Οι εκρήξεις στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream στα τέλη Σεπτεμβρίου αποδόθηκαν με μεγάλη ευκολία από ηγέτες της Δύσης σε δολιοφθορά της Ρωσίας. Η Μόσχα, ανέφεραν, είχε σκοπό να εκβιάσει την Ευρώπη ενόψει του χειμώνα, ώστε να αποσύρει τη στήριξή της στην Ουκρανία. Η Ρωσία από τη μεριά της αρνήθηκε οποιαδήποτε κατηγορία και πέρασε στην αντεπίθεση κατηγορώντας ευθέως του Αγγλοσάξωνες, που σύμφωνα με τη Μόσχα ήταν οι μόνοι που θα είχαν συμφέρον από μία τέτοια ενέργεια.
Η έρευνα που διεξάγεται εδώ και μήνες δεν αμφισβητεί ότι πρόκειται για σαμποτάζ και κατά πάσα πιθανότητα με την εμπλοκή κρατικού παράγοντα, ωστόσο δεν έχει προκύψει κανένα στοιχείο ότι πίσω από τη δολιοφθορά βρίσκεται η Ρωσία. Σύμφωνα με την Τhe Washingtonpost, που επικαλείται Ευρωπαίους αξιωματούχους και μέλη των μυστικών υπηρεσιών από εννέα χώρες, «δεν υπάρχει καμία απόδειξη σε αυτό το σημείο ότι η Ρωσία ήταν πίσω από το σαμποτάζ».
Καμία ένδειξη από τις ΗΠΑ
Ορισμένοι από αυτούς, έφτασαν στο σημείο να πουν ότι δεν πιστεύουν ότι η Ρωσία βρίσκεται πίσω από την επίθεση. Άλλοι που εξακολουθούν να θεωρούν τη Ρωσία ως κύριο ύποπτο δήλωσαν ότι η απόδοση της ευθύνης -σε οποιαδήποτε χώρα- μπορεί να είναι αδύνατη.
Και οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ που έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν επικοινωνίες Ρώσων αξιωματούχων και στρατιωτικών δυνάμεων, δεν έχουν μέχρι στιγμής κάποιο στοιχείο που να «δείχνει» τη Ρωσία.
Τα δεδομένα της έρευνας
Δεδομένου του σχετικά μικρού βάθους των κατεστραμμένων αγωγών – περίπου 80 μέτρα στο σημείο της μίας έκρηξης – θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί πολλούς τρόπους επίθεσης, ενδεχομένως με τη χρήση υποβρύχιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών ή με τη βοήθεια πλοίων επιφανείας, δήλωσαν αξιωματούχοι. Ο κατάλογος των υπόπτων δεν περιορίζεται μόνο σε χώρες που διαθέτουν επανδρωμένα υποβρύχια ή τεχνογνωσία κατεδάφισης σε μεγάλα βάθη.
Οι διαρροές σημειώθηκαν στις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες της Σουηδίας και της Δανίας. Τα ευρωπαϊκά κράτη προσπαθούν να χαρτογραφήσουν ποια πλοία βρίσκονταν στην περιοχή τις ημέρες πριν από τις εκρήξεις, με την ελπίδα να περιορίσουν το φάσμα των υπόπτων.
«Γνωρίζουμε ότι αυτή η ποσότητα εκρηκτικών υλών δείχνει κρατικό παράγοντα», δήλωσε ο Φινλανδός υπουργός Εξωτερικών Pekka Haavisto σε συνέντευξή του αυτό το μήνα. «Δεν είναι απλά ένας μεμονωμένος ψαράς που αποφασίζει να τοποθετήσει τη βόμβα εκεί. Είναι πολύ επαγγελματικό».
Η γρήγορη καταδίκη της Μόσχας
Η καταδίκη της Μόσχας ήταν γρήγορη και ευρέως διαδεδομένη. Στις 30 Σεπτεμβρίου, τέσσερις ημέρες μετά τις εκρήξεις, η υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ Τζένιφερ Γκράνχολμ δήλωσε στο BBC ότι «φαίνεται» ότι η Ρωσία ήταν υπεύθυνη. «Είναι εξαιρετικά απίθανο αυτά τα περιστατικά να είναι σύμπτωση», είπε.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ άφησε επίσης να εννοηθεί ότι η Ρωσία, η οποία έχει σταθερά αρνηθεί την ευθύνη, ήταν υπεύθυνη για τις εκρήξεις. «Το να λέει η Ρωσία ‘Δεν ήμασταν εμείς’ είναι σαν να λέει ‘Δεν είμαι εγώ ο κλέφτης’», δήλωσε ο Χάμπεκ στους δημοσιογράφους στις αρχές Οκτωβρίου.
«Το σκεπτικό ότι ήταν η Ρωσία [που επιτέθηκε στους αγωγούς] δεν μου φάνηκε ποτέ λογικό», δήλωσε ένας δυτικοευρωπαίος αξιωματούχος.
Κατά τη διάρκεια της μακράς θητείας του Πούτιν, το Κρεμλίνο έχει χρησιμοποιήσει την ενέργεια ως μέσο πολιτικής και οικονομικής επιρροής, χρησιμοποιώντας την απειλή διακοπής για να εκφοβίσει τις χώρες ώστε να συμφωνήσουν με τους στόχους του, δήλωσαν αξιωματούχοι. Δεν ήταν λογικό η Ρωσία να θέλει να εγκαταλείψει αυτή την πίεση.
Ευάλωτα τα ενεργειακά δίκτυα
Σε κάθε περίπτωση οι επιθέσεις αυτές εγείρουν ανησυχίες για την ασφάλεια των ενεργειακών δικτύων και υποδομών, που φάνηκε ότι είναι εξαιρετικά ευάλωτες. Η αρκετά πιθανή περίπτωση να μην υπάρξει ποτέ ένα θετικό συμπέρασμα για το ποιος κρύβεται πίσω από τις επιθέσεις, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική για κράτη όπως η Νορβηγία που διαθέτει υποθαλάσσιους αγωγούς φυσικού αερίου μήκους 9.000 χιλιομέτρων (5.500 μιλίων) προς την Ευρώπη.
«Δεν είναι κάτι καλό», δήλωσε ο αξιωματούχος, σχετικά με την πιθανότητα οι εκρήξεις του Nord Stream να παραμείνουν ανεξιχνίαστες. «Όποιος το έκανε μπορεί να τη γλιτώσει».
