«Μήπως τελικά έχω ΔΕΠΥ;». Αυτό αναρωτιούνται πολλοί ενήλικες, που ταυτίζονται με τους πρωταγωνιστές των χρηστών με τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας – γνωστή και ως ΔΕΠΥ- που παρουσιάζουν τα δικά τους συμπτώματα σε βίντεο στα κοινωνικά δίκτυα. Θα μπορούσαν, όμως, τελικά αυτά τα viral βίντεο να ενισχύσουν τις διαγνώσεις ατόμων που δε θα αναρωτιόντουσαν σχετικά με αυτή την πιθανότητα στο παρελθόν;
Σύμφωνα με μια νεότερη αμερικανική δημοσκόπηση σε 1.000 Αμερικανούς ενήλικες, που πραγματοποιήθηκε κατά παραγγελία του Ιατρικού Κέντρου και Κολλεγίου Ιατρικής Wexner του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο, διαπίστωσε ότι το 25% των ενηλίκων υποψιάζεται πλέον ότι μπορεί να έχει μη διαγνωσμένη ΔΕΠΥ. Αυτό όμως που ανησυχεί τους ειδικούς σε θέματα ψυχικής υγείας είναι ότι μόνο το 13% των ερωτηθέντων στην έρευνα έχουν μοιραστεί τις υποψίες τους με τον γιατρό τους. Αυτό εγείρει ανησυχίες σχετικά με τις συνέπειες της αυτο-διάγνωσης που οδηγεί σε λανθασμένη θεραπεία.
Η δυσκολία της διάγνωσης
Είναι χαρακτηριστικό ότι ορισμένα από αυτά τα βίντεο χρησιμοποιούν τη φράση «is it depression, is it anxiety. Do I have ADHD?» (σε μετάφραση: είναι κατάθλιψη, έχω άγχος ή είναι ΔΕΠΥ) υποδηλώνοντας τα ανάμεικτα συναισθήματα των χρηστών που θεωρούν ότι έχουν ΔΕΠΥ. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για συμπτώματα που αλληλοκαλύπτονται, γι’ αυτό και είναι πιο δύσκολο η ΔΕΠΥ να διαγνωστεί: «Το άγχος, η κατάθλιψη και η ΔΕΠΥ – όλα αυτά τα πράγματα μπορεί να μοιάζουν πολύ, αλλά η λάθος θεραπεία μπορεί να επιδεινώσει τα πράγματα αντί να βοηθήσει το άτομο να αισθανθεί καλύτερα και να βελτιώσει τη λειτουργικότητά του», δήλωσε ο ψυχολόγος Justin Barterian, PhD, κλινικός επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Ψυχιατρικής και Συμπεριφορικής Υγείας του Πανεπιστημίου Ohio State.
Υπολογίζεται ότι το 4,4% των ατόμων ηλικίας 18 έως 44 ετών έχουν ΔΕΠΥ, και μερικοί άνθρωποι δε διαγιγνώσκονται μέχρι να ενηλικιωθούν δήλωσε ο Δρ Barterian. «Υπάρχει σίγουρα μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση για το πώς μπορεί να συνεχίσει να επηρεάζει τους ανθρώπους και στην ενήλικη ζωή και πολλοί άνθρωποι που συνειδητοποιούν, μόλις διαγνωστούν τα παιδιά τους, ότι ταιριάζουν και σε αυτούς αυτά τα συμπτώματα, δεδομένου ότι πρόκειται για γενετική διαταραχή», συμπλήρωσε ο Δρ Barterian.
Η έρευνα διαπίστωσε ότι οι νεότεροι ενήλικες είναι πιο πιθανό να πιστεύουν ότι έχουν μη διαγνωσμένη ΔΕΠΥ από ό,τι οι παλαιότερες γενιές και είναι επίσης πιο πιθανό να αναζητήσουν απαντήσεις. Σε αυτή την αναζήτηση, ο Δρ Barterian επισημαίνει ότι θα πρέπει να περιλαμβάνεται η επίσκεψη σε έναν επαγγελματία ιατρό, συνήθως τον οικογενειακό γιατρό, ώστε να παραπεμφθεί σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας για να αξιολογηθεί διεξοδικά, να διαγνωστεί με ακρίβεια και να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
«Εάν παρακολουθείτε βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και θεωρείτε ότι μπορεί να πληροίτε τα κριτήρια για τη διαταραχή, θα σας ενθάρρυνα να ζητήσετε αξιολόγηση από ψυχολόγο ή ψυχίατρο ή γιατρό για να το ελέγξετε», δήλωσε ο Δρ Barterian.
Τι είναι η ΔΕΠΥ ενηλίκων;
Ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα στην ενήλικη ζωή είναι προβλήματα με την προσοχή, την υπερ-κινητικότητα και την παρορμητικότητα που είναι αρκετά σοβαρά ώστε να προκαλούν συνεχείς προκλήσεις στο πανεπιστήμιο, την εργασία και το σπίτι. Αυτά τα συμπτώματα είναι επίμονα και ενοχλητικά και συχνά μπορούν να εντοπιστούν ήδη από την παιδική ηλικία.
Η ΔΕΠΥ των ενηλίκων εμφανίζεται σε:
- Ενήλικες που διαγνώστηκαν ως παιδιά, αλλά τα συμπτώματα συνεχίζονται και στην ενήλικη ζωή.
- Ενήλικες που διαγιγνώσκονται για πρώτη φορά, παρά το γεγονός ότι παρουσίαζαν συμπτώματα από μικρότεροι και τα οποία είχαν αγνοηθεί ή διαγνωσθεί λανθασμένα.
Η υπερ-κινητικότητα ως σύμπτωμα είναι συνήθως λιγότερο παρούσα στους ενήλικες απ’ ό,τι στα παιδιά. Πολλοί ενήλικες με ΔΕΠΥ παλεύουν με προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης. Τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ συχνά επιδεινώνονται με το άγχος, τις συγκρούσεις ή τις αυξημένες απαιτήσεις στη ζωή.
Οι τρεις τύποι της ΔΕΠΥ είναι οι εξής:
- Τύπος Απροσεξίας (Primarily Inattentive Type – ADD).
- Τύπος Παρορμητικότητας/Υπερ-κινητικότητας (Primarily Hyperactive -Impulsive Type).
- Συνδυασμένος Τύπος (Combined Type).
«Τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ μπορεί να φαίνονται διαφορετικά μεταξύ διαφορετικών ανθρώπων», δήλωσε ο Barterian. «Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν μεγαλύτερη δυσκολία να εστιάζουν σε διαλέξεις ή με την οργάνωση, ενώ άλλοι μπορεί να έχουν περισσότερες κοινωνικές δυσκολίες με παρορμητικότητα και δυσκολία να παρακολουθούν τις συζητήσεις» κατέληξε ο Δρ Barterian.