Δύο μήνες μετά το ξεκίνημα της δεύτερης θητείας της και σχεδόν ενάμιση μήνα πριν από την πρώτη εκλογική δοκιμασία στις περιφερειακές και δημοτικές κάλπες της 8ης Οκτωβρίου, η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με τη σκληρή πραγματικότητα των προβλημάτων της καθημερινότητας που επηρεάζουν τις ζωές της πλειονότητας των πολιτών.
«Η βελτίωση της καθημερινής ζωής για κάθε μέλος της ελληνικής κοινωνίας αποτελεί κεντρική και αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα για το Μέγαρο Μαξίμου», σύμφωνα με συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη, οι οποίοι προετοιμάζουν από τώρα τις ανακοινώσεις που θα κάνει ο πρωθυπουργός στα προγραμματισμένα για τις 9 Σεπτεμβρίου εγκαίνια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης.
Εκεί, από κοινού με την παρουσία του μεταρρυθμιστικού πλαισίου το οποίο σχεδιάζει να εφαρμόσει η κυβέρνηση στο κράτος, στη Δικαιοσύνη, στην Παιδεία και στην Υγεία, για να πάρει σάρκα και οστά ο πολυεπίπεδος εκσυγχρονισμός, τον οποίο εξήγγειλε στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησής του, ο κ. Μητσοτάκης, σύμφωνα με πληροφορίες, θα ανακοινώσει την απόφασή του να βγουν στον δρόμο επιπλέον 3.000 αστυνομικοί, οι οποίοι θα έχουν ως καθήκον την εμπέδωση της ασφάλειας των πολιτών και τη διευκόλυνση της καθημερινότητάς τους.
Οι συνθήκες της ασύμμετρης κατάστασης που δημιούργησε ο πύρινος κλοιός εντός του οποίου βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής επικράτειας: από τον ακριτικό Εβρο έως την πολύπαθη πρωτεύουσα, στην οποία απειλήθηκε ο σημαντικότερος πνεύμονάς της που είναι ο δρυμός της Πάρνηθας, έφεραν στο προσκήνιο την ανάγκη για αναθεώρηση, επανασχεδιασμό και περαιτέρω ενίσχυση της δασοπροστασίας.
Στόχος είναι να δοθεί, καταρχάς, πολύ μεγαλύτερη έμφαση στην πρόληψη σε όλους τους τομείς, όπως οι συστηματικότεροι καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων και η χάραξη πυκνότερων και μεγαλύτερων αντιπυρικών ζωνών. Μεγάλη σημασία, όμως, έχει και η αντιμετώπιση των φαινομένων ανομίας που συνδέονται συχνά με το ξέσπασμα των πυρκαγιών. Οπως, για παράδειγμα, η λήψη μέτρων για την αποτροπή της κυκλοφορίας στα δάση παράτυπων μεταναστών οι οποίοι συχνά, όπως πρόσφατα στο δάσος της Δαδιάς στον Εβρο, γίνονται οι ίδιοι τραγικά θύματα του πυρός.
Μάστιγα συνιστά επίσης η ανεξέλεγκτη δράση ομάδων πληθυσμού, όπως οι Ρομά οι οποίοι, προκειμένου να εξασφαλίσουν εισόδημα από την πώληση μετάλλων, γίνονται υπαίτιοι πυρκαγιών και μεγάλης περιβαλλοντικής μόλυνσης με το λιώσιμο καλωδίων. Τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιες αρχές είναι συντριπτικά: μόνο τους τελευταίους 5 μήνες στην περιοχή του Ασπροπύργου, που είναι το επίκεντρο αυτών των παράνομων δραστηριοτήτων με τα υπαίθρια χυτήρια, οι πυροσβεστικές δυνάμεις χρειάστηκε να κινητοποιηθούν 473 φορές για να κατασβέσουν ισάριθμες φωτιές.
Δύο μήνες άυπνοι στην Πυροσβεστική
Ο παρατεταμένος καύσωνας, αλλά κυρίως ο συνδυασμός των πολύ υψηλών θερμοκρασιών με τους δυνατούς ανέμους που έπνεαν και την έντονη ξηρασία που επικρατούσε στο έδαφος, δημιούργησαν ένα εκρηκτικό μείγμα, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα η παραμικρή σπίθα φωτιάς, ανεξάρτητα από την προέλευσή της, αν ήταν δηλαδή προϊόν ανάφλεξης από φυσικά αίτια, απότοκο ανθρώπινης αμέλειας ή κακόβουλου εμπρησμού, να εξελίσσεται σε χρόνο- ρεκόρ σε πύρινη κόλαση που εξαπλωνόταν σε πολλά μέτωπα και ήταν αδύνατο να ελεγχθεί από τις επίγειες και εναέριες πυροσβεστικές δυνάμεις.
