Δυσβάσταχτο στρες
Δεκάδες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η ψυχική υγεία των εφήβων και των εφήβων έχει υποφέρει κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Τους έβγαλαν από το σχολείο, μακριά από τους φίλους τους και τις οικείες δομές υποστήριξης και έπρεπε να ζήσουν με την αβεβαιότητα και τον φόβο που συνοδεύει τον κορωνοϊό. Πολλοί γονείς έχασαν τις δουλειές τους. Εκατομμύρια παιδιά έχασαν γονείς και παππούδες από τη νόσο.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη στο περιοδικό Biological Psychiatry: Global Open Science, είναι μία από τις πρώτες που εξετάζει τις φυσικές αλλαγές στον εγκέφαλο που επέφερε αυτό το άγχος και το στρες.
Η έρευνα προκύπτει από μια ευρύτερη μελέτη στην οποία οι επιστήμονες προσπαθούσαν να κατανοήσουν τις διαφορές μεταξύ των δύο φύλων στην κατάθλιψη μεταξύ των εφήβων.
Πριν από οκτώ χρόνια, ξεκίνησαν με ένα σχέδιο να κάνουν μαγνητικές τομογραφίες σε 220 παιδιά ηλικίας 9 έως 13 ετών κάθε δύο χρόνια. Η ομάδα είχε ολοκληρώσει δύο σειρές σαρώσεων όταν η πανδημία διέκοψε την έρευνά τους και δεν ήταν σε θέση να ξεκινήσουν ξανά τις σαρώσεις μέχρι το τέλος του 2020.
Όταν η έρευνά τους διακόπηκε, η ομάδα αποφάσισε ότι θα ήταν ενδιαφέρον να μελετήσει τις επιπτώσεις που είχε αυτό το στρεσογόνο γεγονός στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο των παιδιών. Οι σαρώσεις πριν από την πανδημία θα τους βοηθούσαν να κάνουν αυτή τη σύγκριση. Οι ερευνητές ταίριαξαν τα παιδιά με τα ίδια δημογραφικά στοιχεία – συμπεριλαμβανομένου του φύλου, της ηλικίας, της έκθεσης στο στρες και της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης.
Για να βρουν τη μέση ηλικία του εγκεφάλου, πέρασαν τις μαγνητικές τομογραφίες από ένα μοντέλο που συγκεντρώνει δεδομένα από άλλες τομογραφίες. Οι ερευνητές συνέκριναν τις μαγνητικές τομογραφίες 128 παιδιών. Οι μισές σαρώσεις είχαν ληφθεί πριν από την πανδημία και οι άλλες μισές στο τέλος του 2020.
Διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που είχαν ζήσει τον πρώτο χρόνο της πανδημίας είχαν ηλικία εγκεφάλου μεγαλύτερη από τη χρονολογική τους ηλικία.
Οι εγκέφαλοι που είχαν περάσει την αρχή της πανδημίας είχαν ανάπτυξη στην περιοχή που μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση του φόβου και του στρες, που ονομάζεται αμυγδαλή, και στον ιππόκαμπο, την περιοχή του εγκεφάλου που μπορεί να ελέγχει την πρόσβαση στις αναμνήσεις. Οι ιστοί είχαν αραιώσει στο τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει την εκτελεστική λειτουργία, τον φλοιό.
Ο εγκέφαλος ενός παιδιού αλλάζει φυσιολογικά με την πάροδο του χρόνου, αλλά η έρευνα έχει διαπιστώσει ότι αυτές οι φυσικές αλλαγές μπορούν να επιταχυνθούν όταν ένα άτομο περνάει σημαντικές αντιξοότητες στην παιδική ηλικία.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που εκτίθενται σε βία, παραμέληση, φτώχεια και οικογενειακά προβλήματα νωρίς στη ζωή τους έχουν ταχύτερη γήρανση του εγκεφάλου και μπορεί να έχουν προβλήματα με την ψυχική τους υγεία αργότερα.
Ο Ian Gotlib, επικεφαλής συγγραφέας της νέας μελέτης, δήλωσε ότι η ερευνητική ομάδα περίμενε να βρει τα προβλήματα με το άγχος, την κατάθλιψη και τα εσωτερικευμένα προβλήματα. «Η πανδημία δεν ήταν καλή για την ψυχική υγεία των εφήβων», δήλωσε ο Gotlib, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.
Αλλά δεν ήταν ακριβώς σίγουροι για το τι θα έβρισκαν με τις μαγνητικές τομογραφίες. «Είναι πάντα ενδιαφέρον να κάνεις μια τέτοια έρευνα όταν δεν είσαι πραγματικά σίγουρος για το τι πρόκειται να συμβεί», δήλωσε ο Gotlib. «Αυτά τα αποτελέσματα ήταν ενδιαφέροντα και συνέβησαν αρκετά γρήγορα».
«Πρόκειται για μια διακοπή λειτουργίας μόλις ενός έτους, οπότε δεν γνωρίζαμε ότι οι επιπτώσεις στον εγκέφαλο θα ήταν τόσο έντονες μετά από τόσο σύντομη περίοδο στρες», πρόσθεσε. «Αυτό συμβαδίζει με τις δυσκολίες στην ψυχική υγεία που βλέπουμε».
Αυτό που δεν είναι σαφές, είπε, είναι αν οι αλλαγές στον εγκέφαλο θα έχουν αντίκτυπο αργότερα στη ζωή. Η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει να σαρώσει τα ίδια παιδιά αργότερα για να παρακολουθήσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους. Υπάρχει πιθανότητα οι εγκεφαλικές τους αλλαγές να ήταν απλώς μια άμεση αντίδραση σε έναν στρεσογόνο παράγοντα που θα ομαλοποιηθεί με την πάροδο του χρόνου, είπε.
Η ομάδα σχεδιάζει επίσης να εξετάσει τα 10 παιδιά της μελέτης που είχαν Covid-19 για να δει αν υπάρχει διαφορετική επίδραση. Οι φυσικές διαφορές φαίνεται να είναι «λίγο πιο έντονες» στα παιδιά που πέρασαν κορωνοϊό, δήλωσε ο Gotlib.
Ο Dr. Max Wiznitzer, επικεφαλής εκτροπής της παιδονευρολογίας στο UH Rainbow Babies & Children’s Hospital, δήλωσε ότι οι αλλαγές στον εγκέφαλο είναι ενδιαφέρουσες, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι αν τα προβλήματα ψυχικής υγείας επιμένουν.
«Η ανατομία δεν είναι σημαντική. Σημασία έχει η λειτουργικότητα», δήλωσε ο Wiznitzer, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. «Η κλινική συνέπεια εδώ είναι η λειτουργική επίπτωση, η κατάσταση της ψυχικής υγείας κλινικά και το πώς λειτουργεί και πώς την αντιμετωπίζετε», είπε σύμφωνα με το CNN.
Με τις κατάλληλες παρεμβάσεις ψυχικής υγείας, προβλήματα όπως το άγχος ή η κατάθλιψη μπορούν να αντιμετωπιστούν. «Ο εγκέφαλος έχει αυτή την ικανότητα για αναδιοργάνωση – ή ονομάστε το βελτίωση, αν θέλετε», πρόσθεσε ο Wiznitzer.
Ο Gotlib ελπίζει ότι οι γονείς και οι κηδεμόνες θα πρέπει να έχουν κατά νου ότι, αν και τα λουκέτα και το κλείσιμο των σχολείων μπορεί να έχουν τελειώσει, οι συνέπειες για την ψυχική υγεία μπορεί να παραμένουν.
