο επικεφαλής της Ρωσικής Εκκλησίας, Πατριάρχης Κύριλλος, συνδέεται στενά με τον Ρώσο πρόεδρο, τη μακρά θητεία του οποίου έχει αποκαλέσει “θαύμα του Θεού”, ενώ ο ίδιος έχει υποστηρίξει την εισβολή», συμπληρώνουν οι New York Times. «Ωστόσο, αυτός ο κλάδος της Ορθοδοξίας χάνει υποστηρικτές με ταχύ ρυθμό, και πολλοί Ουκρανοί πλέον έχουν προσχωρήσει σε μια νεότερη ορθόδοξη εκκλησία, με έδρα το Κίεβο, που δημιουργήθηκε ειδικά για να είναι ανεξάρτητη και να μη δίνει αναφορά στη Μόσχα».
Αξιωματούχοι στη Ρωσία έσπευσαν να καταδικάσουν τα σχέδια του Ουκρανού πρωθυπουργού. «Η τρέχουσα κυβέρνηση στην Ουκρανία είναι πλέον ανοιχτά εχθρική προς τον Χριστό και την Ορθόδοξη πίστη» σχολίασε ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, πρώην πρόεδρος της Ρωσίας και σύμβουλος του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος έχει περιγράψει τα άτομα που βρίσκονται στην εξουσία στο Κίεβο ως «Ναζί» και «σατανιστές».
Περίπου τα δύο τρίτα των Ουκρανών αυτοπροσδιορίζονται ως ορθόδοξοι χριστιανοί στις έρευνες κοινής γνώμης. Το ποσοστό αυτό δεν έχει αλλάξει πολύ εδώ και δεκαετίες, ωστόσο κατανέμεται διαφορετικά. Σταθερά λιγότεροι δηλώνουν πίστη στην εκκλησία που υπάγεται στη Μόσχα και ένας αυξανόμενος αριθμός προσεγγίζει την νέα ανεξάρτητη ουκρανική εκκλησία. Επίσης, πολλοί Ουκρανοί πλέον δηλώνουν απλώς ορθόδοξοι, χωρίς να δηλώνουν πίστη σε κάποια συγκεκριμένη εκκλησία.
Το 2019, οι ηγέτες της Ορθοδοξίας διεθνώς αναγνώρισαν επίσημα την Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, μια κίνηση που προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις από τη ρωσική εκκλησία. Χιλιάδες ενορίες έχουν αλλάξει πίστη στο νέο κλάδο, αν και χιλιάδες άλλες παραμένουν πιστές στη Μόσχα, σημειώνει το δημοσίευμα. Παρότι κήρυξε την ανεξαρτησία της από το Πατριαρχείο Μόσχας μετά την εισβολή και αποκήρυξε τον πόλεμο, η ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του πατριαρχείου Μόσχας παραμένει ύποπτη στα μάτια της ουκρανικής κυβέρνησης.