Αν και επισημαίνουν τις πρωτόγνωρες καταστάσεις των προηγούμενων ημερών, καθώς «ο χάρτης επικινδυνότητας φέτος έχει χτυπήσει κόκκινο επτά φορές, με 418 δασικές πυρκαγιές σε έξι ημέρες», στελέχη του κυβερνητικού επιτελείου δεν διστάζουν να παραδεχθούν ότι «φέτος δεν τα πήγαμε τόσο καλά». Και αυτό παρότι, όπως λένε, «ο κρατικός μηχανισμός έκανε το καλύτερο που μπορεί» και «κάποιοι άνθρωποι στην Πυροσβεστική έχουν να κοιμηθούν δύο μήνες».
Από την άποψη των διαθέσιμων μέσων και του ανθρώπινου δυναμικού, η κατάσταση είναι σαφώς βελτιωμένη σε σχέση με το παρελθόν, αφού το 2019 υπήρχαν 59 εναέρια μέσα και φέτος έφτασαν τα 90. Οι πυροσβέστες, μαζί με τους εποχικούς, έχουν αυξηθεί και αγγίζουν τους 16.500, ενώ οι εθελοντές που ήταν 2.000 με 2.500 προσεγγίζουν πλέον τους 5.000. «Παρά ταύτα, στις ειδικές συνθήκες των τελευταίων ημερών τα διαθέσιμα μέσα αποδείχθηκαν ανεπαρκή, ενώ αναδείχθηκαν και άλλες παθογένειες, όπως τα ακαθάριστα δάση που πρέπει να θεραπευτούν για να μειωθούν οι πιθανότητες μεγάλων καταστροφών», σημειώνουν.
Υπό αυτό το πρίσμα, συνεργάτες του πρωθυπουργού αναγνωρίζουν την επείγουσα ανάγκη για προσαρμογή όλων των σχεδίων για τη δασοπυρόσβεση και ευρύτερα τη δασοπροστασία στη νέα πραγματικότητα, η οποία δημιουργείται από την κλιματική κρίση και ετοιμάζονται να κάνουν σχετικές ανακοινώσεις μόλις κατασταλούν όλα τα μέτωπα του πύρινου εφιάλτη. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η νέα αντιπυρική περίοδος που θα ξεκινήσει το προσεχές διάστημα θα κυλήσει με τους νέους σχεδιασμούς σε πολιτικό αλλά και σε επιχειρησιακό επίπεδο.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι επισημαίνουν ότι από το 2021 και μετά η χώρα απέκτησε για πρώτη φορά ένα μεγάλο εθνικό κεντρικό πρόγραμμα για καθαρισμούς, διαπλατύνσεις, αντιπυρικές ζώνες ύψους 150 εκατ. ευρώ, με χρηματοδότηση πρωτίστως από το Ταμείο Ανάκαμψης. Εξηγούν, ωστόσο, πως όταν μεγάλες πυρκαγιές σαν αυτές που ξέσπασαν τις προηγούμενες μέρες στη χώρα διαπερνούν τα εθνικά οδικά δίκτυα, που αποτελούν από μόνα τους τη μεγαλύτερη και ασφαλέστερη αντιπυρική ζώνη, όπως η Εθνική Οδός Αθηνών – Λαμίας ή η Εγνατία Οδός, τότε γίνεται σαφές ότι δεν επαρκούν τα εργαλεία που διαθέτει η ελληνική Πολιτεία.
Τονίζουν ταυτοχρόνως ότι «το κράτος δεν μπορεί να τα κάνει όλα μόνο του», αλλά «πρέπει ο καθένας μας να καθαρίζει την αυλή του και όλοι να έχουμε μια διαφορετική κουλτούρα». Ετσι, για παράδειγμα, όταν υπάρχει συναγερμός επιπέδου 5, είναι αναγκαίο να απαγορεύεται αυστηρά οποιαδήποτε ανθρώπινη παρουσία ή ανθρωπογενής δραστηριότητα στα δάση μας, αφού «ακόμη και από μια αμέλεια μπορεί να προκύψει πυρκαγιά».
Ταχεία ανασυγκρότηση σε Εβρο και Πάρνηθα
Το πρώτο περίγραμμα των παρεμβάσεων σε κυβερνητικό επίπεδο αναμένεται να δώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην προ ημερησίας διάταξης συζήτηση στη Βουλή που πρότεινε ο ίδιος να διεξαχθεί το προσεχές διάστημα με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών αρχηγών. Η ακριβής ημερομηνία της συνεδρίασης αναμένεται να οριστικοποιηθεί αύριο, Δευτέρα, οπότε επαναρχίζουν και οι εργασίες της Βουλής, οι οποίες προβλέπεται να συνοδευτούν με την άσκηση εντονότερης κριτικής προς την κυβέρνηση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης τόσο για τις τελευταίες πυρκαγιές όσο και ευρύτερα για τις αδυναμίες και αστοχίες στη λειτουργία του λεγόμενου επιτελικού κράτους.
