Ο Πίος ΙΒ’ έχει δεχθεί πυρά από μερικούς ιστορικούς επειδή δεν κατήγγειλε τα στρατόπεδα θανάτου των Ναζί, ενώ άλλοι ιστορικοί έχουν υποστηρίξει πως εργάσθηκε μυστικά για να σώσει τις ζωές πολλών εβραίων.
Η επιστολή, η οποία δημοσιεύεται από την εφημερίδα Il Corriere della Sera, είχε γραφτεί από έναν γερμανό ιησουίτη, τον Πατέρα Λόταρ Κένιχ, και απευθυνόταν στον γραμματέα του Πίου, τον Ρόμπερτ Λάιμπερ.
Η επιστολή φέρει ημερομηνία 14 Δεκεμβρίου 1942 και γίνεται σ’ αυτή λόγος για καθημερινούς φόνους χιλιάδων ανθρώπων, καθώς και για το Νταχάου και το Άουσβιτς. Βρέθηκε από τον Τζοβάνι Κόκο, αρχειοφύλακα των Αποστολικών Αρχείων του Βατικανού.
«Είναι μοναδική περίπτωση», δήλωσε ο Κόκο στην Corriere della Sera. «Έχει τεράστια αξία».
