Ο καρκίνος αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα, αλλά και πιο αχαρτογράφητα προβλήματα υγείας που απασχολούν την επιστήμη, αλλά και τους ανθρώπους. Παρά το γεγονός πως είχε καθιερωθεί η άποψη ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να αποτρέψει τον κίνδυνο, ένας διαρκώς αυξανόμενος όγκος επιστημονικών στοιχείων ανατρέπει αυτή τη θεωρία, επιβεβαιώνοντας ότι διάφοροι παράγοντες του τρόπου ζωής μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου.
Σύμφωνα με νέα, σουηδική μελέτη, μάλιστα, υπάρχει ένας παράγοντας υγείας, που μπορεί να αποτρέψει τον κίνδυνο 9 διαφορετικών τύπων καρκίνου: η καλή καρδιοαναπνευστική ικανότητα. Τα νέα επιστημονικά συμπεράσματα δημοσιεύονται στο British Journal of Sports Medicine.
Η καρδιοαναπνευστική ικανότητα αναφέρεται στο κατά πόσο ένα άτομο μπορεί να ανταποκριθεί σε δραστηριότητες όπως η αερόβια άσκηση, το τρέξιμο, το ποδήλατο, το κολύμπι, το ανεβοκατέβασμα στις σκάλες και άλλα για παρατεταμένες περιόδους. Παλαιότερες μελέτες είχαν αναδείξει το συσχετισμό της καλής καρδιοαναπνευστικής ικανότητας με τον μειωμένο κίνδυνο καρκίνου, ωστόσο τα διαθέσιμα στοιχεία παρέμεναν ασαφή. Η νέα μελέτη συνδέει άμεσα αυτό τον παράγοντα υγείας με προστασία έναντι του καρκίνου κεφαλής και τραχήλου, του οισοφάγου, του στομάχου, του παγκρέατος, των νεφρών, του εντέρου, του ήπατος και του πνεύμονα.
Για να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα, οι ερευνητές αξιοποίησαν από το εθνικό μητρώο της Σουηδίας δεδομένα ανδρών που εκτελούσαν τη στρατιωτική τους θητεία μεταξύ 1968 και 2005. Τα δεδομένα αυτά συμπεριλάμβαναν βασικές πληροφορίες για τους συμμετέχοντες, τυχόν ιατρικές διαγνώσεις, αλλά και καταγραφές θανάτων. Στην αρχή της θητείας τους, όταν οι άνδρες συμμετέχοντες ήταν 16-25 ετών, υποβλήθηκαν σε μια σειρά αξιολογήσεων, οι οποίες περιελάμβαναν μετρήσεις όπως το ύψος, το βάρος (ΔΜΣ), η αρτηριακή πίεση, η μυϊκή δύναμη και η καρδιοαναπνευστική ικανότητα.
Οι μετρήσεις αποκάλυψαν ότι 365.874 άνδρες είχαν χαμηλό επίπεδο, 519.652 είχαν μέτριο επίπεδο και 340.952 είχαν υψηλό επίπεδο καρδιοαναπνευστικής ικανότητας. Παρατηρήθηκε, δε, ότι, κατά κανόνα, όσοι χαρακτηρίζονταν από χαμηλή καρδιοαναπνευστική ικανότητα ήταν ελαφρώς πιο πιθανό να είναι παχύσαρκοι, να έχουν ιστορικό κατάχρησης αλκοόλ και ουσιών ή να προέρχονται από ένα οικογενειακό περιβάλλον χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου, σε αντίθεση με όσους είχαν καλύτερη φυσική κατάσταση.
Η τελική ανάλυση περιλάμβανε περισσότερους από 1 εκατομμύριο άνδρες (1.078.000), 84.117 (7%) από τους οποίους στη συνέχεια ανέπτυξαν καρκίνο, σε τουλάχιστον ένα σημείο, κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου παρακολούθησης διάρκειας 33 ετών. Η μελέτη διαπίστωσε ότι η καλύτερη καρδιοαναπνευστική ικανότητα συσχετίστηκε γραμμικά με χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης συγκεκριμένων τύπων καρκίνου.
Ειδικότερα, μειωμένος ήταν ο κίνδυνος καρκίνου:
- του ορθού κατά 5% (2337),
- του παγκρέατος κατά 12% (1280),
- του εντέρου κατά 18% (3222),
- της κεφαλής και τραχήλου κατά 19% (2738),
- των νεφρών κατά 20% (1753),
- του στομάχου κατά 21% (902),
- του οισοφάγου κατά 39% (689),
- του ήπατος κατά 40% (1111) και
- του πνεύμονα κατά 42% (1635).
Ωστόσο, η καλύτερη καρδιοαναπνευστική ικανότητα συσχετίστηκε επίσης με 7% αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη (14.232 άνδρες) και 31% αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του δέρματος (23.064), ευρήματα τα οποία, σύμφωνα με τους ερευνητές, ενδέχεται να οφείλονται στον προσυμπτωματικό έλεγχο για καρκίνο του προστάτη και στην έκθεση στο ηλιακό φως.
Οι μελετητές υπογραμμίζουν, επιπλέον, ότι η εν λόγω μελέτη ήταν παρατηρητική, επομένως δεν μπορεί να δώσει πλήρως ασφαλή και επιβεβαιωμένα αποτελέσματα, ενώ είναι πιθανό να διαδραμάτισαν ρόλο και άλλοι παράγοντες, που δεν συνυπολογίστηκαν, όπως η διατροφή, η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, αλλά και τυχόν αλλαγές στην καρδιοαναπνευστική ικανότητα με την πάροδο του χρόνου ή γενετικά στοιχεία.
Παρ’ όλα αυτά, οι ειδικοί τονίζουν ότι τα συγκεκριμένα ευρήματα ανταποκρίνονται στις οδηγίες της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας σχετικά με τα οφέλη της άσκησης στα πλαίσια της θεραπείας του καρκίνου. «Αυτή η μελέτη δείχνει ότι η καλύτερη φυσική κατάσταση, ειδικότερα σε ό,τι αφορά στους νέους άνδρες, σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης των 9 από τους 18 υπό μελέτη τύπων καρκίνου, με τα πιο ισχυρά ευρήματα να σχετίζονται με τον καρκίνο του οισοφάγου. Αυτά τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στη χάραξη πολιτικής για τη δημόσια υγεία, ενισχύοντας περαιτέρω τα κίνητρα για την προώθηση παρεμβάσεων που στοχεύουν στην αύξηση της καρδιοαναπνευστικής ικανότητας μεταξύ των νέων», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