Οι πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός δεν θα δυσκολευτεί να παραδεχτεί ότι «παρά την ενίσχυση των πυροσβεστικών δυνάμεων και την ανασύσταση εν γένει της Πυροσβεστικής και της Πολιτικής Προστασίας, που κορυφώθηκε με τη δημιουργία του νεοσύστατου υπουργείου Κλιματικής Κρίσης το 2021, τα πράγματα -σε αντίθεση με πέρυσι- δεν πήγαν καλά στο μέτωπο των πυρκαγιών».
Γι’ αυτό «και πλέον απαιτείται επανασχεδιασμός», θα υπογραμμίσει ο κ. Μητσοτάκης, εξαγγέλλοντας τη διάθεση περισσότερων πόρων τόσο με ανακατανομή κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης όσο και με τον προϋπολογισμό του ειδικού προγράμματος «Αιγίς» που φτάνει τα 1,7 δισ. ευρώ. Τα κονδύλια θα διοχετευτούν τόσο στην προμήθεια εξοπλισμού κάθε είδους για τη δασοπυρόσβεση και τη δασοπροστασία όσο και σε μέτρα πρόληψης των πυρκαγιών με καθαρισμό των δασών και των δασικών εκτάσεων και άλλες αναγκαίες δράσεις που θα αποτρέπουν το ξέσπασμα των πυρκαγιών και θα περιορίζουν την εξάπλωσή τους.
Θέλοντας, εξάλλου, να δείξει τη σημασία που δίνει στην προστασία των δασών, ο πρωθυπουργός αναμένεται να ορίσει ειδικό σύμβουλό του τον πρώην υφυπουργό Γιώργο Αμυρά, ο οποίος θα αναλάβει να εκπονήσει ειδικό πρόγραμμα για την ταχεία ανασυγκρότηση των καμένων εκτάσεων στον Εβρο, έτσι ώστε οι κάτοικοι της ευαίσθητης αυτής περιοχής της χώρας μας να αισθανθούν ότι το κράτος τούς συμπαρίσταται έμπρακτα και δεν θα τους αφήσει έρμαια στην καμένη γη.
Ειδική μέριμνα θα υπάρξει επίσης και για την Πάρνηθα, ο εθνικός δρυμός της οποίας έχει άμεση επίδραση στο μικροκλίμα της ευρύτερης πρωτεύουσας. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι ο κ. Μητσοτάκης επέλεξε το απόγευμα της περασμένης Παρασκευής να μεταβεί στην Πάρνηθα για να αποκτήσει προσωπική εικόνα για την έκταση της καταστροφής και τις δυνατότητες άμεσων παρεμβάσεων.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι επιμένουν ότι «η Πολιτική Προστασία και η Δημόσια Υγεία δεν πρέπει να αποτελούν πεδίο για πολιτική αντιπαράθεση» και με αυτό το πνεύμα σκοπεύει να κινηθεί η κυβέρνηση το προσεχές διάστημα, ζητώντας από τα κόμματα της αντιπολίτευσης να καταθέσουν κι εκείνα τις προτάσεις τους, χωρίς να περιορίζονται στον μηδενισμό των προσπαθειών που γίνονται.
ΔΕΘ χωρίς (πολλές…) οικονομικές εξαγγελίες
Αναλυτικότερες ανακοινώσεις για τον ριζικό ανασχεδιασμό της Πολιτικής Προστασίας προγραμματίζει να κάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην καθιερωμένη ομιλία που θα εκφωνήσει στα εγκαίνια της ΔΕΘ το μεθεπόμενο Σαββατοκύριακο.
Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, η πρωθυπουργική ομιλία δεν θα έχει, παρά μόνο οριακές, εξαγγελίες για την οικονομία. Κι αυτό καθώς τον περασμένο μήνα η κυβέρνηση νομοθέτησε το μεγαλύτερο μέρος των οικονομικών μέτρων που είχε υποσχεθεί προεκλογικά, ενώ, εν αναμονή της επενδυτικής βαθμίδας, το Μέγαρο Μαξίμου, αλλά και το οικονομικό επιτελείο, δεν θέλουν να διαταράξουν το θετικό κλίμα για την ελληνική οικονομία που υπάρχει στο διεθνές πεδίο.
Ετσι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα σταθεί κυρίως στο μεταρρυθμιστικό πλαίσιο στο οποίο είναι αποφασισμένη να κινηθεί η κυβέρνηση, προωθώντας αλλαγές στο κράτος, με έμφαση στην αξιολόγηση του στελεχιακού δυναμικού, στη Δικαιοσύνη, στοχεύοντας στην επιτάχυνση της απονομής, στην Υγεία, με τον νέο νοσοκομειακό χάρτη, αλλά και στην Παιδεία, με την επερχόμενη ίδρυση τμημάτων από μη κρατικά πανεπιστήμια του εξωτερικού.